Берлински Лидертафел

Берлинер Лидертафел или Берлински Лидертафел (германски: Liedertafel; хорско друштво во Берлин) — германска ознака за аматерски пејачки друштва - пред сè машки хорови - кои во голем број се создале во XIX век и биле еден од носителите, не само во општествениот културен живот, туку и во националните стремежи во Германија и пошироко. Тоа условило настанување на богата хорска литература, претежно романтично-национално обоена, а по техничките барања приспособена на можностите на аматерските хорови. Како име за машки гласен хор, првпат беше употребен во декември 1808 година од Карл Фридрих Зелтер,[1] кој го воспостави првиот северногермански прототип за такви хорови со машки глас.[2] Во 1819 година е основано друго општество од Лудвиг Бергер, Бернхард Клајн, Густав Рајхард и Лудвиг Релстаб и во 1884 година, Адолф Зандер го основа сè уште активниот машки пејачки клуб Берлинер Лидертафел е. В.

Историја уреди

(Оригиналниот) Берлински Лидертафел од 1809 година уреди

Првото берлинско хорско друштво познато уште како „Зелтер Лидертафел“, именувано по неговиот основач Карл Фридрих Зелтер, беше првото машко хорско друштво од ваков вид и модел за слични групи.[3] Составени од 25 мажи кои пишувале и изведувале дела едни за други,[1] користеле Дас Енглише Хаус (Англиската куќа) на Моренстраже како свое место за средба.

(Помладиот) берлинец Лидертафел од 1819 година уреди

„Помладиот Берлин Лидертафел“ од 1819 година (или дури и помладиот Лиедертафел од Берлин) основан од Лудвиг Бергер, Бернхард Клајн,[3] Густав Рајхард и Лудвиг Релстаб, ја продолжи традицијата на популарна хорска музика во градот. Радикално се разликуваше од елитистичката, романтична Тркалезна маса на Зелтер, откако се засноваше и на демократски статут. Тука се собра генерацијата на млади ветерани од Првата светска војна, носејќи ги своите либерални и патриотски идеи.

(Новиот) берлински Лидертафел од 1884 година уреди

Во 1884 година, ново берлинско хорско друштво, основано од Адолф Зандер, настанало преку спојување на неколку помали хорови. Хорот броеше веќе со 117 пејачи до крајот на основачката година. Во ерата на Вилхелмијан Лидертафел, Берлинскиот Лидертафел броеше со повеќе од 250 пејачи, што беше најголемиот машки глас во Германија. Хорот направи долги патувања во странство (Австрија, Романија, Шведска, Франција, балтичките држави, Италија, Русија, Египет, САД, Јапонија), а заедно со Берлинската филхармонија одржа одлични концерти. Ова општество родило друго, Лехергесангвереин од 1886 година.[3]

Наводи уреди

  1. 1,0 1,1 Bodley, Lorraine Byrne (2009). Goethe and Zelter: musical dialogues. Ashgate Publishing, Limited. стр. 26. ISBN 0-7546-5520-2.
  2. Smither, Howard E. (2000). The Oratorio in the Nineteenth and Twentieth Centuries, Vol. 4. The University of North Carolina Press. стр. 38. ISBN 0-8078-2511-5.
  3. 3,0 3,1 3,2 Samson, Jim (2001). The Cambridge history of nineteenth-century music. Cambridge University Press. стр. 675. ISBN 0-521-59017-5.

Надворешни врски уреди