Црноглаво муварче

Црноглаво муварче
Возрасен мажјак во Шкотска
Научна класификација
Царство: Животни
Колено: Хордови
Класа: Птици
Ред: Врапчевидни
Семејство: Муварчиња
Род: Ficedula
Вид: Црноглаво муварче
Научен назив
Ficedula hypoleuca
(Pallas, 1764)

Црноглавото муварче (науч. Ficedula hypoleuca) е мала врапчевидна птица од семејството на муварчињата. Таа е една од четирите црно-бели вида муварчиња. Се размножува низ цела Европа и западна Азија. Таа е птица преселница која зимува претежно во западна Африка. Оваа птица ја има во Македонија.

Таксономија уреди

Постоела расправија за поделување на видот во два подвида, hypoleuca и speculigera, но, поделбата е одбиена зашто speculigera е поблиска до видот iberia.Подвидови се: Ficedula hypoleuca hypoleuca, Ficedula hypoleuca iberiae, и Ficedula hypoleuca sibirica.[2]

Латинскиот збор ficedula значи „мала ситнојадна птица“. Терминот hypoleuca доаѓа од латинските hupo - бело и lukos - одоздола.

Опис уреди

 
Возрасна женка во Шведска
 
Ficedula hypoleuca

Црноглавото муварче е долго 12-13.5 см. . Мажјакот во сезона на парење е претежно црн одозгора и бел одоздола, со голема бела дамка на крилјата, бели агли по страните на опашката и мала бела дамка на челото. Кај мажјаците вон сезоната на парење, женките и младенчињата црното е заменето со бледо кафеаво и може да се измешаат со другите муварчиња.[3]Клунот му е црн, широк и заострен на врвот, типичен за птиците кои ловат инсекти во лет. Освен со инсектите, овие птици јадат гасеници кои ги наоѓаат под кората на дабовите, како и бобинки. Оваа птица порано доаѓа напролет од другите преселници и нејзиното ритмично и мелодично пеење е карактеристично во дабовите шуми во пролет.

Пеење на црноглавото муварче

Ова е птица на отворените шуми, паркови и градини која претпочита дабови дрвја. Гради отворено гнездо во дупките на дрвјата и се населува во куќички за птици со преден отвор. Несат 4-10 јајца.

Распространетост и живеалиште уреди

Црноглавото муварче има многу широка распростарнетост и голема популација, па на Црвената листа е во категоријата на вид со најмала загриженост. Видот населува различни земји во Европа, многу е честа на копното, со типична животна средина во отворените шуми, и парковите и градините во градовите. Во 2005 година популацијата изнесувала од 3 до 7 милиони парови.

Поведение уреди

Исхрана уреди

Основната храна на црноглавото муварче се инсектите. Всушност, и името им доаѓа од нивната способност да ги ловат летечките инсекти, но, исто така, се хранат со инсекти од земја, дрво и гранки.[4] Всушност, истражувањата покажуваат дека тие најголемиот дел од хранењето го прават на земја.[5][6] Јадат мравки, пчели, бубачки, пајаци, пеперуги, молци, муви итн.

Размножување уреди

Црноглавите муварчиња практикуваат два системи на парење, моногамен и полигиничен. При вториот систем, мажјакот ја напушта првата територија откако женката ќе ги снесе јајцата и создава своја втора територија на оддалеченост од 200 до 3.500 метри. По спарувањето со втората женка, мажјакот се враќа кај првата помагајќи ѝ при исхраната, нејзината и на пилињата.[7] Понекогаш мажјаците се грижат за двете женки и нивните легла, ако територијата е блиску. Мажјаците кои се успешни во полигинијата се типично поголеми, постари, поискусни и стигнуваат порано од преселбата на територијата за размножување.[8]

Некои женки ја прифаќаат полигинијата, други, не. Тие инсистираат на моногамија. Во полигиничната врска, примарните женки имаат поуспешни легла и не страдаат многу, зашто мажјакот се враќа да помогне, додека секундарната женка има и помало легло и помала успешност во одгледувањето на пилињата. Таа има 60% помалку наследници од примарната.[9]

Наводи уреди

  1. BirdLife International (2012). Ficedula hypoleuca. IUCN Red List. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Посетено на 16 July 2012.
  2. „European pied flycatcher (Ficedula hypoleuca)“. Avibase.bsc-eoc.org. Посетено на 19 December 2012.
  3. Parkin, David T. (2003). „Birding and DNA: species for the new millennium“. Bird Study. 50 (3): 223–242. doi:10.1080/00063650309461316.
  4. Lundberg, Arne (2010). The Pied Flycatcher. A&C Black. стр. 55–59. ISBN 1408137801.
  5. von Haartman, L. (1954). „Der Traeurfliegenschnaaper“. Die Nahrungsbiologic. 83 (1): 1–96.
  6. Silverin, B.; G. Andersson (1984). „Food composition of adult and nestling Pied Flycatchers, Ficedula hypoleuca, during the breeding period (in Swedish with English summary)“. Var Fagelvarld. 43 (3): 517–524.
  7. Silverin, Bengt (1980). „Effects of long-acting testosterone treatment on freeliving pied flycatchers, Ficedula hypoleuca, during the breeding period“. Animal Behaviour. 28 (3): 906–912.
  8. Alatalo, Rauno V.; Carlson, Allan; Lundberg, Arne; Ulfstrand, Staffan (1981). „The Conflict Between Male Polygamy and Female Monogamy: The Case of the Pied Flycatcher Ficedula hypoleuca“. The American Naturalist. 117 (5): 738–753. doi:10.1086/283756.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  9. Lundberg, Arne; Rauno V. Alatalo, Allan Carlson, Staffan Ulfstrand (1981). „Biometry, habitat distribution and breeding success in the pied flycatcher ficedula hypoleuca“. Ornis Scandinavica. 12 (1): 68–79.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

Надворешни врски уреди