Палауански јазик
Палауанскиот е малајско-полинезиски јазик кој е службен јазик во Палау. Јазикот е дел од јазичното семејство австронезиски јазици и се смета дека е еден од двата јазика во Микронезија кои се дел од групата на сундско-сулавески јазици. Останатите јазици се дел или од микронезиските и самојските јазици.
Палауански јазик | |
---|---|
Застапен во | Палау Гуам Северни Маријански Острови |
Говорници | 14.000 во Палау |
Јазично семејство | австронезиско
|
Писмо | латиница, катакана[1] |
Статус | |
Службен во | Палау |
Јазични кодови | |
ISO 639-2 | pau |
ISO 639-3 | pau |
Класификација уреди
Палуанскиот не е микронезиски или полинезиски јазик, како што се поголемиот број соседни јазици. Се претпоставува дека јазикот сочинува посебна гранка во малајско-полинезиското јазично семејство и потеклото на јазикот не е сосема јасно. Според Базата на основни австронезиски зборови[2] јазикот е 85% сличен со централно-источните малајско-полинезиски јазици.
Писмо уреди
Во 1970-те Палуанскиот комитет за правопис работел со јазичари од Универзитетот во Хаваи на развивање азбука заснована на латиницата. Според тоа се добил правопис каде секој глас има своја графема. Палуанската азбука има 12 матични согласки, 6 согласки за странски зборови и 10 самогласки. Додатно на тоа има и 20 дифтонзи.
|
|
|
Примери уреди
Некои чести палуански изрази.[3]
палуански | македонски | палуански | македонски | |
---|---|---|---|---|
Alii! | Здраво! | Ak mlechell ęr a ___. | Јаз бевроден во ___. | |
Ungil tutau. | Добро утро. | Ng tela rekim? | Колку си стар? | |
Ungil sueleb. | Добар ден. | Ng ___ a rekik. | Јас имам ___ години. | |
Ungil kebesengei. | Добра вечер. | Ng tela a dengua ęr kau? | Кој е твојот телефонски број? | |
A ngklek a ___. | Моето име е ___. | A dengua ęr ngak a ___. | Мојот број е ___. | |
Ng techa ngklem? | Како се викаш? | Kę kiei ęr kęr? | Каде живееш? | |
Kę ua ngerang? | Како си? | Ak kiei er a ___. | Јас живеам ___. | |
Ak mesisiich. | Добро сум. | Chochoi. | да | |
Ak chad ęr a ___. | Јас сум од ___. | Ng diak. | не | |
Belau | Палау | Adang. | молам. | |
Merikel | САД | Sulang. | благодарам. | |
Ingklis | Англија | Kę mo ęr kęr? | Каде одиш? | |
Siabal | Јапонија | Mechikung. | довидување. | |
Sina | Кина | Meral ma sulang! | Благодарам многу! | |
Kę chad ęr kęr ęl beluu? | Од каде си? | Ungilbung | убав цвет. | |
Kę mlechell ęr kęr ęl beluu? | Каде беше роден? | |||
Olilai | Куќа во Нгарчелонг |
Броеви уреди
Основните палуански броеви се:
- Tang
- Cherung
- Chedei
- Cheuang
- Cheiim
- Chelolm
- Cheuid
- Cheiai
- Chetiu
- Machod
Наводи уреди
- ↑ Thomas E. McAuley, Language change in East Asia, 2001:90
- ↑ Austronesian Basic Vocabulary Database
- ↑ See (Josephs 1990) for a more comprehensive list of words and phrases.
Литература уреди
|
Поврзано уреди
Надворешни врски уреди
- „Етнолог за палуанскиот јазик“. Ethnologue: Languages of the World. Посетено на 5 септември 2005.
- „Палуанска библиографија“. Архивирано од изворникот на 2008-09-06. Посетено на 9 февруари 2008.
- „Палуански јазик“. Посетено на 12 октомври 2007.
- „Република Палау“ (француски). Архивирано од изворникот на 2019-01-06. Посетено на 20 јуни 2007.
- „Јазични материјали од Тихиот Океан: палуански“. Посетено на 9 февруари 2008.
- „Јапонски и останати позајмени збовори во палуанскиот“. Посетено на 3 февруари 2008.