Организација за безбедност и соработка на Европа

ОБСЕ - Организација за безбедност и соработка на Европа (англиски: Organization for Security and Co-operation in Europe) е меѓународна институција кој е некој вид на форум за политички дијалог која има за цел безбедносна стабилизација на регионот, со помош на демократски средства и демократско владеење. Повеќето од 3.500-те вработени се ангажирани во операции на теренот, со само десетина проценти администрација.


Организација за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ)
Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE)
Logo
СекретаријатВиена, Австрија
Членство 56 земји членки
11 земји партнери
Лидери
 •  Генерален секретар Италија Ламберто Заниер
 •  Претседавач на Постојаниот совет Австрија Себастијан Курц
 •  Претставник за слободата на медиумите
Босна и Херцеговина Дуња Мијатовиќ
Основана
 •  како КЕБС (CSCE)1 Јули 1973 
 •  Хелсиншки договори јулиавгуст, 1975 
 •  Париска повелба 21 ноември 1990 
 •  преименувана како ОБСЕ (OSCE) 1 јануари 1995 
Страница
http://www.osce.org/
1. Конференција за Европска Безбедност и Соработка (Conference on Security and Cooperation in Europe).

Организацијата е дефинирана како регионална организација под закрилата на Обединетите нации (Глава VIII), која служи за рано предупредување, превенција на конфликти, управување на кризи и пост-конфликтна рехабилитација. Нејзините 56 земји членки се од Европа, Регионот на Кавказ, Средна Азија и Северна Америка што во суштина го опфаќа поголемиот дел од северната полутопка. Организацијата била создадена во време на таканаречената Студена војна како форум Запад-Исток.

Пред да прерасне во постојана организација, делувала како Конгрес за европска безбедност и соработка (КЕБС) помеѓу 1973 и 1995.

Историја уреди

Организацијата има свои корени во 1975 година Конференција за безбедност и соработка во Европа(CSCE). Разговорите се случуваат за европската безбедносна група од 1950-тите, но Студена војна спречи било каков значителен напредок додека разговорите на Диполиво Еспоо Започнал во ноември 1972 година. Овие разговори се одржаа по предлог на Советски Сојуз кои сакаа да ги искористат разговорите за да ја задржат својата контрола врз Комунистички држави во Источна Европа, и Претседател на Финска Урхо Кеконенги беше домаќин со цел да го зајакне својот политика на неутралност. Западна Европа, сепак, овие разговори ги сметаа за начин за намалување на тензиите во регионот, понатамошна економска соработка и добивање хуманитарни подобрувања за населението на Комунистички блок.

Препораките од разговорите, во форма на "Сината книга", ги дадоа практичните основи на триетапната конференција наречена "Хелсиншки процес". CSCE беше отворен во Хелсинки на 3 јули 1973 година со 35 држави кои испратија претставници. На етапата одземав само пет дена за да се согласам да ја следам Сината книга. Втората етапа била главна работна фаза и била спроведена во Женева од 18 септември 1973 до 21 јули 1975 година.

Резултат на втората етапа бил Хелсиншкиот последен акт. Ова било потпишано од страна на 35 земји-учеснички за време на третата етапа, која се одржала во Финска сала помеѓу  30 јули - 1 август 1975 година. Тој бил отворен од страна на дипломатот  на Светата столица Кардинал Агостино Касароли, кој бил претседател на конференцијата.

Концептите за подобрување на односите и спроведување на актот биле развиени во текот на серијата следни состаноци, со големи собири во Белград (4 октомври 1977 - 8 март 1978), Мадрид (11 ноември 1980 - 9 септември 1983) и Виена (4 ноември 1986 - 19 јануари 1989).

Обврската  од Копенхаген била напишана "за да се осигура дека на поединците им е дозволено да ги остварат своите права на мирно собрание и слобода на здружување, вклучувајќи го и правото на формирање, пристапување и ефикасно учество во невладините организации, кои бараат унапредување и заштита на човековите права и основните слободи."

Московскиот механизам бил договорен во 1991 година.

Институции уреди

Највисоките тела се Самитот и Министерскиот совет. совет, кој се состанува секоја недела во Виена, служи како редовно преговарачко и одлучувачко тело. Постојаниот совет е предводен од претседавач, кој се именува на една година.

Покрај Министерскиот и Постојаниот совет, постојат и Форум за безбедносна соработка и Економски форум, кои се дел од одлучувачките тела. Седиштето на Секретаријатот на ОБСЕ е во Виена, Австрија. Покрај тоа, организацијата има канцеларии и во Копенхаген, Женева, Хаг, Прага и Варшава.

Земји членки уреди

 
OSCE signatories as of 2006.
  signed Helsinki Final Act only
  non-signatory
  partner for cooperation
Земја Прием Потпишан
Завршниот документ од Хелсинки
Потпишана
Париската повелба
  Албанија 1991 19 јуни 1991 16 септември 1991 17 септември
  Андора 1996 25 април 1999 10 ноември 1998 17 февруари
  Ерменија 1992 30 јануари 1992 8 јули 1992 17 април
  Австрија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Азербејџан 1992 30 јануари 1992 8 јули 1993 20 декември
  Белорусија 1992 30 јануари 1992 26 февруари 1993 8 април
  Белгија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Bosnia and Herz. 1992 30 април 1992 8 јули  
  Бугарија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Канада 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Хрватска 1992 24 март 1992 8 јули  
  Кипар 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Чешка 1993 1 јануари    
  Данска 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Естонија 1991 10 септември 1992 14 октомври 1991 6 декември
  Финска 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Франција 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Грузија 1992 24 март 1992 8 јули 1994 21 јануари
  Германија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Грција 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Ватикан 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Унгарија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Исланд 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Ирска 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Италија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Казахстан 1992 30 јануари 1992 8 јули 1992 23 септември
  Киргистан 1992 30 јануари 1992 8 јули 1994 3 јуни
  Латвија 1991 10 септември 1991 14 октомври 1991 6 декември
  Лихтенштајн 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Литванија 1991 10 септември 1991 14 октомври 1991 6 декември
  Луксембург 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Rep. Macedonia 1995 12 октомври    
  Малта 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Молдавија 1992 30 јануари 1992 26 февруари 1993 29 јануари
  Монако 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Црна Гора 2006 22 јуни 2006 1 септември  
  Холандија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Норвешка 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Полска 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Португалија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Романија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Русија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Сан Марино 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Србија 2000 10 ноември    
  Словачка 1993 1 јануари    
  Словенија 1992 24 март 1992 8 јули 1993 8 март
  Шпанија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Шведска 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Швајцарија 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Таџикистан 1992 30 јануари 1992 26 февруари  
  Турција 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Туркменистан 1992 30 јануари 1992 8 јули  
  Украина 1992 30 јануари 1992 26 февруари 1992 16 јуни
  Обединето Кралство 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  САД 1973 25 јуни 1975 1 август 1990 21 ноември
  Узбекистан 1992 30 јануари 1992 26 февруари 1993 27 октомври

Надворешни врски уреди

  1. http://www.osce.org/