Википедија

Грета Гарбо

Грета Гарбо (18 септември 1905 — 15 април 1990) — шведска актерка од периодот на холивудскиот нем филм, како и за време на неговата златна доба.

Грета Гарбо
Грета Гарбо во филмот Инспирација од 1931
Роден(а)Грета Ловиса Густафсон[1]
18 септември 1905[2]
Шведска Стокхолм, Шведска
Починал(а)15 април 1990(1990-04-15) (возр. 84)
САД Њујорк, САД
НационалностШведско-американско
ЗанимањеГлумецка
Активен период1921 — 1941
Потпис
Страница
gretagarbo.com

Се сметала за една од најголемите и најтаинствени филмски ѕвезди што некогаш се појавиле на филмскиот екран. Гарбо трипати била номинирана за наградата Оскар за најдобра филмска глумица и добила Почесен оскар во 1955 година "за нејзините сјајни и незаборавни изведби на сцена"[3] и е рангирана на петтото место на списокот на најголеми глумици во историјата од страна на Американскиот филмски институт.[4] Според Гинисовата книга на рекорди, Гарбо била прогласена за "најубавата жена што некогаш живеела на земјата".[5]

Детство и младост уреди

 
Споменик на зградата каде што се родила Грета Гарбо во Седермалм, Стокхолм.

Грета Ловиса Густафсон е родена во Седермалм, Стокхолм, Шведска. Таа била третото и најмалото дете на Ана Ловиса (родена Карлсон, 1872-1944), домаќинка која подоцна работела во фабрика за џем и Карл Алфред Густафсон (1871-1920), работник.[6][7] Гарбо имала постар брат, Свен Алфред (1898-1967) и постара сестра, Алва Марија (1903-1926).[8]

Нејзините родители се запознале во Стокхолм, а татко ѝ живеел во Фринарид. Тој потоа се преселил во Стокхолм и работел на разни работни места - чистач на улица, продавач, фабрички работник и месарски помошник.[9] Се оженил со Ана која во Стокхолм се преселила од Хегзби.[9][10] Семејството било сиромашно и живееле во трисобен стан во полошиот дел на градот.[11] Гарбо подоцна се сеќава:

Имаше едно вечно сивило - оние долги зимски ноќи. Татко ми седеше во ќош, чкртајќи по некој весник. На другата страна од собата мајка ми крпеше парталави стари алишта, воздивнувајќи. Ние децата си зборуваме тивко, или само си седевме молчејќи. Бевме полни со вознемиреност, како да имаше опасност во воздухот. Таквите вечери се незаборавни за чувствителна девојка. Каде што живеевме, сите куќи и станови изгледаа исти, нивната грдотија одговараше со сè што нè опкружуваше.[12]


Гарбо била срамежливо и повлечено дете. Го мразела училиштето[13] и повеќе сакала да си игра сама. Сепак, била креативна[14], се интересирала за театарот уште на рана возраст[15] и сонувала да стане глумица.[16][17] На 13 години, Гарбо го завршила училиштето[18] и како повеќето Швеѓанки на тоа време кои потекнувале од работничката класа, не се запишала во гимназија. Подоцна рекла дека поради тоа имала комплекс на пониска вредност.[14]

Зимата 1919, во Стокхолм имало епидемија на шпанска треска и таткото на Гарбо се разболел. Тој почнал да отсуствува од работа и најпосле добил отказ.[19] Гарбо седела дома и се грижела за него, носејќи го во болница на неделни третмани. Тој починал во 1920 кога таа имала 14 години.[20]

 
Првата главна улога на Грета Гарбо во шведскиот филм Сагата за Геста Берлинг (1924) со Ларс Хансон

Кариера уреди

Почетоците (1920–1924) уреди

Гарбо најпрвин работела како во берберница а потоа во продавница каде со време станала модел за шапки за каталозите а од 1920 започнала да снима реклами за женска гардероба.[14] Премиерата на нејзината прва реклама била на 12 декември 1920, а потоа следеле и други.[21] Оттука започнала филмската кариера на Гарбо. Во 1922, таа го привлекла вниманието на режисерот Ерик Артур Печлер кој ѝ дал улога во неговата кратка комедија Скитникот Петар[22]

 
Портрет на Грета Гарбо, 1925

Од 1922 до 1924 година учела во глумечката школа на Кралскиот драмски театар во Стокхолм. Во1924 таа била ангажирана од страна на истакнатиот фински режисер Мориц Стилер да ја игра главна улога во неговиот класичен филм Сагата за Геста Берлинг, драматизација на познатиот роман на добитничката на Нобелова награда Селма Лагерлеф. Во филмот глумела заедно со Ларс Хансон, многу познат шведски глумец. Стилер станал нејзин ментор, ја обучувал како филмска глумица и управувал со сите аспекти на нејзината кариера.[22]. Во 1925 година,добила улога во германскиот филм Улица без радост[23] во режија на Георг Вилхелм Пабст, во кој глумела и Аста Нилсен.[22]

 
Гарбо и Стилер

Виктор Сестром, почитуван шведски режисер во МГМ, бил добар пријател на Стилер и го охрабрувал Луис Б. Мајер, кој во тоа време бил заменик претседател и генерален директор на филмската компанија, да се сретне со него на патување во Берлин. Мајер, секогаш во потрага по нов талент, се заинтересирал за Стилер. Тој му дал понуда, но Стилер побарал Гарбо да биде дел од секој договор, убеден дека ќе биде предност за неговата кариера. Мајер отпрвин одбил, но при приватното гледање на филмот Сагата за Геста Берлинг, веднаш се заинтересирал за неа[14]. Во една друга верзија, наводно Мајер претходно го видел филмот на Стилер и негов прв интерес била Грета Гарбо а не договорот што требал да го потпише со режисерот[24][25].

Ѕвезда на немиот филм (1925–1929) уреди

 
Гарбо во Телото и ѓаволот(1926) со Џон Гилберт

Во 1925, Гарбо на 20 годишна возраст, не зборувајќи англиски, заминала за САД, заедно со Стилер. Стигнале во Њујорк во јули 1925, по десетдневно патување со брод каде останале 6 месеци без никакви вести од страна на филмската компанија МГМ.[22] Тие одлучиле сами да заминат за Лос Анџелес и уште 5 недели немале никаков контакт со студиото и таа веќе почнала сериозно да размислува да се врати во Шведска[26]. Некој шведски пријател ѝ помогнал да оствари контакт со Ирвинг Талберг, продуцент на МГМ, кој се согласил да ѝ овозможи на Гарбо пробно снимање[26].

Иако таа очекувала да работи со Стилер на нејзиниот прв филм, ангажирана била во Поток (1926), адаптација на романот на Виченте Бласко Ибањез, во режија на Монта Бел[27]. Филмот бил хит а изведбата на Гарбо била поздравена од страна на критиката.[28]

 
Гарбо со Џон Гилберт во Жена за афери (1928).

По успехот МГМ ја ангажирале во слична улога во филмот Примамничка (1926), заснован на друг роман на Ибањез, во кој глумела со Антонио Морено.[29] Стилер,кој воедно бил и режисер на филмот, ја убедил да ја прифати улогата што таа не ја сакала. Потоа таа снимила уште 8 неми филмови,од кои 3 со популарниот глумец Џон Гилберт и сите биле хитови. Гарбо станала ѕвезда добивајќи пофалби од критиката[30] Заработката остварена со нејзиниот трет филм со Гилберт, Жена за афери (1928)[31] ја ставила на врвот на Метро ѕвездите за 1928-1929, пред дотогаш најпознатата глумица на немите филмови Лилијан Гиш.

Влијанието на глумечката игра на Гарбо и присуството на екранот набрзо ја утврдиле нејзината репутација како една од најголемите глумици во Холивуд. Филмскиот историчар и критичар Дејвид Денби тврди дека Гарбо вовела суптилност во изразување на уметноста на немиот филм оставајќи силен впечаток кај публиката.[32]

Покрај популарноста како ѕвезда на немиот филм,[33] студиото страхувало дека нејзиниот шведски акцент ќе штети на работата и го одложувале снимањето на звучен филм колку што е можно подолго.[34] Студиото МГМ било последно холивудско студио кое се префрлило на звук.[35] Последниот нем филм на Гарбо а воедно и на МГМ, бил филмот Бакнеж (1929)[25].

Кариерата во ерата на звучниот филм (1930–1939) уреди

 
Гарбо за првпат зборува на филм во Ана Кристи (1930).
 
Грета Гарбо и Роберт Тејлор во филмот Дамата со камелии (1936)

Кон крајот на 1929, МГМ ја ангажирал Гарбо во Ана Кристи (1930)[36], филмска адаптација на пиесата на Јуџин О‘Нил од 1922. Тоа била нејзината прва звучна улога. Филмската премиера била на 21 февруари 1930 и филмот доживеал голем успех.[25] Гарбо ја добила првата номинација за Оскар за најдобра глумица. За номинацијата придонела и нејзината улога во филмот Романса (1930). Подоцна, со различна глумечка екипа и режисер, Гарбо снимила уште една верзија на Ана Кристи[37], на германски јазик, чија премиера била во декември 1930. Овој филм на Гарбо ѝ овозможил успешен преод од немите филмови кон градењето кариера во звучната кинематографија. Во 1931, глумела заедно со Роберт Монтгамери во филмот Инспирација (1931), а нејзината популарност истата година била искористена да се поттикне кариерата на тогаш релативно непознатиот Кларк Гејбл во филмот Сузан Ленокс (Нејзиниот пад и подем). Во 1930-31. Грета Гарбо била прогласена за најпопуларна женска глумица во Соединетите Држави.

 
Грета Гарбо во филмот Ана Каренина

Во 1931, таа глуми германска шпионка од Првата светска војна во филмот Мата Хари[38], наспроти Рамон Наваро. Следната година глумела руска балерина во филмот Гранд Хотел (1932) заедно со Џон Баримор и Џоан Крафорд. Таа година филмот добил Оскар за најдобар филм. И двата филма на Гарбо имале голема заработувачка а Гарбо станала „најголемата машина за правење пари која некогаш се појавила на екранот“[14][39]. Откако се појавила во филмот Како што ме посакуваш (1932)[40], првиот од трите филма со кои таа глумела со Мелвин Даглас, договорот на Гарбо со МГМ истекол и таа се вратила во Шведска.

По речиси една година преговори, Гарбо се согласила да го обнови договорот со МГМ под услов да глуми во Кралицата Кристина а нејзината плата се зголемила на 300.000 долари по филм. Иако МГМ не сакал да го направи филмот, попуштиле на инсистирање на Гарбо. За главната машка улога, МГМ ги предлагале Чарлс Бојер или Лоренс Оливие, но Гарбо ги отфрлила и двајцата, претпочитувајќи го нејзиниот поранешен партнер и љубовник, Џон Гилберт. На студиото не му се допаѓала идејата главната улога да му ја даде на Гилберт чија мала популарност можела да му наштети на профитот на филмот, но ја исполниле желбата на Гарбо.[25] Во декември 1933, филмот доживеал голем успех и заработка и контроверза околу цензурата бидејќи Гарбо преправена во маж бакнува жена[14].

 
Гарбо и Чарлс Бојер во филмот Освојување (1937)

Во 1935, Дејвид О. Селзник сакал да ја ангажира во улога во филмот Темна победа, но Гарбо одбрала да глуми во Ана Каренина (1935), според романот на Толстој. Филмот бил меѓународен успех а во САД поминал подобро од очекувањата на МГМ. Сепак заработката била значително намалена поради големиот хонорар на Гарбо[14]. Во 1936, Гарбо глумела во романтичната драма Дамата со камелии (1936)[41] заедно со Роберт Тејлор и Лајонел Баримор. Филмот бил голем успех а таа за него ја освоила наградата за најдобра глумица од кружокот за филмска критика на Њујорк и по вторпат била номинирана за наградата Оскар.

 
Гарбо и Мелвин Даглас во сцена од филмот Ниночка (1939).

Следната улога на Гарбо била во филмот Освојување (1937) во кој глумела заедно со Чарлс Бојер во романтична драматизација на приказната за Наполеон и Марија Валевска. Тој бил најголемиот и најрекламираниот филм на МГМ за 1937, но по прикажувањето забележал загуба од повеќе од милион долари со што станал најголемото промашување на студиото таа деценија. Популарноста на Гарбо била значително намалена и кога наскоро ѝ завршил договорот таа накратко се вратила во Шведска.

По неуспехот на филмот Освојување, МГМ одлучил дека е потребна промена за да се врати нејзината популарност. За нејзиниот следен филм, студиото го одбрал продуцентот и режисер Ернст Љубич за филмот Ниночка, прва комедија во која се појавила Грета Гарбо. Филмот бил еден од првите холивудски филмови кои, во форма на сатирична, лесна романса, го прикажал Советскиот Сојуз под Јосиф Сталин. Ниночка премиерно бил прикажан во октомври 1939 година. Заработката добро поминала во САД и во странство но филмот бил забранет во Советскиот Сојуз и неговите сателити.

Повлекувањето од филмот (1941–1948) уреди

 
Гарбо и Мелвин Даглас во Жената со две лица (1941)
 
Лоби картичка за филмот Жената со две лица од 1941 година.

Со Жената со две лица (1941) на Џорџ Цукор, МГМ се обидел да го искористи успехот на Гарбо во Ниночка, ангажирајќи ја во романтичен филм како модерна жена. Тука таа одиграла улога во која е прикажана како танцува румба, плива и скија. Филмот не поминал добро кај критиката, но наспроти мислењата, сепак остварил пристојна заработка[22]. Жената со две лица бил нејзиниот последен филм а Гарбо го нарекла „нејзиниот гроб“.[42] Тогаш имала триесет и шест години и снимила 28 филма во период од 16 години.

Иако Гарбо била понижена со негативните критики за Жената со две лица, отпрвин немала намера целосно да се повлече од сцената.[42][43] Но нејзините филмови зависеле од европскиот пазар а во Европа имало војна. Во 1942 таа потпишала за снимање на филмот Девојката од Ленинград, но проектот набрзо пропаднал.[43] Во 1948, потпишала договор за снимање на филмска адаптација на романот на Балзак, Војвотката од Ланже со продуцентот Волтер Вангер.[44] Таа направила неколку пробни снимања, го научила сценариото и пристигнала во Рим летото 1949 за да го сними филмот. Меѓутоа поради недостиг на финансирање, проектот пропаднал.[42] Пробните снимки кои се сметале за изгубени биле пронајдени во 1990 од страна на филмските историчари Леонард Малтин и Џанин Бејсингер. Дел од нив биле вклучени во документарниот филм Гарбо. Иако во тек на животот одбивала да ги каже причините за нејзиното повлекување од филмската сцена, четири години пред смртта таа на шведскиот биограф Свен Броман му го кажала следново:

Уморна бев од Холивуд. Не ја сакав работата. Имаше денови кога морав на сила да се натерам себеси да отидам во студиото... Навистина сакав да живеам друг живот[45].

Јавна личност уреди

Уште од раните денови на нејзината кариера, Гарбо ги избегнувала јавните функции, претпочитајќи да го минува времето сама или со пријателите.[42] Никогаш не потпишала автограми ниту одговорила на пошта, а ретко давала и интервјуа. Никогаш не се појавила на церемониите Оскар, дури и кога била номинирана.[46] Нејзината аверзија кон публицитет и печатот несомнено била вистинска и искрена. Во едно интервју во 1928 година, објаснила дека нејзината желба за приватност започнала уште кога била дете, наведувајќи дека "откако паметам, сакам да бидам сама. Мразам гужва, не сакам многу луѓе".[17]

Приватен живот уреди

 
Гарбо ги потпишува документите при добивање на нејзиното американско државјанство во 1950

По повлекувањето од филмската сцена, Гарбо ретко се појавувала во јавноста. Спротивно на мислењето дека била осамена, таа имала многу пријатели со кои се дружела и патувала.[14] Сепак, честопати се борела со ексцентричности и со нејзината долгогодишна меланхолија и промени во расположението.[14] Пред да наполни 60 години кажала: „За неколку дена ќе биде годишнина на тагата која никогаш не ме напушта, која никогаш нема да ме напушти до крајот на животот.“ На друг пријател во 1971 му кажала дека најверојатно „страда од некоја многу длабока депресија“.[22]

На почеток на 1940-тите станала колекционер на уметнички дела. Многу од делата коишто ги купила не биле со голема вредност, но купила и слики од Реноар, Руо, Кандински, Бонар[14] и Јавленски. Нејзината уметничка колекција вредела милиони кога умрела во 1990.[22]

На 9 февруари 1951, таа станала државјанка на Соединетите држави[47] а во 1953 купила седмособен апартман на Менхетен, Њујорк[48] каде што живеела до крајот на нејзиниот живот.[47]

Во тек на животот никогаш не се омажила, немала деца и живеела сама. Нејзината најпозната љубовна романса била со глумецот Џон Гилберт со кого живеела со преминни во тек на 1926 и 1927. Гилберт наводно повеќепати ѝ предложил брак но Гарбо се премислувала во последен момент.[49]

 
Гарбо во Диви Орхидеи (1929)

"Вљубена бев во него. Но се плашев дека ќе ми кажува што да правам и ќе се прави главен. А јас секогаш сакав да бидам главната."[49]

Подоцна таа имала други кратки љубовни врски, со диригентот Леополд Стоковски, додека патувала во Европа, со Ерих Марија Ремарк, во 1941. Во 1941 таа го запознала милионерот Џорџ Шли сопруг на модниот творец Валентина, кој бил нејзин пријател, љубовник и советник до неговата смрт во 1964[49]

 
Гробот на Грета Гарбо

Поновите биографи тврдат дека Грета Гарбо била бисексуалка или лезбијка и дека имала интимни односи како со жени така и со мажи. Ѕвездата на немиот филм Луиз Брукс тврдела дека таа и Гарбо биле во кратка врска.[50] Во 1931, Гарбо се дружела со писателката и позната лезбијка Мерцедес де Акоста[51]. Тие двете останале пријатели 30 години во тек на кои Гарбо ѝ напишала 181 писма, разгледници и телеграми, кои денес се во Музејот- библиотека Розенбах во Филаделфија. Од нив 87 се достапни на јавноста од страна на семејството на Гарбо[52] Во 2005, достапни на јавноста станале 60 писма кои Грета Гарбо ѝ ги напишала на Мими Полак од кои неколку сугерираат дека Гарбо најверојатно со години имала романтични чувства кон неа.[14]

Грета Гарбо успешно го излекувала ракот на дојката во 1984.[53] Кон крајот на животот само неколкумина нејзини добри пријатели знаеле дека оди на дијализа, по 6 часа, трипати неделно во болница во Њујорк. Грета Гарбо починала на 15 април 1990, на возраст од 84 години, во болница, како резултат на пневмонија и откажување на бубрезите. Била кремирана на Менхетен, а нејзината пепел во 1999 била пренесена на гробиштата во нејзиниот роден град Стокхолм.[54]

Целото наследство на Гарбо во износ од 32,042,429—57,000,000 долари, според вредност проценета во 2013 година—го наследила нејзината внука Греј Ристфилд.[22]

Награди и почести уреди

 
Портрет на Грета Гарбо на поштенска марка од Романија во 2005

Гарбо била трипати номинирана за Оскар за најдобра глумица. Во 1930 година, Гарбо добила номинацијата за нејзината работа и во Ана Кристи и Романса.[55][56] Изгубила од Норма Ширер, жената на продуцентот Ирвинг Талберг, која го добила Оскарот за филмот Разведена. Во 1937, Гарбо била номинирана за Дамата со камелии, но оскарот го добила Луиз Рејнер, за филмот Добрата земја. Најпосле, во 1939 година, била номинирана за Ниночка, но ниту тогаш не го добила оскарот. Таа година поголемиот дел награди отишле кај филмот Одвеано од виорот а Оскарот за најдобра глумица го добила глумицата Вивиен Ли.[57] Таа била наградена со Почесна награда на Академијата за „нејзината блескава и незаборавна изведба на сцената“ во 1954.[58] Не се појавила на церемонијата а статуетата ѝ била испратена по пошта на нејзината домашна адреса.[59]

 
Ѕвездата на Гарбо на Патеката на славните, Холивуд Булевар

Двапати добила награда за најдобра филмска глумица од Кружокот на филмски критичари од Њујорк: за изведбата во Ана Каренина (1935) и за Дамата со камелии (1936). Таа освоила награда за најдобра глумица од Националниот одбор за ревизија, за Дамата со камелии во 1936, за Ниночка во 1939 година и за Жена со две лица во 1941 година. Во јануари 1937 година, таа ја добила шведската кралска медаља, (Litteris et Artibus), која им се доделува на луѓе кои дале значаен придонес во културата, драмската уметност или книжевноста.[60] Во 1950 година, при анкета на Дејли Варајети, гарбо била изгласана за Најдобра глумица за половина век,[61] Во 1957, била наградена со наградата Џорџ Истман, за значителен придонес во филмската уметност.[62]

Во ноември 1983 година, ѝ бил доделен Шведскиот орден на поларната ѕвезда по налог на кралот Карл XVI Густаф, крал на Шведска.[63] За нејзините придонеси во кинематографијата, во 1960 година добила ѕвезда на холивудската улица на славните на 6901 Холивуд Булевар.

Била прогласена за најубава жена на светот од страна на Гинисовата книга за светски рекорди.[64][65][66] Се појавила на голем број поштенски марки а во септември 2005, Поштенската служба на САД и Шведската Пошта објавиле комеморативни поштенски марки со нејзиниот лик.[67][68][69] На 6 април 2011, Централната банка на Шведска изјавила дека портретот на Гарбо ќе се појави на банкнота од 100 круни, во 2014-15.[70]

Филмографија уреди

Неми филмови
Година Наслов Улога Режисер Заедно со Белешки
1920 Г-дин и г-ѓа Стокхолм одат на шопинг шведски: Herrskapet Stockholm ute på inköp;

Реклама. Рекламата првпат била пуштена на 12 декември 1920.[71]

1921 Кавалер[72] шведски: En lyckoriddare;

Филмот е изгубен.

1921 Нашиот дневен леб шведски: Konsum Stockholm Promo[71] Реклама
1922 Скитникот Петар шведски: Luffar-Petter;[71] Прва улога на Гарбо во комерцијален филм
1924 Сагата за Геста Берлинг Елизабет Дона Мориц Стилер Ларс Хансон шведски: Gösta Berling's Saga; Првата главна улога на Гарбо во долгометражен филм
1925 Улица без радост Грета Рамфорт Г.В.Пабст Аста Нилсен германски: Die freudlose Gasse;
1926 Поток Лоенора Морено

т.е Темнокосата

Монта Бел Рикардо Кортес англиски: Torrent

Прв американски филм на Гарбо. Сите понатамошни биле снимени во Холивуд во продукција на МГМ

1926 Подводничка Елена Фред Нибло Антонио Морено англиски: The Temptress. Филмот требало да го режира Стилер, но поради конфликт со продуцентите бил отпуштен од МГМ
1926 Тело и ѓаволот Фелиситас Кларенс Браун Џон Гилберт англиски: Flesh and the Devil Прв од седумте филма кои ги режирал Кларенс Браун и прв од четирите со кои Гарбо глуми заедно со Гилберт
1927 Љубов Ана Каренина Едмунд Гулдинг Џон Гилберт англиски: Love. Адаптација на романот Ана Каренина на Толстој
1928 Божествена жена Маријана Виктор Систром Ларс Хансон англиски: The Divine Woman. Филмот е изгубен. Од него се останати само 9 минути снимка.
1928 Мистериозната жена Тања Федорова Фред Нибло Конрад Најџел англиски:The Mysterious Lady
1928 Жена за афери Дајана Мерик Фурнес Кларенс Браун Џон Гилберт англиски: Woman of affairs
1929 Диви орхидеи Лили Стерлинг Сидни Френклин Нилс Астер англиски: Wild Orchids
1929 Човек на човекот самата себе Џејмс Круз Вилијам Хајнес англиски: A Man's Man Филмот е изгубен
1929 Единствен стандард Арден Стјуард Џон С. Робертсон англиски: The Single Standard
1929 Бакнеж Ајрин Гвари Жак Фејдер Конрад најџел англиски: The Kiss. Последен нем филм на Гарбо и на МГМ
Звучни филмови
Година Наслов Улога Режија Заедно со Белешки
1930 Ана Кристи Ана Кристи Кларенс Браун Чарлс Бикфорт англиски: Anna Christie. За филмот добила номинација за Оскар за најдобра глумица
1930 Романса Рита Кавалини Кларенс Браун Гавин Гордон англиски: Romance. Номинирана за оскар за најдобра глумица
1930 Ана Кристи Ана Кристи Жак Фејдер Германска верзија на филмот во продукција на МГМ
1931 Инспирација Ивон Валбрет Кларенс Браун Роберт Монтгамери англиски: Inspiration
1931 Сузан Ленокс (нејзиниот пад и подем) Сузан Ленокс Роберт З. Леонард Кларк Гејбл англиски: Susan Lenox (Her Fall and Rise)
1931 Мата Хари Мата Хари Џорџ Фицморис Рамон Новаро англиски: Mata Hari

По Гранд хотел, овој филм е втор по големина на заработката

1932 Гранд Хотел Грузинскаја Едмунд Гулдинг англиски: Grand Hotel

Оскар за најдобар филм

1932 Како што ме посакуваш Zara aka Marie Џорџ Фицморис Мелвин Даглас англиски: As You Desire Me Прв од трите филма со Даглас
1933 Кралицата Кристина Кралицата Кристина Рубен Мамулијан Џон Гилберт англиски: Queen Christina
1934 Обоениот вел Кетрин Кербер Фејни Ричард Болеславски Џорџ Блент англиски: The Painted Veil
1935 Ана Каренина Ана Каренина Кларенс Браун Фредрик Марч Награда за најдобра глумица од Кружокот на филмски критичари од Њујорк
1936 Дамата со камелии Маргерит Готје Џорџ Цукор Роберт Тејлор англиски: Camille

Награда за најдобра глумица од Кружокот на филмски критичари од Њујорк

Номинирана за Оскар за најдобра глумица

1937 Освојување Грофица Марија Валевска Кларенс Браун Чарлс Бојер англиски: Conquest

Филмот забележал загуба од $1,397,000.

1939 Ниночка Нина Ивановна "Ниночка" Јакушова Ернст Љубич Мелвин Даглас англиски: Ninotchka Национален одбор за ревизија - награда за најдобра глумица

Номинирана за Оскар за најдобра глумица

Номинирана за награда за најдобра глумица во Кружокот на филмски критичари од Њујорк

1941 Жената со две лица Керин Борг Блејк Џорџ Цукор Мелвин Даглас англиски: Two-Faced Woman Награда за најдобра глумица од Национален одбор за филмска критика

Наводи уреди

  1. ↑ Larousse, Éditions. „Encyclopédie Larousse en ligne – Greta Lovisa Gustafsson dite Greta Garbo“. www.larousse.fr.
  2. ↑ „Greta Garbo – Swedish-American actress“.
  3. ↑ „Академијата ја слави стогодишнината од раѓањето на Гарбо“. Академија на Филмска Уметност и Наука. 11 март 2005. Архивирано од март 11.html изворникот Проверете ја вредноста |url= (help) на 2006-12-14.
  4. ↑ „АФИ 100 години... 100 ѕвезди“. Американски филмски институт.
  5. ↑ Статија на Style.com
  6. ↑ 1950-, Ware, Susan; Lorraine., Braukman, Stacy; Study., Radcliffe Institute for Advanc (2004). Notable American women : a biographical dictionary completing the twentieth century. Cambridge, Mass: Belknap Press. ISBN 9780674014886. OCLC 56014756.CS1-одржување: бројчени имиња: список на автори (link)
  7. ↑ 1937-, Sjölander, Ture ([1971]). Garbo ([1st ed.]. изд.). New York: Harper & Row. ISBN 9780060139261. OCLC 194964. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)CS1-одржување: бројчени имиња: список на автори (link)
  8. ↑ Leif, Furhammar (1993). Filmen i Sverige : en historia i tio kapitel (2. tr. изд.). [Höganäs]: Wiken. ISBN 9789171195173. OCLC 254547376.
  9. ↑ 9,0 9,1 Diana., Souhami (1994). Greta and Cecil (1. изд.). [San Francisco, Calif.]: HarperSanFrancisco. ISBN 9780062508294. OCLC 30157403.
  10. ↑ "Karl Alfred Gustafsson" Архивирано на 20 април 2012 г.. Retrieved 7 December 2010.
  11. ↑ D'Amico, Silvio (1962). Enciclopedia dello spettacolo (италијански). Rome: Casa editrice Le Maschere. p. 901.
  12. ↑ "Greta Garbo". Lektyr (шведски). 9 (3). 17 January 1931.
  13. ↑ „After Twelve Years Greta Garbo Wants to Go Home to Sweden“. Life. 8 November 1937. стр. 81. Посетено на 4 August 2011.
  14. ↑ 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 14,10 Karen, Swenson. Greta Garbo : a life apart. New York. ISBN 9780684807256. OCLC 36824868.
  15. ↑ Biery, Ruth (April 1928a). "The Story of Greta Garbo As Told By her to Ruth Biery, Chapter I". Photoplay. Then I found a theater. I must have been six or seven...
  16. ↑ Biery 1928a. When I wasn't thinking, wasn't wondering what it was all about, this living; I was dreaming. Dreaming how I could become a player.
  17. ↑ 17,0 17,1 Biery, Ruth (April 1928a). "The Story of Greta Garbo As Told By her to Ruth Biery, Chapter I". Photoplay.
  18. ↑ Robert Payne (November 1976). The Great Garbo. London: W. H. Allen. стр. 22. ISBN 978-0-491-01538-7. Посетено на 4 August 2010. In June 1919 she left school, and never returned.
  19. ↑ Parish, James Robert (4 August 2007). The Hollywood Book of Extravagance: The Totally Infamous, Mostly Disastrous, and Always Compelling Excesses of America's Film and TV Idols. Hoboken, NJ: John Wiley and Sons. стр. 76. ISBN 978-0-470-05205-1. Посетено на 4 August 2010.
  20. ↑ Bainbridge, John (17 January 1955b). "The Great Garbo: Part Two: Greta's Haunted Path to Stardom". Life.
  21. ↑ "Herrskapet Stockholm ute på inköp (1920)" The Swedish Film Database, Swedish Film Institute. Retrieved 3 April 2012. (шведски)
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 22,6 22,7 Barry., Paris (2002). Garbo (1 University of Minnesota Press. изд.). Minneapolis: University of Minnesota Press. ISBN 9780816641826. OCLC 49959340.
  23. ↑ Nielsen, Asta; Garbo, Greta; Eszterházy, Ágnes (1927-07-05), The Joyless Street, Посетено на 2018-01-28
  24. ↑ Според тврдењата на ќерка му, тој наводно рекол: "I'll take her without him. I'll take her with him. Number one is the girl."
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 25,3 1950-, Vieira, Mark A. (2005). Greta Garbo : a cinematic legacy. New York: Harry N. Abrams. ISBN 9780810958975. OCLC 57452427.CS1-одржување: бројчени имиња: список на автори (link)
  26. ↑ 26,0 26,1 Sands, Frederick. The Divine Garbo, Grosset & Dunlap (1979) pp. 69–73
  27. ↑ Cortez, Ricardo; Garbo, Greta; Olmstead, Gertrude (1926-02-08), Torrent, Посетено на 2018-01-29
  28. ↑ "The Torrent Review". Variety. 1 January 1926. Retrieved 20 July 2010. Greta Garbo, making her American debut as a screen star, has everything with looks, acting ability and personality. When one is a Scandinavian and can put over a Latin characterization with sufficient power to make it most convincing, need there be any more said regarding her ability? She makes The Torrent worthwhile.
  29. ↑ Garbo, Greta; Moreno, Antonio; McDermott, Marc (1926-10-03), The Temptress, Посетено на 2018-01-29
  30. ↑ Garbo. [Television production]. Turner Classic Movies. 
  31. ↑ Garbo, Greta; Gilbert, John; Stone, Lewis (1928-12-15), A Woman of Affairs, Посетено на 2018-01-29
  32. ↑ Denby, David (27 February 2012). „The Artists“. The New Yorker: 74–78. ISSN 0028-792X. Посетено на 20 October 2012.
  33. ↑ Crafton 1999, pp. 495–96, "In December 1929, according to the volume of Photoplay fan mail … Garbo remained the leading female star."
  34. ↑ L., Limbacher, James (1978, ©1969). Four aspects of the film. New York: Arno Press. ISBN 9780405111389. OCLC 3871175. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  35. ↑ Donald, Crafton (1999, ©1997). The talkies : American cinema's transition to sound, 1926-1931. Berkeley, Calif.: University of California Press. ISBN 9780520221284. OCLC 40925862. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  36. ↑ Garbo, Greta; Bickford, Charles; Marion, George F (1930-02-21), Anna Christie, Посетено на 2018-01-31
  37. ↑ Garbo, Greta; Shall, Theo; Junkermann, Hans (1930-12-22), Anna Christie, Посетено на 2018-01-31
  38. ↑ Garbo, Greta; Novarro, Ramon; Barrymore, Lionel (1931-12-26), Mata Hari, Посетено на 2018-01-31
  39. ↑ Greta Garbo, 84, Screen Icon Who Fled Her Stardom, Dies". The New York Times. 16 April 1990.
  40. ↑ Garbo, Greta; Douglas, Melvyn; Stroheim, Erich von (1932-05-28), As You Desire Me, Посетено на 2018-01-31
  41. ↑ Garbo, Greta; Taylor, Robert; Barrymore, Lionel (1937), Camille, Посетено на 2018-01-31
  42. ↑ 42,0 42,1 42,2 42,3 Bainbridge, John (24 January 1955c). "The Great Garbo: Part Three: The Braveness to Be Herself". Life.
  43. ↑ 43,0 43,1 Hugo., Vickers (1994). Loving Garbo : the story of Greta Garbo, Cecil Beaton, and Mercedes de Acosta (1. изд.). New York: Random House. ISBN 9780679413011. OCLC 29566574.
  44. ↑ Howard., Reid, John (2006). Hollywood takes the plunge : CinemaScope 3. [Morrisville, NC]: Lulu Press. ISBN 9781411671881. OCLC 320966160.
  45. ↑ Sven., Broman (1992). Conversations with Greta Garbo (1 American. изд.). New York, N.Y. U.S.A.: Viking. ISBN 9780670842773. OCLC 24318734.
  46. ↑ 1964-, Krützen, Michaela (1992). The most beautiful woman on the screen : the fabrication of the star Greta Garbo. Frankfurt am Main: P. Lang. ISBN 3631424124. OCLC 26854418.CS1-одржување: бројчени имиња: список на автори (link)
  47. ↑ 47,0 47,1 Who's Who of American Women, 1983–1984. Berkeley Heights, NJ: Marquis Who's Who. December 1983. стр. 279. ISBN 978-0-8379-0413-9. Посетено на 24 July 2010.
  48. ↑ Kalins Wise, Dorothy (20 May 1968). „Appraising the Most Expensive Apartment Houses in the City“. New York. New York Media. 1 (7): 18. ISSN 0028-7369. Посетено на 24 July 2010.
  49. ↑ 49,0 49,1 49,2 Gross, Michael. New York magazine, "Garbo's Last Days", 21 May 1990, pp. 39–46
  50. ↑ Brooks, Louise; Jaccard, Roland (1976). Louise Brooks: Portrait d'une anti star [Louise Brooks: Portrait of an Anti-star] (француски). Paris: Phébus. ISBN 978-2-85940-012-5.
  51. ↑ Schanke, Robert (2003). That Furious Lesbian: The Story of Mercedes de Acosta. Southern Illinois University Press. ISBN 0-8093-2511-X.
  52. ↑ Smith, Dinitia (18 April 2000). „Letters Push Garbo Slightly Into View“. The New York Times. Посетено на 7 May 2010.
  53. ↑ Greg Gibson (3 January 2009). It Takes a Genome: How a Clash Between Our Genes and Modern Life Is Making Us Sick. Upper Saddle River, NJ: FT Press. стр. 20. ISBN 978-0-13-713746-6. Посетено на 24 July 2010. The list of famous women who have had breast cancer...
  54. ↑ Becky Ohlsen (2004). Stockholm. Melbourne: Lonely Planet. стр. 86. ISBN 978-1-74104-172-9. Посетено на 24 July 2010. The Unesco World Heritage-listed graveyard Skogskyrkogården ... is also known as the final resting place of Hollywood actress Greta Garbo
  55. ↑ . The Kennedy, Matthew (1999). Marie Dressler: A Biography, With a Listing of Major Stage Performances, a Filmography and a Discography. Jefferson, NC: McFarland. стр. 154. ISBN 978-0-7864-0520-6. Посетено на 25 July 2010.
  56. ↑ „1929–30 Academy Awards Winners and History“. Посетено на 23 July 2010. For the first and only time in Academy history, multiple nominations were permitted for individual categories (notice that George Arliss defeated himself in the Best Actor category). [With a change of rules, this would be the last year in which performers could be nominated for roles in more than one film.]
  57. ↑ Parish, James Robert; Stanke, Don E. (1975). The Debonairs. New Rochelle, NY: Arlington House. стр. 95. ISBN 978-0-87000-293-9. Посетено на 25 July 2010.
  58. ↑ „The Official Academy Awards Database“. Архивирано од изворникот на 8 февруари 2009. Посетено на 13 јули 2010.
  59. ↑ Levy, Emanuel (14 January 2003). All about Oscar: The History and Politics of the Academy Awards. New York: Continuum International Publishing Group. стр. 329. ISBN 978-0-8264-1452-6. Посетено на 25 July 2010.
  60. ↑ „People, Jan. 11, 1937“. Time. 11 January 1937. Архивирано од изворникот на 2011-11-03. Посетено на 24 July 2010. In Council of State King Gustaf of Sweden decorated Cinemactress Greta Garbo with the nation's gold medal litteris et artibus, highest Swedish award for artistic achievement.
  61. ↑ „Cinema: Best of the Half-Century“. Time. 6 March 1950. Архивирано од изворникот на 2011-01-31. Посетено на 14 July 2010.
  62. ↑ "Awards granted by George Eastman House International Museum of Photography & Film" Архивирано на 15 април 2012 г.. George Eastman House. Retrieved 30 April 2012.
  63. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име NYTimes1983-honored.
  64. ↑ Petrucelli, Alan W. (9 September 2007). „Garbo's lonely legacy: Seeking the actress's final resting place“. Pittsburgh Post-Gazette. Архивирано од изворникот на 2009-02-07. Посетено на 25 July 2010.
  65. ↑ Reynolds, Elisabeth (2 ноември 2005). „Greta Garbo Returns“. The Epoch Times. Архивирано од изворникот на 15 јули 2012. Посетено на 25 јули 2010.
  66. ↑ Callahan, Dan (7 September 2005). „DVD Review: Garbo – The Signature Collection“. Slant Magazine. Посетено на 25 July 2010.
  67. ↑ Healey, Matthew (17 September 2005). „Arts, Briefly; Another Garbo Role“. The New York Times. Посетено на 17 July 2010.
  68. ↑ United States Postal Service (25 јуни 2012). "Greta Garbo Has Starring Role on U.S. Postal Stamp". Соопштение за печат.  посет. 30 септември 2008 г „...the U.S. Postal Service and Sweden Post jointly issued two commemorative postage stamps bearing her likeness. Both stamps, issued near what would have been her 100th birthday, are engravings based on a 1932 photograph...“
  69. ↑ Gicker, William J., уред. (2006). „Greta Garbo 37¢“. USA Philatelic. 11 (3): 12.
  70. ↑ „Sweden's new banknotes and coins“. Stockholm: Sveriges Riksbank. 6 април 2011. Архивирано од изворникот на 27 септември 2011. Посетено на 6 април 2011.
  71. ↑ 71,0 71,1 71,2 The Saga of Gosta Berling. [DVD]. New York: Kino International. Предлошка:UPC. http://www.kino.com/video/item.php?product_id=943. 
  72. ↑ Hurlburt, Roger (16 April 1990). „Film Idol Garbo Dies“. Sun-Sentinel. Архивирано од изворникот на 2017-04-14. Посетено на 14 April 2017.

Надворешни врски уреди

АФИ 100 години... 100 ѕвезди
Глумци
Глумици
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Грета_Гарбо&oldid=5160317“