Википедија

Беловиште (Тетовско)

село во Општина Јегуновце

Беловиште — село во Општина Јегуновце, во околината на градот Тетово.

Беловиште

Центарот на Беловиште

Беловиште во рамките на Македонија
Беловиште
Местоположба на Беловиште во Македонија
Беловиште на карта

Карта

Координати 42°08′12″N 21°06′15″E / 42.13667° СГШ; 21.10417° ИГД / 42.13667; 21.10417
Општина Јегуновце
Население 230 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 28001
Надм. вис. 669 м
Беловиште на општинската карта

Атарот на Беловиште во рамките на општината
Беловиште на Ризницата

Географија и местоположба уреди

Населбата се наоѓа на крајниот североисточен дел на Долни Полог, на територијата на Општина Јегуновце, на југоисточната падина на Шар Планина, или како што овој простор се нарекува, Подгор. Селото е ридско, на надморска височина од 720 метри. Од градот Тетово населбата е оддалечена 23 км, а од патот Тетово-Косово 1,1 км.

Историја уреди

Во османлиските даночни регистри на немуслиманското население од вилаетот Калканделен од 1626 - 1627 година Беловиште е запишано како село со 47 домаќинства.[2]

Беловиште името го добило по беложолтата боја на глината што ја има на една падина над селото. Населбата е од збиен тип на куќи и со повеќе маала: Печинско, Попоско, Маркоско, Степанско, кои се меѓусебно поврзани. Над селото се наоѓа месноста Градиште со остатоци од ѕидини за кои се смета дека се од римско време.

Во XIX век, Беловиште било село во рамките на Полошката нахија во Тетовската каза на Отоманското Царство.

Стопанство уреди

Атарот зафаќа простор од 13,6 км2. На него пасиштата заземаат површина од 562,1 ха, на шумите отпаѓаат 464 ха, а на обработливото земјиште 257,6 ха. Селото има мешовита земјоделска функција.[3]

Население уреди

Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948888—    
1953888+0.0%
1961809−8.9%
1971825+2.0%
1981851+3.2%
ГодинаНас.±%
1991907+6.6%
1994316−65.2%
2002311−1.6%
2021230−26.0%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Беловиште живееле 550 жители, сите Македонци.[4] Според секретарот на Бугарската егзархија Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Беловиште имало 600 Македонци, патријаршисти.[5]

Според Афанасиј Селишчев во 1929 година Беловиште — село во Вратничката општина и има 102 куќи со 960 жители, сите Македонци.[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 550 Македонци.[7]

Беловиште е средно по големина село, населено со македонско население. Тоа, во 1961 година броело 809 жители, а во 1994 година 316 жители, македонско население.

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 311 жители, од кои 304 Македонци и 7 Срби.[8]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 230 жители, од кои 187 Македонци, 13 Срби, 1 останат и 29 лица без податоци.[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 550 600 888 888 809 825 851 907 316 311 230
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]

Родови уреди

Беловиште е македонско село.

Според истражувањата од 1948 година, родови во селото се:

  • Староседелци: Марковци (17 к.) ги викаат и Кантранџии. Имаат иселеници во Подбреѓе и во Романија (едно семејство); Поповци (34 к.) од нив потекнувале селските свештеници (Серафил, Стефан, Ѓоргија и Мисаил). Имаат иселеници во Скопје (две семејства) и во Белград (едно семејство); Степановци (24 к.) се делат на Куклеи, Љиљакои и Ѓокои. Имаат иселеници во Јанчиште, Бугарија (две семејства) и во Романија (едно семејство).
  • Доселеници: Пејчиновци (32 к.) потекнуваат од некое место во Албанија, доселени се како православни. Пред доселувањето во Беловиште живееле во околината на Качаник (некои мислат во селото Котлина). Имаат иселеници во Јегуновце, Брвеница, Белград (едно семејство) и во Романија (едно семејство); Шукои (3 к.) доселени се од некое село во Качаничка клисура; Гроздановци (10 к.) доселени се од селото Јелошник на Шар Планина. Таму биле староседелци; Вељановци (6 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Старо Село, таму припаѓале на истоимениот староседелски род; Душан (1 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Доброште; Борис (1 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Требош; Божин (1 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Јелошник; Душан (1 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Селце, во Средска (денес во Косово);Сане (1 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Жилче; Димко (1 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Теарце;Терзинци (1 к.) основачот на родот по мајка дошол од селото Непроштено. Роми: Реџо (1 к.) селски ковач. Доселени од соседното село Доброште.[14]

Општествени установи уреди

Самоуправа и политика уреди

Избирачко место уреди

Во селото постои избирачкото место бр. 2127 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на здравствен дом.[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 336 гласачи.[16]

Културни и природни знаменитости уреди

 
Црквата „Св. Богородица“ во Беловиште
Цркви[17]
Археолошки наоѓалишта
  • Градиште - утврдена населба од доцниантичкото време;[18]
  • Поле — населба од доцниантичкото време;[19]

Редовни настани уреди

Личности уреди

Личности родени во Беловиште:

Култура и спорт уреди

  • ФК „БСК“ — фудбалски клуб
  • КК „Тигар 2003“ — карате-клуб

Галерија уреди

  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Црква „Света Петка“ во Беловиште
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Беловишка Река
  •  
    Стари куќи во Беловиште
  •  
    Стара куќа во Беловиште

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ Турски извори за българската история, т. VII, София 1986, с. 335
  3. ↑ Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија. Скопје: Патрија. стр. 24.
  4. ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“, София, 1902, стр. 211.
  5. ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp.122-123.
  6. ↑ Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр. 22.
  7. ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  8. ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
  9. ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  10. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  11. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  12. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  13. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  14. ↑ Трифуноски, Јован (1976). Полог. Белград: САНУ. стр. 302-303-304.
  15. ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
  16. ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
  17. ↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
  18. ↑ Српски етнографски зборник (српски) (90-91. изд.). Српска академија наука и уметности. 1976.
  19. ↑ Алексова Б., 1959, 225

Надворешни врски уреди

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Беловиште_(Тетовско)&oldid=5167073“