Ив Клајн (француски: Yves Klein; 28 април 1928 година – 6 јуни 1962 година) бил француски уметник и важна личност во пост-воената европска уметност. Тој е водечки член на францускиот уметничко движење на нов реализам основан во 1960 година од страна на уметнички критичар Пјер Рестани. Клајн бил пионер во развојот на перформансите на уметноста, и се гледа како инспирација и како предводник на минимални уметности, како и поп-арт.

Животопис уреди

Клајн е роден во Ница, во Приморски Алпи одделот на Франција. Неговите родители, Фред Клајн и Мари Рејмонд, двајцата сликари. Неговиот татко сликал во лежерен постимпресионистички стил, додека неговата мајка била водечка фигура во информалната уметност, која одржувала редовни вечери со други водечки практичарите на ова Парижанско апстрактно движење.

Од 1942 до 1946 година, Клајн студирал на националното училиште Марин Маршанд и на националното училиште на Ориенталните јазици. Во тоа време, тој станал пријатели со Арман (Арманд Фернандес) и Клод Паскал и почнал со сликање. На возраст од деветнаесет години, Клајн и неговите пријатели лежејќи на плажа во јужниот дел на Франција, го делеле светот меѓу себе; Арман ја избрал земјата, Паскал, зборовите, додека Клајн ги избрал етеричните простори околу планетата, кој потоа ја потпишал:

Со овој познат симболичен гест на потпишување на небото, Клајн предвидел, задлабочен во мислите, на ударот на неговата уметност од тоа време, па натаму—потрага за најдалечната бесконечност.[1]

Помеѓу 1947 и 1948 година,[2] Клајн ја зачнал неговата Еднобојна Симфонија (1949 година, формално Еднобојна Тишина Симфонија) што се состои од една 20-минутна одржлива хорда проследена со 20-минутно молчење[3][4]—преседан за Ла Монте Младите летало музика и Џон Кејџовата 4'33".

Во почетокот на 1948 година, Клајн бил изложен на Макс Хенделовиот 1909 текст Розенкројцистичкиот космо-концепции и барал членство во американско здружение посветено на Розенкројцизам.[5]

Џудо уреди

Додека присуствувал на националното училиште на Ориенталните јазици, Клајн почнал да вежба џудо. Во текот на годините 1948 до 1952 година, тој отпатувал за Италија, Велика Британија, Шпанија и Јапонија. Во Јапонија, на возраст од 25 години, тој станал господар на џудо добивајќи го рангот на јодан (4 дан/степен црн појас) од Кодокан, кој во тоа време бил извонредно достигнување за западњак. Тој, исто така, останал во Јапонија во 1953 година. Во 1954 година Клајн, напишал книга за џудо наречена Основите на џудо. Истата година, се преселил во Париз и почнал сериозно да се поставува себеси во уметничкиот свет.

Наследство уреди

Несвесни од важноста на ново реалистичкото движење до 1990-тите, Њујоршките критичари од Клајновото време се обиделе да го нео-дадаист, а други критичари како Томас Мекевили, во есеј предадед на Артфорум во 1982, го класифицирале Клајн како ран, иако енигматичен, постмодернист. 

Ив Клајновата архива е сместена во Феникс, Аризона, каде неговата вдовица Ротро Клајн-Мокеј има куќа.[6]

Уметноста на пазарот уреди

Паралелно со делата од страна на Енди Ворхол и Вилем де Конинг, Клајновата слика RE 46 (1960) беше меѓу првите пет продaдени дела на Кристиовата продажба на дела од Пост-Воениот период и Современа Уметност, во мај 2006 година. Неговата монохроматска слика  од син сунѓер  продадена за $4,720,000. Претходно, неговата слика RE јас (1958), беше продаденa за $6,716,000 на Кристиовата продажба во Њујорк во ноември 2000 година.[7] Во 2008, MG 9 (1962), монохроматска златна слика, се продала за $21,000,000 на Кристи.[8] FC1 (Оган Боја 1) (1962), речиси 10 метри долг панел со вода и два модели, се продава за $36.4 милиони на Кристи во 2012 година.[9]

Наводи уреди

  1. Hannah Weitemeier [de], Yves Klein, 1928–1962: Internacional Klein Blue, translated by Carmen Sánchez Rodríguez (Cologne, Lisbon, Paris: Taschen, 2001), 8. ISBN 3-8228-5842-0.
  2. „Yves Klein (1928–1962)“. Yves Klein Archives. Архивирано од изворникот на 30 мај 2013. Посетено на 12 мај 2013.
  3. Gilbert Perlein & Bruno Corà (eds) & al., Yves Klein: Long Live the Immaterial! ("An anthological retrospective", catalog of an exhibition held in 2000), New York: Delano Greenidge, 2000, ISBN 978-0-929445-08-3, p. 226: "This symphony, 40 minutes in length (in fact 20 minutes followed by 20 minutes of silence) is constituted of a single 'sound' stretched out, deprived of its attack and end which creates a sensation of vertigo, whirling the sensibility outside time."
  4. See also at YvesKleinArchives.org a 1998 sound excerpt of Monotone Silence Symphony Архивирано на 8 декември 2008 г. (Flash plugin required), and Klein's "Chelsea Hotel Manifesto" Архивирано на 17 септември 2013 г. (including a summary of the 2-part Symphony).
  5. Thomas McEvilley. "Yves Klein: Conquistador of the Void". Yves Klein: A Retrospective. (Houston: Institute for the Arts, Rice University, 1982), p 25.
  6. "Painting the Blues; As a major new exhibition highlights the brief, colourful career of artist YVES KLEIN, his widow Rotraut talks exclusively to Laurence Marks" (29 Jan 1995) The Guardian p. 2
  7. Tully, Judd (9 May 2006). „Warhols, Judds Drive $143M Sale at Christie's“. Artinfo. Посетено на 23 April 2008.
  8. "The Great Contemporary Art Bubble", BBC4, 18 May 2009
  9. Carol Vogel (8 May 2012), "Record Sales for a Rothko and Other Art at Christie’s", The New York Times