Аоста
Аоста (италијански: Aosta, француски: Aoste) е град во северна Италија.[2] Градот е центар на најмалата италијанска провинција Аостанска Долина. Градот е и најмалиот провинциски центар во земјата.
| Аоста | |||
|---|---|---|---|
| општина | |||
 Поглед на градот | |||
| |||
| Земја | Италија | ||
| Регион | Аостанска Долина | ||
| Поделоци | Arpuilles, Beauregard, Bibian, Bioulaz, Borgnalle, Brenloz, Busséyaz, Cache, La Combe, Les Capucins, Chabloz, Champailler, Collignon, Cossan, Cotreau, Duvet, Entrebin, Excenex, Les Fourches, Laravoire, Montfleury, Movisod, Pallin, Papet, Pléod, Porossan, La Riondaz, La Rochère, Roppoz, Saraillon, Saumont, Seyssinod, Signayes, Talapé, Tsanté, Tzambarlet, Vignole | ||
| Управа | |||
| • Градоначалник | Џиани Нути (Ind.) | ||
| Површина | |||
| • Вкупна | 21,37 км2 (825 ми2) | ||
| Надм. вис. | 583 м | ||
| Население (31 декември 2019)[1] | |||
| • Вкупно | 35.261 | ||
| • Густина | 17/км2 (43/ми2) | ||
| Часовен појас | CET (UTC+1) | ||
| • Лете (ЛСВ) | CEST (UTC+2) | ||
| Пошт. бр. | 11100 | ||
| Повик. бр. | 0165 | ||
| Светец-заштитник | Свети Гратус | ||
| Слава | септември 7 | ||
| Мреж. место | Матична страница | ||
Географија уреди
Аоста се наоѓа во крајниот северозападен дел на Италија, блиску до националната граница со Франција и Швајцарија. Градот е оддалечен 780 километри од главниот град Рим и 114 километри од најблискиот поголем град, Торино.
Градот лежи на левиот брег на реката Дора Балтеа, на патот кон превојот Голем и Мал Свети Бернард, кој ја поврзува Италија со Франција и Швајцарија. Во близина на градот и границата со Швајцарија и Франција се највисоките планински врвови во Европа: Монблан, Матерхорн и Монте Роза.
| Климатски податоци за Аоста (1991–2020), 547, екстермните од 1984 година | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Месец | Јан | Фев | Мар | Апр | Мај | Јун | Јул | Авг | Сеп | Окт | Ное | Дек | Годишно |
| Највисока забележана °C (°F) | 22.9 (73.2) |
26.0 (78.8) |
26.3 (79.3) |
29.3 (84.7) |
32.2 (90) |
40.4 (104.7) |
36.5 (97.7) |
38.0 (100.4) |
34.0 (93.2) |
30.7 (87.3) |
23.0 (73.4) |
21.7 (71.1) |
40.4 (104.7) |
| Прос. висока °C (°F) | 6.2 (43.2) |
10.0 (50) |
14.6 (58.3) |
18.1 (64.6) |
21.5 (70.7) |
25.1 (77.2) |
28.8 (83.8) |
28.1 (82.6) |
23.1 (73.6) |
17.6 (63.7) |
11.5 (52.7) |
5.1 (41.2) |
18.3 (64.9) |
| Сред. дневна °C (°F) | 1.5 (34.7) |
4.2 (39.6) |
8.4 (47.1) |
11.6 (52.9) |
15.8 (60.4) |
19.2 (66.6) |
22.2 (72) |
21.5 (70.7) |
17.5 (63.5) |
12.2 (54) |
6.4 (43.5) |
0.8 (33.4) |
11.7 (53.1) |
| Прос. ниска °C (°F) | −3.2 (26.2) |
−1.7 (28.9) |
2.2 (36) |
5.3 (41.5) |
9.7 (49.5) |
13.3 (55.9) |
15.5 (59.9) |
14.9 (58.8) |
11.7 (53.1) |
6.8 (44.2) |
1.4 (34.5) |
−3.4 (25.9) |
6.0 (42.8) |
| Најниска забележана °C (°F) | −17.6 (0.3) |
−15.0 (5) |
−15.9 (3.4) |
−8.6 (16.5) |
−3.8 (25.2) |
4.0 (39.2) |
7.0 (44.6) |
6.2 (43.2) |
−3.7 (25.3) |
−12.6 (9.3) |
−14.1 (6.6) |
−18.1 (−0.6) |
−18.1 (−0.6) |
| Прос. врнежи мм (ин) | 33.1 (1.303) |
19.1 (0.752) |
37.3 (1.469) |
28.9 (1.138) |
48.9 (1.925) |
41.2 (1.622) |
27.9 (1.098) |
27.2 (1.071) |
27.0 (1.063) |
42.8 (1.685) |
52.9 (2.083) |
28.0 (1.102) |
414.3 (16.311) |
| Прос. бр. врнежливи денови (≥ 1 mm) | 4.1 | 3.9 | 4.7 | 4.5 | 7.4 | 7.3 | 5.5 | 5.1 | 4.1 | 5.3 | 4.9 | 5.0 | 61.8 |
| Извор: Météo Climat[3] | |||||||||||||
Историја уреди
Градот бил основан од римскиот император Октавијан Август во 24 п.н.е., по победата на Теренс Варус над лигурскиот Салас и бил населен од преторијанците на Август Преторија.
Градскиот план сè уште ја има зачувано мрежата на античките улици и дава јасна слика за изгледот на римскиот каструм. Триумфалната капија на август во Аоста е еден од најстарите примери од ваков вид.
Популација уреди
Според резултатите од пописот на населението во 2011 година, во општината живееле 34.102 жители.[4]
| 1931 | 1936 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 13.962 | 16.130 | 24.215 | 30.633 | 36.906 | 37.194 | 36.214 | 34.062 | 34.102 |
Во Аоста денес има околу 35.000 жители. Околу половина од населението го користи францускиот како мајчин јазик, а половина (најчесто имигрантите од југот) го користат италијанскиот. Во текот на изминатите децении, многу имигранти од странство се преселиле во градот.
Економија уреди
Во последните децении, Аоста, како град опкружен со Алпите, се повеќе станува туристичка дестинација, особено во зима. За ова придонесува и близината на највисоките алпски врвови и важни туристички места (на пр. Шамони).
Градски знаменитости уреди
Аоста е туристичко, културно, комерцијално и индустриско седиште. Има остатоци од римската ера и други претходни епохи, од кои најпознати се:
- Триумфалната капија на Август
- Катедралата Нотр Дам
- Преторијанската порта
- Антички амфитеатар кој може да прими 4.000 гледачи. Театарот, од кој денес е останата само јужната фасада, е висок 22 метри. Структурата, која датира од доцното владеење на Август, зафаќала површина од 81 на 64 метри.
- Црквата италијански: Sant'Orso/ француски: Saint-Ours
Градови партнери уреди
Галерија уреди
-
Катедралата Нотр Дам -
Градска куќа -
Римскиот мост Пон де Пјер
Наводи уреди
- ↑ Bilancio demografico Anno 2013 Novembre (dati provvisori). Provincia: Valle d'Aosta/Vallée d'Aoste Архивирано на 4 март 2016 г., Istat.
- ↑ Мишић, Милан, уред. (2005). Енциклопедија Британика. А-Б. Београд: Народна књига : Политика. стр. 59. ISBN 86-331-2075-5.
- ↑ „Météo climat stats Moyennes 1991/2020 Italie (page 1)“ (француски). Посетено на 14 June 2022.
- ↑ „Statistiche I.Stat“. ISTAT. 28. 12. 2012. Проверете ги датумските вредности во:
|date=(help)