Орашац
Орашац или Орашец — село во Општина Куманово, во околината на градот Куманово.
| Орашац | |
  Орашац Местоположба на Орашац во Македонија
Орашац на карта
| |
| Координати 42°03′45″N 21°47′59″E / 42.06250° СГШ; 21.79972° ИГДКоординати: 42°03′45″N 21°47′59″E / 42.06250° СГШ; 21.79972° ИГД | |
| Општина | Куманово |
| Население | 290 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Шифра на КО | 17071 |
| Надм. вис. | 418 м |
|
Орашац на општинската карта  Атарот на Орашац во рамките на општината | |
 Орашац на Ризницата
| |
До 2004 година, селото претставува административен центар на поранешната истоимена општина.
Географија и местоположба уреди
Орашац се наоѓа 12 километри југозападно од Куманово, во близина на десната страна на патот Свети Николе-Куманово.
Население уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Орашац живееле 602 жители, сите Македонци.[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Орашац имало 688 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[3]
Во 1961 година селото има 1.259 жители, додека во 1994 година бројот се намали на 480 жители.
Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 387 жители, сите Македонци.[4]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 290 жители, од кои 268 Македонци, 3 Албанци, 3 Срби, 3 останати и 13 лица без податоци.[5]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 602 | 688 | 982 | 1.104 | 1.259 | 1.000 | 700 | 476 | 480 | 387 | 290 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[6]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[7]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[8]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[9]
Родови уреди
Орашац е македонско село.
Родови во селото се: Шановци (40 к.) потекнуваат од предокот Шано, Шано бил Ром. Тој се доселил однекаде, во родот денес нема жители со темна боја на кожата; Гегевци (70 к.) доселени се од дебарскиот дел кој се наоѓа во Албанија, од местото на старина се доселиле пет браќа после некое убиство, жителите на овој род ги знаат предците, Божин, Филип, останатите предци не ги знаат; Терзијовци (30 к.) се делат на Смилковци, Стаменковци и Шалковци. Гранка се од родот Гегевци; Макрешанци (20 к.) доселени се од селото Макреш; Соколовци (5 к.) доселени се однекаде во XIX век.[10]
Општествени установи уреди
- Цркви
- Црква „Св. Никола“ од XVI или XVII век
Самоуправа и политика уреди
Културни и природни знаменитости уреди
- Археолошки наоѓалишта[11]
- Буљабашица — населба од римско време
- Вучева Варница — некропола од доцноантичко време
- Гробишта — некропола од римско време
- Јеѓупка — населба од доцноантичко време
- Калиште — градиште од римско време
- Коњарник — населба од железно време
- Селиште — населба од римско време
- Црквиште — сакрален објект од средниот век
- Чајково - Дрезга — населба од римско време
Редовни настани уреди
Личности уреди
Култура и спорт уреди
Иселеништво уреди
Целосно исчезнал родот Отљанци кои се иселиле од селото, биле доселени од селото Отља, од родот Соколовци има иселеници во Ниш. Бошковци (2 к.) се иселиле во селото Проевце, гранка од родот Гегевци. Орашчани (3 к.) се иселиле во селото Кучкарево. Петковци (1 к.) се иселиле во селото Умни Дол. Шоповци (2 к.) се иселиле во селото Ќојлија. Гиевци (4 к.) се иселиле во селото Студена Бара, Скопско. Рашинци (3 к.) се иселиле во селото Винце. Иселеници има и во Скопје и Куманово.[10]
Наводи уреди
- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 215.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 126-127.
- ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ 10,0 10,1 Трифуноски, Јован (1974). Кумановска Област. Скопје: Универзитетска Печатница „Св Кирил и Методиј“ Скопје.
- ↑ Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 218-219. ISBN 9989-649-28-6.
Надворешни врски уреди
 | Оваа статија за место во Македонија е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. |