Парси
Парси (персиски Парс значи „Персиец“) се етничка изолирана заедница со потекло од Персија, заедница која е првиврзана кон зороастризмот. Поголемиот дел од нив денес живеат во Индија.
Историја уреди
Според легендата, припадниците на заедницата Парси потекнуваат од Корасан, регион на Иранската Висорамнина. После падот на Сасанидското Царство во 8 век и исламизирањето на Персија, тие пребегнале во Индија. Процесот на зороастриската емиграција започнал во 10 век, кога голем број на зороастријци заминале за Индија, каде биле познати како Парси, со значење „Персијанци“.[1] Официјалниот датум на нивното пристигнување на западниот брег на Индија е 937 година, но во текот на наредните 700 години за нив не се знае речиси ништо.[1]
Се здружиле со Индијците во обидот да се спротивстават на муслиманската инвазија на Индија, во текот на 16 век, а потоа се покажало дека муслиманското владеење со Индија не било толку брутално како она во Персија. Припадниците на оваа заедница биле посредници кога во 17 век таму пристигнале европските трговци, кои во Бомбај основале мрежа на влијателни и богати семејства. Останале одвоени од Британците, иако напредувале во чекор со нив. Во 1885 година одиграле влијателна улога во формирањето на Индискиот национален конгрес.[1]
Припадниците на заедницата Парси и денес се влијателни и богати семејства во Индија. Поради високото ниво на образовани лица, тие започнале да се иселуваат, посебно во Соединетите Американски Држави, со што бројот на припадници на Парси заедницата во Индија постојано опаѓа.[1]
Верувања уреди
Парсиската религија во Индија се развила во два основнi правца: во контекст на првиот правец, граделе храмови и е спроведена реформа која имала за цел религијата да ја направи кохерентна со современиот начин на размислување. Вториот правец е обид да се создаде некој вид на теозофија, езотерична мудрост наречена Илм-и Кшном („Патот на Знаењето“), тврдејќи дека овој правец ја гаи древната мудрост која им е доверена на учителите зороастријци.[1]
Население уреди
Тешко е да се процени вкупниот број Парси, но најчесто се смета дека се околу 90.000. Една статија од 2003 година, проценува дека нивниот број во светот е околу 200.000 жители.[2] По индиското стекнување на независност во 1947 година, многумина од нив се раселиле низ светот. Според пописот од 2001 година, во Индија живеат 69.601 Парси, најмногу во Мумбај. Оваа етничка група ужива големо почитување поради своите добродетелства. Но, нивниот број е во постојан пад од разни причини меѓу кои и неприфаќањето на деца од мешани бракови.
Во Северна Америка живеат од 18.000 до 25.000 Парси. Парсите имаат дијаспора ширум светот, а на Запад се познати по својата хуманитарна работа.
Меѓу најпознатите Парси спаѓаат Дадабај Науроџи, првиот член на британскиот парламент од индиско потекло, пејачот Фреди Меркјури, писателот Роинтон Мистри, писателката Мехер Пестонџи и диригентот Зубин Мета. Фероз Ганди, сопругот на Индира Ганди и татко на Раџив Ганди, бил припадник на заедницата Парси.
Наводи уреди
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Kembridžova ilustrovana istorija religije (pp. 216-219), Stylos, Novi Sad. 2006. ISBN 978-86-7473-281-6.
- ↑ Zarathustras Erben Архивирано на 7 февруари 2006 г. -- Artikel von Eleonore Chowdhury-Haberl in der „Wiener Zeitung“ über die Parsen von Bombay
Надворешни врски уреди
| „Парси“ на Ризницата ? |
- -{UNESCOPARZOR}- - УНЕСКО проект за Парси
- Кулинарски рецепти од народот Парси Архивирано на 11 февруари 2009 г.
- Книги за Парсите