Ителменскиот, или порано познат како камчадалски — камчатски јазик, дел од јазичното семејство на чукотско-камчатски јазици. Јазикот го зборуваат помалку од 100 луѓе на Камчатка во Русија. Според пописот од 2002 година, во Русија имало 3.180 Ителменци, и скоро сите зборуваат руски. Сепак има обиди за јазично оживување и јазикот се учи во неколку училишта. Овој јазик е единствениот преживеан од камчатските јазици.
Јазикот е високо загрозен бидејќи се зборува од мал број луѓе, кои пак се воглавно возрасни лица. Сепак во регионот има движење за негово оживување и се развиле образовни материјали на ителменски. Современиот ителменски е под силно влијание на рускиот.
Ителменскиот бил непишан јазик. Првото писмо било развиено во 1932 година и било засновано на латиницата. Сепак, ова писмо било краткотрајно и јазикот повторно не бил пишан скоро педесет години, кога се развило второто писмо за јазикот.
| Ителменска латиница[2]
|
| А а
|
B b
|
C c
|
D d
|
E e
|
F f
|
G g
|
H h
|
| I i
|
Ь ь
|
J j
|
K k
|
L l
|
Ł ł
|
M m
|
N n
|
| Ŋ ŋ
|
O o
|
P p
|
Q q
|
R r
|
S s
|
T t
|
U u
|
| W w
|
X x
|
Z z
|
|
|
|
|
|
|
Современата ителменска азбука била создадена во 1984 година и била заснована на кирилицата.
| Ителменска кирилица[3]
|
| А а
|
Ӑ ӑ
|
Б б
|
В в
|
Г г
|
Д д
|
Е е
|
Ё ё
|
| Ж ж
|
З з
|
И и
|
Й й
|
К к
|
К’ к’
|
Ӄ ӄ
|
Ӄ’ ӄ’
|
| Л л
|
Љ љ
|
Ӆ ӆ
|
М м
|
Н н
|
Њ њ
|
Ӈ ӈ
|
О о
|
| О̆ о̆
|
П п
|
П’ п’
|
Р р
|
С с
|
Т т
|
Т’ т’
|
У у
|
| Ў ў
|
Ф ф
|
Х х
|
Ҳ ҳ
|
Ц ц
|
Ч ч
|
Ч’ ч’
|
Ш ш
|
| Щ щ
|
Ъ ъ
|
Ы ы
|
Ь ь
|
Ә ә
|
Э э
|
Ю ю
|
Я я
|
|
- Volodin, Aleksandr P. (1976). Itel’menskij jazyk. Leningrad: Izd. Nauka.
- Volodin, Aleksandr P. & Klavdija N. Chalojmova. (1989). Slovar’ itel’mensko-russkij i russko-itel’menskij. Leningrad: Prosveščenie. ISBN 5-09-000106-5.
Надворешни врски
уреди
