Волино
Волино — село во Општина Дебрца, во околината на градот Струга.
Волино | |
Фонтана на сретселото | |
Координати 41°13′13″N 20°44′26″E / 41.22028° СГШ; 20.74056° ИГД | |
Општина | Дебрца |
Население | 368 жит. (поп. 2021)[1]
|
Шифра на КО | 19009 |
Надм. вис. | 693 м |
Мреж. место | Волино |
Волино на општинската карта Атарот на Волино во рамките на општината | |
Географија и местоположба
уредиСелото се наоѓа во Струшкото Поле, во близина на реката Сатеска. Оддалечено е подеднакво 15 километри од најблиските два града, Охрид и Струга.
Историја
уредиСпоред податоците од 1873 година, селото имало 45 домаќинства со 120 жители христијани (Македонци).[2]
Според податоците на Васил К’нчов од 1900 година, селото имало 330 жители христијани (Македонци).[3]
Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Волино имало 280 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[4]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Волино е претставено како чисто македонско село во Охридската каза на Битолскиот санџак со 35 куќи.[5]
Население
уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 450 Македонци.[6]
Според пописот од 2002 година, во селото Волино живеат 462 жители, сите Македонци.[7]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 368 жители, од кои 342 Македонци и 26 лица без податоци.[8]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 330 | 280 | 609 | 666 | 739 | 752 | 863 | 690 | 512 | 462 | 368 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]
Родови
уредиВолино е македонско село.
Според истражувањата на Бранислав Русиќ од крајот на 1940-тите, родови во селото биле:
- Староседелци: Скепаровци (5 к.), Сиљановци (2 к.), Јовевци (2 к.), Андрониковци (1 к.), Ивановци (4 к.), Коросковци (7 к.) и Симоновци (4 к.)
- Доселеници со непознато потекло: Ногачевци (3 к.), Чалдрмовци (2 к.), Трпковци (2 к.), Терзијовци (4 к.) и Цакулевци (2 к.)
- Доселеници со познато потекло: Кожевци или Марковци (12 к.) доселени се околу 1855 година од селото Волкодери во Преспа; Карадаковци или Бочевци (4 к.) доселени се во средината на XIX век од некое место Карадак во Црна Гора; Стојевци (6 к.) доселени се околу 1852 година од селото Требеништа; Мочаровци (4 к.) доселени се околу 1860 година од селото Мешеишта; Јанкуловци (5 к.) доселени се кога и претходниот род од селото Лешани во Дебрца. Таму имале истоимени роднини; Неловци (1 к.) доселени се околу 1860 година од некое село во Дебрца; Ливоиштанци или Шијаковци (3 к.) доселени се во 1872 година од селото Ливоишта; Ливоиштанци или Јаќимовци (2 к.) доселени се во 1875 година исто така од Ливоишта; Трповци (2 к.), Печовци (3 к.), Пупанчевци (3 к.) и Чкрковци (2 к.) доселени се во исто време, околу 1900 година од селото Ливада; Вељановци или Ѓоросановци (2 к.) доселени се во 1903 година од селото Присовјани во Малесија; Чкуртевци (4 к.) доселени се во 1925 година од селото Биџево; Далчевци (1 к.) доселени се во 1919 година од селото Мороишта; Секуловци или Прентовци (1 к.) доселени се во 1942 година од селото Мислешево, каде имале истоимени роднини.[13]
Според истражувањата на Јован Трифуноски од 1979 година, родови во селото:[14]
- Родови староседелски и доселенички со непознато место на старина се: Скепаровци (6 к.); Ѓошовци или Чалдрмовци (4 к.); Каросковци (10 к.); Марковци (20 к.); Сиљановци (10 к.); Мочаровци (7 к.); Ивановци (7 к.); Ногачевци (6 к.); Петковци (3 к.); Тупанчевци (7 к.); Ѓоросановци (5 к.); Терзиовци (9 к.) и Стојевци (8 к.).
- Доселеници со познато потекло се: Трпковци (8 к.), Доневци (3 к.), Јанкуловци (7 к.) и Трповци (4 к.) доселени се од соседното сега албанско село Ливада, доселени се во времето кога во Ливада почнале да се населуваат Албанците муслимани, односно околу 1870-тите; Скуртевци (4 к.) доселени се од струшкото село Биџево; Ливоиштани (5 к.) доселени се од охридското село Ливоишта. Сите доселенички родови во селото се доселени до крајот на османското владеење.
Според поновите истражувањата родови во селото:
- Андрониковци, доселени се од некое село во Дебрца; Бочевци, доселени се од соседното село Мислешево; Вељановци, доселени се во 1906 година од селото Збажди во струшка Малесија; Војдиновци, доселени се во 1951 година од соседното село Мешеишта; Далчевци, доселени се од селото Мороишта кај Струга; Доневци; Ивановци, доселени се од селото Поум кај Струга. Основачот на родот се викал Иван; Илинковци, доселени се од селото Илино кај Демир Хисар; Јаќимовци, доселени се од селото Ливоишта; Јанкуловци, потекнуваат од селото Илино кај Демир Хисар. Од таму се иселиле во Лешани. Па некој предок преминал во Волино. Во Лешани имаат роднини; Јовевци, доселени се од соседното село Мешеишта; Коросковци, доселени се од раселеното село Црско во Струшко; Костевци, доселени се во 1954 година од селото Враништа кај Струга. Овде се доселил Косте; Лошковци (Чољопановци), овде живеел некој Наум Шијакоски. Тој немал деца, па посинил двајца внуци; Љабовци, доселени се од селото Драслајца кај Струга; Марковци (Кожевци) доселени се од раселеното село Црско во Струшко; Митревци (Цакулевци), доселени се од селото Сирула; Мочаровци (Цветановци), доселени се од соседното село Мешеишта; Неловци (Николовци), доселени се од селото Брежани; Николовци, доселени се од селото Ржаново во струшка Малесија; Ничевци, доселени се од селото Драслајца кај Струга; Ногачевци, потекнуваат од селото Велмеј. Од таму се иселиле во Ботун. А по краток престој во Ботун преминале во селото Волино; Печовци, доселени се од селото Ботун; Ржанчевци, доселени се од селото Ржаново во струшка Малесија; Секуловци, доселени се во 1942 година од соседното село Мислешево; Сиљановци, доселени се од селото Сошани; Скепаровци, доселени се од селото Лакаица; Стоевци, доселени се во 1952 година од соседното село Требеништа; Стојчевци, доселени се од селото Горенци; Терзиовци, доселени се од селото Сошани; Трпковци, доселени се од селото Ливада кај Струга; Трповци, и они се доселени од селото Ливада кај Струга; Тупанчевци, доселени се од селото Поум кај Струга; Чалдрмовци, доселени се од некое село во Дебрца; Чкрковци (Анѓелковци), доселени се од селото Ливада кај Струга; Шкуртевци, доселени се од селото Биџево кај Струга.[15]
Општествени установи
уреди- Образование
- Основно училиште „Дебрца“ до V одделение[16], подрачно училиште на ОУ „Дебрца“ - Белчишта
- Цркви[17]
- Црква „Св. Богородица“, изградена во 1900 г.
- Црква „Св. Недела“, темелите се осветени на 18 септември 1994 г.
- Црква „Св. Петка“, започната во 2010 г.
Култура и спорт
уредиЛичности
уреди- Зоран Ногачески — градоначалник на општина Дебарца.
- Миле Наумов Иваноски — македонски револуционер од ВМОРО.[18]
- Ристо Наумов Иваноски — македонски револуционер од ВМОРО.[18]
- Тане Короскоски — македонски партизан.
- Петре Андроникоски — македонски партизан.
Иселеништво
уредиОд родовите поединечно се знае за следните иселеници до крајот на 1940-тите:
- Од Ивановци иселеници има во: Аргентина (едно семејство од 1923 година).
- Од Трпковци иселеници има во: Северна Америка (две семејства од 1925 година).
- Од Терзијовци иселеници има во: Романија (две семејства од 1909 година).
- Од Карадаковци иселеници има во: САД (едно семејство од 1924 година).
- Од Стојевци иселеници има во: Австралија (едно семејство од 1922 година).
- Од Кожевци иселеници има во: САД (две семејства од 1923 година) и во Струга (едно семејство од 1942 година).
- Од Пупанчевци иселеници има во: Струга (две семејства од 1942 година).
- Од Чкрковци иселеници има во: Драслајца (две семејства од 1919 година) и во Битола (едно семејство од 1945 година).
- Од Вељановци иселеници има во: Мислешево (како домазет од 1938 година).[13]
Самоуправа и политика
уредиИзбирачко место
уредиВо селото постои избирачкото место бр. 1346 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Расино.[19]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 487 гласачи.[20]
Наводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр.102-103.
- ↑ Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.253
- ↑ Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne. Avec deux cartes ethnographiques, Paris, 1905, pp. 164 – 165.
- ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 30.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). База на податоци МАКСтат Архивирано на 10 декември 2021 г.. Државен завод за статистика.
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ 13,0 13,1 Русиќ, Бранислав. Струшко Поле-Волино. Архивски фонд на МАНУ АЕ 88/1.
- ↑ Ф., Трифуноски, Јован (1992). Охридско-струшка област : антропогеографска проучавања. Српска академија наука и уметности. ISBN 8670251582. OCLC 27418468.
- ↑ „ВОЛИНО“. Општина Дебрца (англиски). 2019-03-11. Посетено на 2019-11-29.
- ↑ „За училиштето“. македонски: ОУ „Дебрца“ - Белчишта. Архивирано од изворникот на 2016-08-25. Посетено на 22 август 2016.
- ↑ „Цркви“. Дебарско-кичевска епархија. Архивирано од изворникот на 2014-09-18. Посетено на 2010-08-22.
- ↑ 18,0 18,1 . Јасмина Дамјановска; Ленина Жила; Филип Петровски (2016). Илинденски сведоштва том II, дел I. Скопје: Државен архив на Република Македонија. Отсутно или празно
|title=
(help)CS1-одржување: друго (link) - ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
Поврзано
уредиНаводи
уредиНадворешни врски
уреди- Волино на Ризницата ?
- Портал на Волино