Јужнобачки Округ
Јужнобачки Округ (српски: Јужнобачки округ; унгарски: Dél-bácskai körzet; словачки: Juhobáčsky okres) — една од седумте административни области на автономната покраина Војводина, Србија. Географски се наоѓа во јужниот дел на Бачка и северниот дел на Сирмија. Според резултатите од пописот од 2011 година, има население од 615.371 жители. Административен центар на округот е градот Нови Сад, кој воедно е главен и најголем град на Автономната Покраина Војводина.
| Јужнобачки Округ Јужнобачки округ Dél-bácskai körzet Juhobáčsky okres | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Округ во Србија | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
 Местоположба на Јужнобачкиот Округ во Србија | ||||||||||||||
| Држава |  Србија | |||||||||||||
| Покраина |  Војводина | |||||||||||||
| Административен центар | Нови Сад | |||||||||||||
| Управа | ||||||||||||||
| • Началник | Милан Новаковиќ (СПП) | |||||||||||||
| Површина | ||||||||||||||
| • Вкупно | 4,016 км2 (1,551 ми2) | |||||||||||||
| Население (попис во 2011) | ||||||||||||||
| • Вкупно | 615.371 | |||||||||||||
| • Густина | 150,000/км2 (400,000/ми2) | |||||||||||||
| ISO 3166 | RS-06 | |||||||||||||
| Општини | 11 и 1 град | |||||||||||||
| Населби | 77 | |||||||||||||
| - Градови и гратчиња | 16 | |||||||||||||
| - Села | 61 | |||||||||||||
| Мреж. место | juznobacki.okrug.gov.rs | |||||||||||||
.jpg)
_V_Crkva_Sv._Jovana_Krstitelja_(Ba%C4%8Dka_Palanka)_092.jpg)
Административна историја уреди
Во IX век со областа владеел бугарско-словенскиот војвода Салан. Од 11 до 16 век, за време на администрацијата на средновековното Кралство Унгарија, областа била претежно дел од Бачката Жупанија, со мали северни делови од него во Бодрошката Жупанија и Чонградската Жупанија. Во 1526-1527 година, областа била управувана од независниот српски владетел, царот Јован Ненад, додека за време на османлиската управа (16-17 век), била дел Сегединскиот Санџак.
За време на управата на Хабсбурговците (18 век), областа била поделена помеѓу Бодрошката Жупанија, Бачката Жупанија и Воена Краина. Двете жупании биле споени во една, Бачко-бодрошка Жупанија во 18 век. По укинувањето на делот Теис-Марош од Воена Краина во 1751 година, дел од таа територија исто така била вклучена во Бачко-бодрошката Жупанија. Единствениот дел од областа што останал во рамките на Воена Краина била Шајкашка. Од 1751 до 1848 година, североисточниот дел од областа припаѓал на автономниот Потиски Округ.
Во 1850-тите, областа била претежно дел од областа Нови Сад, со некои северни делови во областа Сомбор. По 1860 година, областа повторно била вклучена во Бачко-бодршката Жупанија (официјално Бач-бодрошка Жупанија од 1867 година). Во 1873 година, Воена Краина во регионот Шајкашка била укината и таа област исто така била вклучена во Бачко-бодрошката Жупанија.
За време на кралската српско-хрватско-словенечка (југословенска) администрација (1918-1941), областа првично била дел од жупанијата Нови Сад (1918-1922). Помеѓу 1922-29 година била поделена помеѓу Бачката и Белградска Област, додека од 1929-41 година била дел од Дунавската Бановина. За време на унгарско-германската окупација на Оската (1941-1944), областа била вклучена во Бачко-бодрошката Жупанија.
Од 1944 година, областа била дел од автономната југословенска Војводина (која била дел од новата социјалистичка југословенска Србија од 1945 година). Денешните окрузи на Србија (вклучувајќи го и Јужнобачкиот Округ) биле дефинирани со акт на Владата на Србија од 29 јануари 1992 година.
Општини уреди
Округот е поделен на 11 општини и градот Нови Сад, кој е поделен на две урбани општини:
- Србобран
- Бач
- Бечеј (унгарски: Óbecse )
- Врбас
- Бачка Паланка
- Бачки Петровац (словачки: Báčsky Petrovec )
- Жабаљ
- Тител
- Темерин
- Беочин
- Сремски Карловци
Градот Нови Сад е поделен на општините:
Забелешка: за општините со унгарско и словачко релативно или апсолутно мнозинство имињата исто така се дадени на овие јазици.
Населби уреди
Во Јужнобачкиот Округ има 76 гратчиња и села и 1 град. Најголеми населби во округот се:[1]
| Населба | Население (Попис 2002) |
Население (Попис 2011) [2] |
|---|---|---|
| Нови Сад | 191.405 | 250.439 |
| Бачка Паланка | 29.449 | 28.239 |
| Врбас | 25.907 | 24.112 |
| Бечеј | 25.774 | 23.895 |
| Темерин | 19.216 | 19.661 |
| Футог | 18.582 | 18.641 |
| Ветерник | 18.626 | 17.454 |
| Петроварадин | 13.973 | 14.810 |
| Сремска Каменица | 11.205 | 12.273 |
| Србобран | 13.091 | 12.009 |
| Каќ | 11.166 | 11.740 |
| Жабаљ | 9.598 | 9.107 |
| Сремски Карловци | 8.839 | 8.750 |
| Беочин | 8.058 | 7.839 |
| Руменка | 5.729 | 6.495 |
| Бачко Петрово Село | 7.318 | 6.350 |
| Бачки Петровац | 6.727 | 6.155 |
| Бачки Јарак | 6.049 | 5.687 |
| Ковиљ | 5.599 | 5.414 |
| Бач | 6.087 | 5.390 |
| Тител | 5.894 | 5.247 |
| Бачко Градиште | 5.445 | 5.110 |
| Кисач | 5.471 | 5.091 |
Демографија уреди
| Година | Нас. | ±% |
|---|---|---|
| 1948 | 358.722 | — |
| 1953 | 377.282 | +5.2% |
| 1961 | 432.873 | +14.7% |
| 1971 | 486.083 | +12.3% |
| 1981 | 538.016 | +10.7% |
| 1991 | 553.027 | +2.8% |
| 2002 | 593.666 | +7.3% |
| 2011 | 615.371 | +3.7% |
Според последниот официјален попис направен во 2011 година, Јужнобачкиот Округ има 615.371 жители.
Етнички групи уреди
| Етничко група |
попис 2002 година | попис 2011 година | ||
|---|---|---|---|---|
| Број | % | Број | % | |
| Србит | 409.988 | 69,06% | 445.270 | 72,36% |
| Унгарци | 55.128 | 9,29% | 47.850 | 7,78% |
| Словаци | 27.640 | 4,66% | 24.670 | 4,01% |
| Црногорци | 17.340 | 2,92% | 11.378 | 1,85% |
| Роми | 6.053 | 1,02% | 10.482 | 1,70% |
| Хрвати | 12.040 | 2,03% | 10.022 | 1,63% |
| Русини | 7.443 | 1,25% | 6.974 | 1,13% |
| Југословени | 15.959 | 2,69% | 3.642 | 0,59% |
| Вкупно | 593.666 | 615.371 | ||
Има 9 општински подрачја со српско етничко мнозинство: Градот Нови Сад (79%), Сремски Карловци (78%), Тител (87%), Жабаљ (85%), Беочин (70%), Србобран (66%), Бачка Паланка (79%), Темерин (68%) и Врбас (55%).
Една општина во округот има словачко мнозинство: Бачки Петровац (65%), а 2 се мешани: Бач, со релативно српско мнозинство (47%) и Бечеј или Óbecse на унгарски, со релативно унгарско мнозинство (46 %).
Култура уреди
Првото српско основно училиште било основано во Бечеј и Змајево во 1703 година, додека првата гимназија била основана во Сремски Карловци во 1791 година.
Нови Сад е дом на најстарата културна и научна институција на српскиот народ - Матица Српска, основана во 1826 година во Будимпешта, а пренесена во Нови Сад во 1864 година. Српскиот народен театар е основан во Нови Сад во 1861 година.
Економија уреди
Во округот преовладуваат следните индустрии: хемиска, нафта, машини, алати и електропорцелан, текстилна, прехранбена и градежна индустрија.
Администрација уреди
Со регулативата на српската влада за административните области [3] од 2006 година, имињата на сите окрузи биле променети од округ во управен округ. Округот е управуван од началник кого го назначува централната власт. Началници на Јужнобачкиот Округ биле:
- 19?? - 1997: Јово Убибарип
- 1997 - 12 април 2001 година: Обрад Милошевиќ
- 12 април 2001 - 28 јуни 2002 година: Арсен Курјачки (р. 1958)
- 28 јуни 2002 - 29 април 2004 година: Бранко Бјелајац
- 29 април 2004 - 3 ноември 2005 година: Дарко Мандиќ
- 3 ноември 2005 - 6 јули 2007 година: Светлана Селаковиќ (р. 1957)
- 6 јули 2007 – денес: Дарија Шајин (р. 1973)
Поврзано уреди
Наводи уреди
- ↑ „South Bačka District (Serbia): Municipalities & Settlements - Population Statistics in Maps and Charts“. Citypopulation.de. Посетено на 2016-09-25.
- ↑ „Serbia: Regions, Districts and Major Cities - Population Statistics in Maps and Charts“. Citypopulation.de. Архивирано од изворникот на 2015-11-08. Посетено на 2016-09-25.
- ↑ „Архивиран примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2007-09-26. Посетено на 2007-08-10.