Здуње (Гостиварско)

село во Општина Гостивар

Здуње — село во Општина Гостивар, во околината на градот Гостивар. Поради близината до својот град, се смета и за негово предградие. До 2004 година, селото било дел од поранешната Општина Вруток.

Здуње

Поглед кон Здуње

Здуње во рамките на Македонија
Здуње
Местоположба на Здуње во Македонија
Здуње на карта

Карта

Координати 41°47′39″N 20°52′32″E / 41.79417° СГШ; 20.87556° ИГД / 41.79417; 20.87556Координати: 41°47′39″N 20°52′32″E / 41.79417° СГШ; 20.87556° ИГД / 41.79417; 20.87556
Општина Гостивар
Население 1.410 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 07037
Надм. вис. 548 м
Здуње на општинската карта

Атарот на Здуње во рамките на општината
Здуње на Ризницата

Географија и местоположба уреди

Селото се наоѓа во Северозападна Македонија на десната страна на реката Вардар и практично е приградска населба на Гостивар.

Историја уреди

Вкупно 10 жители на оваа населба се заведени како жртви во Втората светска војна.[2]

Население уреди

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948731—    
1953857+17.2%
1961890+3.9%
19711.111+24.8%
19811.116+0.5%
ГодинаНас.±%
19911.068−4.3%
19941.632+52.8%
20022.140+31.1%
20211.410−34.1%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Здуње живееле 485 жители, од кои 300 Турци, 120 Албанци и 65 Македонци. Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Долнени имало 64 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[3]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 450 Турци и 50 Македонци.[4]

Здуње е најголемото село, коешто во 1961 година имало 890 жители, а во 1994 година 1.632 жители, од кои 329 Македонци, 619 Албанци, 676 Турци, 7 Роми и 1 останат.

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 2.140 жители,[5] од кои 467 Македонци, 998 Албанци, 659 Турци, 1 Србин и 6 останати, и претставува голема населба.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 1.410 жители, од кои 77 Македонци, 730 Албанци, 532 Турци, 1 останат и 70 лица без податоци.[6]

На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:[7]

Година Македонци Албанци Турци Роми Власи Срби Бошњаци Ост. б.п. Вкупно
1948 731
1953 133 516 205 3 858
1961 132 233 516 6 3 890
1971 153 226 722 10 1.111
1981 133 251 708 5 19 1.116
1991 390 48 621 7 2 1.068
1994 329 619 676 7 1 1.632
2002 467 998 659 1 6 2.140
2021 77 730 532 1 70 1.410

Родови уреди

Здуње е мешано село.

Според истражувањата од 1951 година, родови во селото:

Македонски

  • Аризевци (8 к.) доселени се од некое село во Порече. Многумина ги сметаат за најстар род во селото.
  • Јаковчевци (5 к.) доселени се од селото Горна Бањица. И они се стари доселеници.
  • Премчевци (1 к.) доселени се од селото Печково.
  • Бојовци (1 к.) доселени се однекаде.
  • Јаковлевски (1 к.) доселени се од селото Пожаране. Таму се викале Чавдаровци. И во Пожаране биле доселени. Они потекнуваат од предок Влав.

Турски

  • Бандевци (17 к.) доселени се однекаде. Они се многу стар доселенички род.
  • Нуиовци (4 к.) доселени се од Анадолија.
  • Куртишовци (7 к.) они се од право турско потекло.
  • Ѓор Гулевци (15 к.) наведуваат дека се од турско потекло.
  • Ќуфалевци (28 к.) доселени се од Љума во северна Албанија. Основачот на родот бил Албанец. Но сега зборуваат турски. Они се најстар муслимански род во селото, доселени се во XVIII век.
  • Гафур (1 к.) доселени се од Бањица, зборуваат турски. А доселени се од Албанија.
  • Цабир (1 к.) доселени се од селото Врапчиште. Подалечно потекло од Албанија.

Албански

Општествени установи уреди

Самоуправа и политика уреди

Избирачко место уреди

Во селото постојат избирачките места бр. 531 и 531/1 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.[9]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 1.634 гласачи.[10]

Културни и природни знаменитости уреди

Редовни настани уреди

Личности уреди

Култура и спорт уреди

Во селото постои фудбалскииот клуб Слога кој моментално е неактивен. Последен пат се натпреваруваше во општинската лига на Гостивар во сезоната 2015/16 кога заврши на третото место. Најголемиот успех го постигна во сезоната 2011/12 кога за првпат играше во третата лига Запад, но се откажа на полусезона.

Иселеништво уреди

Наводи уреди

  1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. „Попис на жртвите од војната 1941-1945, СР Македонија“ (PDF).
  3. D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, стр.124-125.
  4. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  5. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
  6. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  7. Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат Архивирано на 10 декември 2021 г.. Државен завод за статистика.
  8. Трифуноски, Јован (1976). Полог: антропогеографска проучавања. Белград: САНУ.
  9. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
  10. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

Надворешни врски уреди