Википедија

Википедија:На денешен ден/Архива/Февруари

< Википедија:На денешен ден/Архива

Ова е Архивата на рубриката „На денешен ден...“

Истата има започнато да функционира на 25 јуни 2007.


јануари - февруари - март - април - мај - јуни - јули - август - септември - октомври - ноември - декември
Начин на користење на предлошките во рубриката


Денес е среда, 24 април 2024; часот е 23:13 (UTC)
Предлошка:Февруари 2024 Извор

1 февруари уреди

Настани

1883  Почна изградбата на Панамскиот Канал под раководство на францускиот инженер Фердинанд Лесепс, градител на Суецкиот Канал. Изградбата заврши со еден од најголемите финансиски скандали во XIX век. Работите беа прекинати цели 20 години. Целосна контрола над зоната над каналот презедоа САД, со чија финансиска поддршка, каналот е завршен во август 1914 година. Каналот е долг 81 километар.
1887  Основан е Холивуд, најголемиот филмски град (предградие на Лос Анџелес) во светот. Првиот филм е снимен во 1911 година.
1924  Британската лабуристичка влада го призна СССР, што значително придонесе за намалување на дипломатската изолација на првата социјалистичка земја во светот.
1944  Во близина на селото Мрежичко (мариовско) Втората македонска народноослободителна урадна бригада во текот на целиот ден води борба против бугарската гранична единица. Непријателот има 14 метви војници, 3 ранети и тројца исчезнати војници.
1946  Норвежанецот Тригве Ли е избран за прв генерален секретар на Организацијата на Обединетите нации.
1994  Владата на Република Македонија донесе одлука за воспоставување на дипломатски односи меѓу Република Македонија и Република Финска на ниво на амбасади.
1996  Советот за безбедност на ООН го прифати предлогот на генералниот секретар на ООН од овој датум силите за превентивно распоредување на ООН (УНПРЕДЕП), да останат целосно независна операција во Република Македонија.
2003  Шатлот „Колумбија“ се распаѓа над небото на Тексас, убивајќи ги сите 7 космонаути.


Родени

1834  Кузман Шапкарев — македонски собирач на народни песни.
1884  Евгениј Замјатин — руски писател.
1894  Џон Форд — американски режисер и глумец (†1973)
1901  Кларк Гејбл — американски филмски глумец.
1915  Стенли Метјус — англиски фудбалер.
1920  Славка Фиданова — македонски првоборец.
1928  Ѓорѓи Мавродиев — македонски физичар.
1931  Борис Николаевич Елцин — руски политичар (†2007).
1933  Светлана Велмар Јанковиќ — српска писателка (†2014).
1939  Екатерина Максимова — руска и советска балерина (†2009)
1948  Рик Џејмс — американски фанк-музичар.
1950  Зоран Калезиќ — српски пејач на народна музика.
1957  Мухамед Џамал Калифа — саудиски претприемач и шура на Осама Бин Ладен.
1957  Џеки Шроф — индиjски глумец
1961  Антонио Митриќески — македонски филмски режисер.
1968  Витали Носов — руски и советски кошаркар.
1969  Габриел Батистута — аргентински фудбалер.
1968  Оливер Бирхоф — германски фудбалер.
1971  Златко Захович — словенечки фудбалер.
1972  Кристијан Циге — германски фудбалер.
1979  Хуан — бразилски фудбалер.
1983  Јурген ван ден Брук — белгиски велосипедист.
1984  Дарен Флечер — шкотски фудбалер.


Починале

1908  Милован Глишиќ — српски писател.
1914  Алберт Гинтер — германско-британски зоолог
1944  Пит Мондријан — холандски сликар и теоретичар.
1966  Бастер Китон — американски филмски глумец и режисер.
1987  Алесандро Блазети — италијански филмски режисер.
2012  Вислава Шимборска — полска поетеса, добитничка на Нобеловата награда за литература.
2020  Енди Гил — британски рок-музичар и продуцент.


2 февруари уреди

Настани

1535  Основан е главниот град на Аргентина, Буенос Аирес.
1848  По двегодишна војна во градот Гваделупе Идалго е склучен мир меѓу Мексико и САД. Мексико беше поразен и на САД мораше да им ги предаде Тексас, Ново Мексико, Аризона и Калифорнија, како и надомест од 14 милиони долари.
1932  Во Женева почна Првата светска конференција за разоружување во чија работа учествуваа претставници на 61 земја. Користејќи ги несогласувањата меѓу поранешните победници, Германија на тој собир се залагаше за општо разоружување, но истовремено бараше право на еднаквост во вооружувањето. Неуспехот на Конференцијата беше и успех на империјалистичка Германија, бидејќи велесилите и ја признаа бараната еднаквост, што значеше дека има право повторно да се вооружува.
1994  Чешка Република дипломатски ја призна Република Македонија.
1996  Во Скопје е потпишан меморандум за отворање британски информативен центар.
2007  Марти Ахтисари го претставува својот предлог план за финалниот статус на Косово, со кој се предвидува независност на јужната српска покраина под меѓународен надзор.


Родени

1494  Бона Сфорца — кралица на Полска и Ерусалим.
1649  Бенедикт XIII — римски папа.
1829  Алфред Брем — германски природонаучник и зоолог.
1875  Фриц Крајзлер — австриско-американски композитор и виолинист.
1882  Андреј — принц на Грција.
1882  Џемс Џојс — ирски писател.
1901  Јаша Хајфец — руско-американски виолинист.
1923  Светозар Глигориќ — југословенски шаховски велемајстор.
1924  Мира Алечковиќ — српска поетеса.
1927  Стен Гец — американски џез-музичар.
1934  Славка Манева — македонска писателка.
1969  Валери Карпин — руски фудбалер и тренер.
1970  Ерик тен Хаг — холандски фудбалер и тренер.
1977  Шакира — колумбиска поп-пејачка, глумица и дискографска продуцентка.
1979  Санди Казар — француски велосипедист.
1987  Жерар Пике — шпански фудбалер.
1989  Иван Перишиќ — хрватски фудбалер.
1994  Исник Алими — македонски фудбалер.
1996  Хари Винкс — англиски фудбалер.


Починале

1054  Јарослав I — голем кнез на Киевска Русија.
1594  Џовани Пјерлуиџи де Палестрина — италијански композитор.
1769  Климент XIII — римски папа.
1826  Жан Антелм Брија-Саварен — француски гастроном и писател.
1873  Елена Павловна — руска кнегиња.
1901  Марко Миљанов — црногорски генерал и писател.
1907  Дмитриј Иванович Менделеев — руски хемичар.
1924  Алекса Шантиќ — српски поет.
1938  Глигор Стефанов Попев — македонски револуционер.
1940  Всеволод Меерхолд - руски и советски театарски режисер.
1942  Данил Хармс — руски писател.
1945  Кирил Преславски — бугарски престолонаследник.
1949  Теодорос Нацинас — грчки просветен деец.
1950  Џорџ Бернард Шо — англиски писател.
1955  Освалд Евери — американски молекуларен биолог.
1969  Борис Карлоф — англиски глумец.
1970  Бертранд Расел — англиски филозоф.
1974  Имре Лакатош — унгарски филозоф.
1983  Елена Каваева — лекар и учесник во Октомвриската социјалистичка револуција.
1995  Фред Пери — англиски тенисер.
2005  Макс Шлеминг — германски боксер, поранешен светски првак во тешка категорија.
2014  Филип Сејмур Хофман — американски филмски глумец.
2022  Моника Вити — италијанска глумица.
2023  Јован Зизјулас — грчки теолог и Митрополит Пергамски на Вселенската патријаршија.


3 февруари уреди

Настани

1917  Прва светска војна: САД ги прекинаа дипломатските односи со Германија, откако Берлин соопшти дека ќе започне војна со подморници.
1943  Втора светска војна: Британските авиони го бомбардираа германскиот град Хамбург.
1945  Втора светска војна: Американските авиони исфрлија 3.000 тони бомби над Берлин.
1966  На Месечината се спушти првото летало лансирано од Земјата, советскиот вселенски брод без посада „Луна IX“, по што почна да емитува радиосигнали.
1969  Палестинскиот национален конгрес го избра Јасер Арафат за шеф на Палестинската ослободителна организација.
1973  Во Јужен Виетнам на основа на мировниот Договор потпишан во Париз стапи во сила прекин на огнот. Со Договорот беше предвидено САД да ги повлечат своите трупи, а Владата во Сајгон и Фронтот за национално ослободување на Јужен Виетнам да формираат „Национален комитет за национално помирување“. Силите на Фронтот со помош на северновиетнамската Армија во април 1975 година ги поразиле владините трупи во Сајгон и американската војска, а марионетскиот режим се распадна.
1981  Гро Харлем Брунтланд по оставката на Одвар Нордлиј е избрана за прва жена премиер на Норвешка.
1992  Аргентинскиот претседател Карлос Менем потпиша Декрет за отворање на сите документи за нацистите кои по завршувањето на Втората светска војна пребегнаа во Јужна Америка.
1994  Американскиот претседател Бил Клинтон го укина трговското ембарго воведено спрема Виетнам во 1975 година, по поразот на американските војници во таа земја.


Родени

1809  Феликс Манделсон - Бартолди — германски композитор, пијанист и диригент.
1874  Гертруда Стајн — американска писателка.
1898  Алвар Алто — фински архитект.
1917  Фанула Папазоглу — македонски научник.
1920  Петар Стеванов Тофовиќ — македонски неврохирург.
1937  Александар Џамбазов — македонски диригент и композитор.
1948  Мирко Спироски — македонски професор, физиолог и генетичар.
1951  Бајрон Ериксон — американски цртач на стрипови.
1955  Момир Рниќ — српски и југословенски ракометар.
1956  Ли Рејналдо — американски рок-музичар, член на групата „Соник јут“ (Sonic Youth).
1956  Живко Јанкуловски — македонски политичар.
1960  Јоаким Лев — германски фудбалер и тренер.
1964  Винко Брешан — хрватски режисер.
1968  Владе Дивац — српски кошаркар.
1988  Мерјем Боз — турска одбојкарка.
1989  Рејнарт Јансе ван Ренсбург — јужноафрикански велосипедист.


Починале

1924  Вудро Вилсон — претседател на САД.
1959  Бади Холи — американски рокенрол музичар.
1961  Садетин Кајнак — композитор на класична турска музика.
1977  Васко Каранѓелески — народен херој на Македонија.
1985  Френк Опенхајмер — американски физичар.
1987  Владимир Мошин — македонски историчар, еден од најголемите проучувачи и познавачи на македонската средновековна уметност и култура.
1992  Васил Ќортошев — македонски оперски пејач и режисер.
1997  Бохумил Храбал — чешки писател.
2016  Бред Кент — канадски рок-музичар, член на групата „Д.О.А.“ (D.O.A.)


4 февруари уреди

Настани

211  По смртта на царот Септимиј Север, властапреоѓа на неговите двајца раскарани синови Каракала и Гета.
1789  Џорџ Вашингтон е избран за претседател на САД.
1859  Во манастирот „Св. Катерина“ на Синајската Гора во Египет, германскиот теолог Константин фон Тишендорф го открил Синајскиот кодекс — грчки ракопис на Библијата од IV век.
1944  Во селото Никодин (прилепско) бугарската полиција и единиците од прилепскиот гарнизон ја нападнале Првата македонско-косовска народноослободителна ударна бригада која марширала кон областа Азот. Бригадата со противнапад го повратила селото нанесувајќи му на непријателот губитоци од околу 20 мртви.


Родени

1495  Франческо II Сфорца — милански војвода.
1761  Блазиус Мерем — германски зоолог.
1815  Јосип Јурај Штросмајер — римокатолички епископ, добродетел и политичар од Хрватска.
1820  Божена Немцова — чешка писателка.
1872  Гоце Делчев — македонски револуционер и македонски национален јунак, идеолог на Македонското народноослободително револуционерно движење.
1873  Радое Домановиќ — српски писател.
1900  Жак Превер — француски поет и сценарист (†1977).
1908  Предраг Милосављевиќ — српски и југословенски сликар, дипломат и писател.
1913  Роза Паркс — афроамериканска активистка.
1918  Ида Лупино — англиско-американска глумица, режисерка и продуцентка.
1926  Ѓула Грошич — унгарски фудбалер.
1930  Борислав Пекиќ — српски писател.
1931  Благоја Иванов — македонски писател.
1947  Велија Рамковски — македонски стопанственик и политичар.
1948  Алис Купер — американски рок-пејач.
1956  Џудит Батлер — американска теоретичарка.
1963  Пирмин Цурбриген — швајцарски скијач.
1975 . Натали Имбруља — австралиска кантавторка, модел и глумица.
1981  Јохан Вансумерен — белгиски велосипедист.
1989  Јон Изагире — шпански велосипедист.
1990  Наиро Кинтана — колумбиски велосипедист.


Починале

211  Септимиј Север — римски цар.
708  Сисиниј — римски папа.
1894  Адолф Сакс — белгиски зработувач на инструменти, „татко“ на саксофонот.
1980  Стојан Аралица — српски и југословенски сликар.
2001  Џ. Џ. Џонсон — американски џез-музичар.
2004  Стево Црвенковски — македонски политичар.
2016  Морис Вајт — американски музичар.
2018  Џон Махони — британско-американски глумец.
2022  Марко Брецељ — словенечки глумец, продуцент и музичар.


5 февруари уреди

Настани

1576  Анри Наварски, подоцна познат како прв бурбонски крал Анри IV, се преобратил од протестант во католик за да си го осигура францускиот престол.
1924  Кралската опсерваторија во Гринич, Англија започнала да емитува радиосигнал за точно време на секој час.
1958  Гамал Абдел Насер, еден од основачите на Движењето на неврзаните, бил избран за претседател на Египет.
1994  За време на војната во Босна и Херцеговина, над 60 луѓе загинале и уште 200 биле ранети на пазарот во Сараево од топовска граната испалена од српските позиции.


Родени

1808  Жорис-Карл Уисманс — француски писател.
1848  Карл Шпицвег — германски сликар и поет.
1914  Вилијам Бароуз — американски писател.
1932  Чезаре Малдини — италијански фудбалер и тренер.
1943  Мајкл Мен — американски филмски режисер.
1946  Шарлот Ремплинг — англиска глумица.
1948  Барбара Херши — американска глумица.
1963  Горан Јуриќ— хрватски фудбалер.
1964  Лора Лини — американска глумица.
1964  Стојна Вангеловска — македонска и југословенска кошаркарка.
1965  Георге Хаџи — романски фудбалер.
1966  Рок Петрович — словенечки и југословенски скијач.
1976  Тони Џа — тајландски глумец.
1980  Петар Караѓорѓевиќ — син на Александар II Караѓорѓевиќ.
1978  Самуел Санчес — шпански велосипедист.
1980  Маркел Иризар — шпански велосипедист.
1984  Карлос Тевез — аргентински фудбалер.
1985  Кристијано Роналдо — португалски фудбалер.
1986  Ведран Чорлука — хрватски фудбалер.
1992  Нејмар — бразилски фудбалер.
1992  Стефан де Фрај — холандски фудбалер.
1995  Аднан Јанузај — белгиски фудбалер.


Починале

1881  Томас Карлајл — шкотски сатиричар, есеист и историчар.
1947  Ханс Фалада — германски писател.
1974  Мануел дос Реис Машадо — мајстор по афробразилската боречка вештина.
1999  Василиј Леонтјев — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 1973 година.
2008  Махареши-Махеш Јоги — творец на трансценденталната медитација.
2020  Кирк Даглас — американски глумец.
2021  Кристофер Пламер — канадски глумец.


6 февруари уреди

Настани

1899  На Филипините избувна востание против американската окупациска армија. По американско-шпанската војна, САД ги приграбија Куба, Порторико и Филипини, што го означи крајот на шпанското колонијално царство.
1922  Во Вашингтон заврши конференцијата на претставниците на САД, Велика Британија, Франција, Италија, Белгија, Холандија, Португалија, Јапонија и Кина на која е извршена нова поделба на колонии и се одредени сферите на влијание на Далечниот Исток и Тихиот Океан. Договорот што е потпишан на конференцијата предвидуваше почитување на суверенитетот и територијалниот интегритет на Кина. Истиот ден, „петтемина“ (САД, Велика Британија, Јапонија, Франција и Италија) потпишаа Договор со кој се ограничува поморското вооружување на земјите потписнички.
1943  Американскиот генерал Двајт Ајзенхауер е именуван за врховен командант на сојузничките сили во Северна Африка за време на Втората светска војна.
1945  Во Скопје почна со работа првата предучилишна установа „Орце Николов“.
1992  Република Турција ја призна Република Македонија.


Родени

1685  Чарлс II — крал на Англија.
1802  Чарлс Витстоун — англиски физичар, еден од пионерите на телеграфијата.
1895  Бејб Рут — американски играч на безбол.
1908  Ташо Ајановски — македонски деец.
1912  Ева Браун — сопруга на Адолф Хитлер.
1917  За За Габор — американска глумица со унгарско потекло.
1911  Роналд Реган — американски политичар и државник.
1932  Франсоа Трифо — француски филмски режисер.
1931  Анѓелко Вулетиќ — хрватски и босански поет.
1945  Боб Марли — јамајски реге-пејач.
1950  Натали Коул — американска пејачка.
1953  Зоран Филиповиќ — српски и југословенски фудбалер и тренер.
1956  Стефан Мицов — универзитетски професор и писател од Бугарија.
1962  Аксел Роуз — американски рок-пејач, член на групата Ганс енд розис.
1964  Андреј Звјагинцев — руски режисер.
1990  Татјана Хмирова — руска ракометарка.
1995  Леон Горецка — германски фудбалер.
2000  Конор Галагер — англиски фудбалер.


Починале

893  Фотиј I — цариградски патријарх.
1664  Мустафа II — отомански султан.
1740  Климент XII — римски папа.
1793  Ланселот „Кејпабилити“ Браун — англиски пејзажен архитект.
1793  Карло Голдони — италијански комедиограф.
1804  Џозеф Пристли — англиски материјалистички филозоф, физичар и хемичар.
1893  Григор Прличев — македонски писател.
1902  Васил К’нчов — географ, историчар и политичар од Бугарија.
1918  Густав Климт — австриски сликар.
1952  Џорџ VI — британски крал.
1981  Фредерика — кралица на Грција.
1998  Јохан Холзек - Фалко — австриски поп и рап пејач.
2011  Гари Мур — северноирски рок-гитарист.
2016  Данило Николиќ — српски писател.


7 февруари уреди

Настани

1947  Велика Британија предложи план за поделба на Палестина на еврејски и арапски дел кои ќе бидат економски поврзани, а во Ерусалим да биде воведен меѓународен режим. Евреите го прифатија тој план, според кој добија своја национална држава, додека Арапите го отфрлија. Во 1948 година британските трупи се повлекоа од Палестина. Истиот ден, во Палестина беше прогласена еврејска независна држава Израел, која опфаќаше 77 отсто од подрачјето на историска Палестина. Еден ден потоа, арапските држави влегоа на поранешното британско подрачје, а судирите што избувнаа, Израел ги искористи за проширување на своите територии. Тоа беше почеток на низа вооружени израелско-арапски конфликти кои се претворија во војна.
1965  Силите на САД почнаа да го бомбардираат северниот дел на Виетнам.
1991  Свештеникот Жан Бертран Аристид е прогласен за претседател на Хаити, како прв демократски избран шеф на карипската држава.
1992  Министрите за надворешни работи на „европските дванаесетмина“ во Мастрихт, Холандија, потпишаа Спогодба позната како Мастришки договор (која стапи во сила на 1.11.1993 година) по која започна етапа на развојот на Европа и преобразба на дотогашната Европска заедница во Европска унија.


Родени

1102  Матилда — ќерка на Хенри I.
1478  Томас Мор — англиски хуманист, државник и писател.
1693  Ана — руска царица.
1812  Чарлс Дикенс — англиски писател.
1814  Адолф Сакс — белгиски призводител на дувачки инструменти, изумител на саксофонот.
1870  Алфред Адлер — австриски лекар и психолог.
1885  Синклер Луис — американски писател.
1889  Јозеф Торак — австриско-германски вајар.
1901  А. ден Долард — холандски писател.
1913  Оскар Данон — југословенски композитор и диригент.
1927  Душан Вукотиќ — југословенски аниматор.
1938  Петар Глигоровски — македонски сликар.
1942  Марија Воденска — македонска писателка и поетеса.
1978  Ештон Кучер — американски глумец.
1988  Магнус Јондал — норвешки ракометар.
1989  Ник Калатес — грчко-американски кошаркар.
1989  Елија Вивијани — италијански велосипедист.
1990  Далајла Мухамад — американска атлетичарка.
1997  Николо Барела — италијански фудбалер.


Починале

590  Пелагиј II — римски папа.
1864  Вук Стефановиќ Караџиќ — реформатор на српскиот литературен јазик.
1876  Партенија Зографски — прв македонски учебникар, филолог, фолклорист.
1878  Пиј IX — римски папа.
1908  Мануш Георгиев Турновски — македонски револуционер.
1942  Иван Билибин — руски илустратор на сказни и сценограф.
1944  Христијан Тодоровски - Карпош — народен херој на Македонија.
1973  Никола Мартиноски — македонски ликовен уметник, педагог и академик.
1995  Шишман Ангеловски — македонски драмски и телевизиски артист.
1997  Лазар Манчевски - Пинџур — македонски поет и раскажувач.
1999  Хусеин — крал на Јордан.
2010  Михаило Марковиќ — југословенски и српски филозоф.
2013  Крсто Папиќ — хрватски режисер.
2019  Алберт Фини — британски глумец.


8 февруари уреди

Настани

1861  Алабама, Флорида, Луизијана, Мисисипи и Тексас се одвоија од САД и формираа Конфедерација на јужните американски држави. На Конфедерацијата подоцна и се приклучија Арканзас, Северна Каролина, Вирџинија и Тенеси. Поделбата на САД доведе до граѓанска војна (1861 - 1865), што заврши со капитулација на јужните држави.
1994  САД ја признаа Република Македонија.
1996  Република Аргентина ја призна Република Македонија.


Родени

1191  Јарослав II — кнез на Владимирско-суздаљското Кнежевство.
1405  Константин XI Палеолог — последниот византискиот цар.
1688  Емануел Сведенборг — шведски научник.
1810  Елифас Леви — француски окултистички писател.
1827  Вилијам Двајт Витни — американски јазичар.
1828  Жил Верн — француски писател.
1830  Абдул Азис — отомански султан.
1834  Дмитриј Иванович Менделеев — руски хемичар.
1880  Франц Марк — германски сликар.
1881  Георги Баждаров — македонски револуционер.
1888  Џузепе Унгарети — италијански поет.
1894  Кинг Видор — американски режисер.
1921  Лана Тарнер — американска глумица.
1925  Џек Лемон — американски глумец.
1931  Џејмс Дин — американски глумец.
1941  Ник Нолти — американски глумец.
1947  Љубиша Ристиќ — српски и југословенски режисер.
1955  Џон Гришам Реј — американски писател.
1963  Душко Радиновиќ— црногорски фудбалер.
1966  Христо Стоичков — бугарски фудбалер.
1970  Алонзо Морнинг — американски кошаркар.
1982  Рори Сатерленд — австралиски велосипедист.
1985  Петра Цетковска — чешка тенисерка.
1990  Клеј Томпсон — американски кошаркар.
1994  Фабијан Виде — германски ракометар.
1994  Хакан Чалханоглу — турски фудбалер.
1995  Јошуа Кимих — германски фудбалер.
1995  Габриел Дек — аргентински кошаркар.
1998  Руи Хачимура — јапонски кошаркар.
1999  Матијас Гидсел — дански ракометар.


Починале

1696  Иван V — цар на Русија.
1725  Петар Велики — цар на Русија.
1749  Јан ван Хејсум — холандски сликар.
1849  Франце Прешерн — словенечки поет.
1938  Никола — принц на Грција.
1957  Џон фон Нојман — унгарско-американски математичар.
2002  Зизињо — бразилски фудбалер.
2005  Џими Смит — американски џез-музичар.
2007  Ана Никол Смит — американски модел.
2011  Чезаре Рубини — италијански ватерполист, кошаркар и тренер.
2013  Јосиф Татиќ — српски глумец.
2023  Мирослав Блажевиќ — хрватски фудбалски тренер.


9 февруари уреди

Настани

1540  Во местото Рудај Филдс, во близина на англискиот град Честер се одржа првата современа трка со коњи во светот.
1573  По поразот на востаниците на Матија Губец во Стубичката битка била задушена Селанската буна на хрватско-словенечките селани.
1849  Италијанскиот револуционер Џузепе Мацини го прогласи Рим за република.
1861  Џеферсон Дејвис е избран за претседател, а Александар Стивенс за потпретседател на Конфедералните американски држави (робовладетелски држави отцепени од САД).
1922  Признато му е авторското право на францускиот композитор Пјер Дегејтер на музиката за пролетерската химна „Интернационала“. Дегејтер уште во 1888 година напиша музика за текст на пролетерскиот поет Ежен Потје и таа првпат беше изведена истата година спроти празникот на здруженијата на француските социјалистички новинари. При првото изведување случајно е изоставено името на композиторот, па Дегејтер подоцна со години залудно го докажуваше своето авторство.
1923  Основано советското државно воздухопловно претпријатие „Добролет“ кое во 1932 година го промени името во „Аерофлот“.
1943  Втора светска војна: Почна Битката на Неретва, позната како Битка за ранетите, една од најзначајните битки во текот на НОВЈ против фашизмот. Битката траеше до 31 март истата година, а во неа беа спасени околу 3.500 ранети и префрлени на слободна територија.
1944  Во блисина на Илин Врв (во близина на Прилеп) I македонско-косовска ударна бригада со изненадувачки напад ја разбива бугарската колона која е пратена во потера по неа.
1945  Научникот Селман Ваксман и неговиот студент Алберт Шац го открија антибиотикот стрептомицин наменет за болните од туберкулоза. Ваксман својот прв антибиотик го откри во 1940 година, но тој се покажал како токсичен по здравјето на луѓето.
1962  Јамајка стана независна држава во рамките на британскиот Комонвелт.
1995  Република Македонија и Република Индија воспоставиле дипломатски односи.


Родени

1700  Даниел Бернули — швајцарски лекар, физичар и математичар.
1867  Нацуме Сосеки — јапонски писател.
1874  Всеволд Меерхолд - руски и советски театарски режисер.
1928  Ринус Михелс — холандски фудбалер и тренер.
1931  Томас Бернхард — австриски писател.
1931  Јозеф Масопуст — чехословачки фудбалер.
1940  Џон Куци — јужноафрикански писател, добитник на Нобеловата награда во 2003 година.
1942  Керол Кинг — американска поп-музичарка.
1943  Џозеф Стиглиц — американски економист, добитник на Нобелова награда за економија во 2001 година.
1945  Миа Фароу — американска глумица.
1954  Кевин Ворик — британски научник.
1961  Горан Грбовиќ — српски и југословенски кошаркар.
1964  Ернесто Валверде — шпански фудбалер и тренер.
1965  Велимир Перасовиќ — хрватски и југословенски кошаркар и тренер.
1966  Елен ван Ланге — холандска атлетичарка.
1982 Андреја Ѓорѓиески — македонски пејач и член на дуото DNK.
1987  Давид Ланзафаме — италијански фудбалер.
1987  Јане Петровски — македонски кошаркар.
1990  Фјодор Смолов — руски фудбалер.
1993  Ватару Ендо —јапонски фудбалер.
1994  Милан Павков — српски фудбалер.
1995  Марио Пашалиќ — хрватски фудбалер.


Починале

1587  Марија Стјуарт — кралица на Шкотска.
1640  Мурат IV — отомански султан.
1675  Герит Дау — холандски сликар.
1881  Фјодор Михајлович Достоевски — руски писател.
1927  Чарлс Волкот — американски научник.
1944  Кирил Прличев — македонски револуционер.
1957  Павел Делирадев — бугарски општественик.
1977  Сергеј Владимирович Иљјушин — руски авио-конструктор.
1984  Јуриј Андропов — советски политичар.
1993  Мину Угриновска — македонска театарска глумица.
2015  Боба Стефановиќ — српски и југословенски пејач и композитор на забавна музика.
2018  Небојша Глоговац — српски глумец.
2024  Дамо Сузуки — јапонски музичар, пејач на групата Кен (Can).


10 февруари уреди

Настани

2009  Прв судир на сателити над Земјата: се судрија американскиот Иридиум 33 и рускиот Космос 2251.


Родени

1791  Франческо Ајец — италијански академски сликар.
1890  Борис Пастернак — руски писател.
1898  Бертолт Брехт — германски писател.
1903  Матијас Зинделар — австриски фудбалер.
1926  Дани Бланчфлауер — северноирски фудбалер, тренер и новинар.
1927  Петар Мазев — македонски сликар.
1935  Мирослав Блажевиќ — хрватски фудбалски тренер.
1939  Роберта Флек — американска пејачка.
1947  Буч Морис — американски џез-музичар.
1950  Марк Шпиц — американски пливач.
1953  Драгољуб Ѓуричиќ — црногорски рок-тапанар.
1986  Радамел Фалкао — колумбиски фудбалер.
1982  Џастин Гетлин — американски атлетичар.
1984  Заза Пачулија — грузиски кошаркар.
1986  Виктор Троицки — српски тенисер.
1995  Ѓоко Зајков — македонски фудбалер.
1995  Марјан Радески — македонски фудбалер.


Починале

1755  Шарл Монтескје — еден од најголемите француски филозофско-политички писатели.
1837  Александар Сергеевич Пушкин — прочуен руски писател од романтизмот.
1917  Џон Вилијам Вотерхаус — истакнат англиски сликар-предрафаелит.
1923  Вилхелм Конрад Рентген — германски физичар.
1977  Сергеј Владимирович Иљјушин — советски авиоконструктор
2005  Артур Милер — американски писател.
2014  Олга Јевриќ — српска скулпторка, членка на САНУ.
2014  Ширли Темпл — американска филмска глумица.


11 февруари уреди

Настани

660 п.н.е.  Според преданијата, царот Џиму ја основал Јапонија. Денес е Ден на државноста на Јапонија.
55  Синот и престолонаследник на царот Клавдиј, Тибериј Клавдиј Цезар Британик, умрел под мистериозни околности во Рим. Неговата смрт го отворила патот на Нерон кон престолот.
1531  Хенри VIII станал поглавар на Англиканската црква.
1919  Фридрих Еберт е избран за прв претседател на Германија.
1929  Со потпишувањето на Латеранскиот договор меѓу папата Пиј XI и Италија, основана е ватиканската држава. Државата Ватикан се наоѓа во центарот на Рим, оградена со ѕидини и зазема површина од 44 хектари и има 3000 жители. Ватикан има своја радиостаница, телеграфска и поштенска служба, монетарен систем и железничка станица. Врховната власт ја има папата, а политичките работи ги врши државен секретар.
1945  Во Јалта на Крим, е завршена Кримската конференција на која шефовите на владите на трите големи сили на антихитлеровската коалиција, Сталин (СССР), Рузвелт (САД) и Черчил (Велика Британија), ги усогласија воените планови за окончување на војната против Германија и Јапонија. Притоа усвоија резолуција за „ослободена Европа“ и се договорија за основање „општа меѓународна организација за мир и безбедност“ во светот - Обединетите нации.
1990  Нелсон Мандела е ослободен од затворот Виктор Верстер околу Кејптаун, Јужна Африка, каде што поминал 27 години како политички затвореник.
1997  Спејс шатлот „Дискавери“ е лансиран во мисија за поправка на „Хабл“.


Родени

1800  Вилијам Фокс Талбот — англиски пионер во фотографијата.
1847  Томас Алва Едисон — американски техничар и пронаоѓач.
1902  Арне Јакобсен — дански архитект.
1935  Џин Винсент — американски рокенрол музичар.
1936  Берт Рејнолдс — американски глумец.
1944  Лордан Зафрановиќ — хрватски режисер.
1953  Александар Генис — руско-американски писател.
1954  Злата Петковиќ — српска глумица.
1959  Милко Симовски — македонски фудбалер.
1962  Шерил Кроу — американска поп-рок музичарка.
1964  Семир Туце — босански и југословенски фудбалер.
1967  Чиро Ферара — италијански фудбалер.
1969  Џенифер Анистон — американска глумица.
1974  Себастјен Ино — француски велосипедист.
1981  Хуан Хосе Кобо — шпански велосипедист.
1981  Ариц Адуриз — шпански фудбалер.
1983  Рафаел ван дер Варт — холандски фудбалер.
1984  Марко Маркато — италијански велосипедист.
1991  Никола Миротиќ — црногорско-шпански кошаркар.
1994  Роман Зобнин — руски фудбалер.
1996  Лукас Тореира — уругвајски фудбалер.
1996  Данил Медведев — руски тенисер.
2001  Брајан Хил — шпански фудбалер.


Починале

1650  Рене Декарт — француски филозоф, математичар и физичар.
1935  Германос Каравангелис — грчко духовно лице.
1948  Сергеј Ејзенштејн — советски режисер.
1953  Урош Предиќ — српски сликар.
1963  Силвија Плат — американска поетеса.
1974  Владимир Смирнов — руски и советски математичар.
1985  Хенри Хатавеј — американски филмски режисер.
1993  Десанка Максимовиќ — српска поетеса.
2000  Роже Вадим — француски филмски режисер.
2012  Витни Хјустон — американска поп-пејачка.


12 февруари уреди

Настани

1502  Васко Де Гама назначен како адмирал на индискиот океан, со 20 бродови тргнува на второто патување до Индија.
1909  Во САД формирано е Националното здружение за напредок на обоените луѓе (NAACP).
1944  Во местото Барбарас, кај Македонски Брод, бугарскиот окупатор стрела осум борци - учесници во Богомилскиот поход.
1992  Република Словенија и Република Хрватска ја признаа независноста на Република Македонија. Република Македонија ја призна независноста на Република Словенија и на Република Хрватска.
1996  Република Македонија воспостави дипломатски односи на амбасадорско ниво со Република Гана.
1996  Во Атина официјално започна со работа Канцеларијата за врски на Република Македонија.
2001  Почеток на воената криза помеѓу македонските сили за безбедност и припадниците на ОНА.


Родени

1809  Абрахам Линколн — шеснаесеттиот претседател на САД.
1800  Џон Едвард Греј — британски зоолог.
1809  Чарлс Дарвин — британски научник, творец на теоријата на еволуцијата на живите суштества.
1851  Ојген Бем-Баверк — австриски економист.
1876  Тубтен Ѓацо — тринаесеттиот далај-лама.
1881  Ана Павлова — руска балерина.
1909  Бернабе Ферејра — аргентински фудбалер.
1914  Василие Поповиќ - Цицо — сликар, карикатурист и сценограф, еден од основоположниците на сценографијата во Македонскиот народен театар.
1923  Франко Зафирели — италијански режисер.
1925  Џоан Мичел — американска сликарка.
1933  Коста Гаврас — грчки режисер.
1934  Бил Расел — американски кошаркар.
1939  Реј Манзарек —амрикански рок-музичар, член на групата Дорс.
1956  Велимир Заец — југословенски и хрватски фудбалер и тренер.
1962  Нана Јоселиани — грузиска шахистка.
1968  Џош Бролин — американски глумец.
1974  Дмитриј Лосков — руски фудбалер.
1980  Хуан Карлос Фереро — шпански тенисер.
1981  Раул Ентрериос — шпански ракометар.
1986  Марко Копљар — хрватски ракометар.
1987  Гоце Георгиевски — македонски ракометар.
1988  Николас Отаменди — аргентински фудбалер.
1991  Ервин Н'Гапет — француски одбојкар.
1992  Стефан Ристовски — македонски фудбалер.
1992  Езѓан Алиоски — македонски фудбалер.
1993  Рафиња — бразилски фудбалер.


Починале

1804  Имануел Кант — основоположник на германската класична филозофија.
1904  Антонио Лабриола — италијански марксистички теоретичар.
1911  Гоно Јотов — андрартски капетан.
1961  Бранко Миљковиќ — српски и југословенски поет.
1984  Хулио Кортазар — аргентински писател.
1989  Томас Бернхард — австриски писател.
2010  Петар Борота — југословенски и српски фудбалер.
2012  Витни Хјустон — американска поп-пејачка.
2015  Стив Стрејнџ — англиски музичар, член на групата „Визаж“.
2015  Сем Ендрју — американски рок-музичар, член на групата „Биг брадер енд д холдинг компани“ (Big Brother & the Holding Company).


13 февруари уреди

Настани

1633  Во Рим, Инквизицијата го уапсила италијанскиот астроном Галилео Галилеј, кој подоцна, под закана од смртна казна, бил принуден да се откаже од своето учење за хелиоцентричниот систем.
1895  Браќата Огист и Луј Лимиер, француски хемичари и индустијалци и конструктури на првата филмска камера, патентираа апарат за „примена на хронофотографски отпечатоци“, наречен кинематограф.
1947  Во Скопје е основано Друштвото на писателите на Македонија. Основачи биле: Блаже Конески (прв претседател), Димитар Митрев, Славко Јаневски, Ацо Шопов, Владо Малески, Ристо Крле, Васил Иљоски и Иван Точко.
1961  Советот за безбедност на Обединетите нации реши во Конго да се упатат мировните сили на Светската организација за да се спречи избувнување на граѓанската војна во таа африканска земја.
2019  Автобуска несреќа кај селото Ласкарци во која загинале 14 луѓе, а многумина биле повредени.


Родени

1599  Александар VII — римски папа.
1743  Џозеф Бенкс — англиски ботаничар.
1766  Томас Малтус — англиски економист.
1768  Иван Крилов — руски писател.
1805  Густав Лежен Дирихле — германски математичар.
1852  Јохан Лудвиг Емил Дрејер — данско-ирски астроном.
1870  Леополд Годовски — полско-американски композитор и пијанист.
1873  Фјодор Шаљапин — руски оперски пејач.
1933  Ким Новак — американска глумица.
1950  Питер Габриел — англиски рок-музичар, член на групата „Џенезис“ (Genesis).
1953  Љупчо Јордановски — претседател на Собранието на Република Македонија.
1960  Пјерлујџи Колина — италијански фудбалски судија.
1960  Артур Јусупов — руски и советски шахист.
1961  Драги Сетинов — македонски фудбалер.
1961  Хенри Ролинс — американски рок-музичар, член на групата „Блек флег“ (Black Flag).
1973  Наташа Бунтеска — македонска поетеса.
1974  Роби Вилијамс — англиски поп-пејач.
1979  Рафаел Маркез — мексикански фудбалер.
1993  Урош Спајиќ — српски фудбалер.
1994  Мемфис Депај — холандски фудбалер.
1995  Деклан Галагер — шкотски фудбалер.


Починале

1130  Хонориј II — римски папа.
1571  Бенвенуто Челини — италијански вајар, златар и сликар.
1787  Руѓер Бошковиќ — физичар, математичар, астроном, филозоф и дипломат.
1883  Рихард Вагнер — германски композитор.
1893  Ѓорѓија Пулевски — македонски писател и преродбеник.
1952  Јован Поповиќ — српски и југословенски писател.
1974  Петар Лубарда — црногорски и југословенски сликар.
1991  Арно Брекер — најистакнатиот вајар во Третиот Рајх.
1996  Зија Бериша — македонски глумец.
2003  Кид Гавилан — кубански боксер.
2016  Слободан Сантрач — српски и југословенски фудбалер и тренер.


14 февруари уреди

Настани

1663  Канада стана француска покраина.
1972  Советскиот вселенски брод „Луна 20“ се упати кон Месечината. По 11 денови престој, назад донесе примероци од површината на Месечината.
1995  Перуанските власти соопштија дека го зазеле последното упориште на еквадорската војска на својата територија и прогласија едностран прекин на огнот во 19-дневната војна со Еквадор.
1996  Република Македонија воспостави дипломатски односи на амбасадорско ниво со Република Бангладеш.


Родени

1448  Нанина де Медичи — ќерка на Пјеро ди Козимо де Медичи.
1904  Вангел Коџоман — македонски сликар.
1930  Релја Башиќ — хрватски глумец.
1939  Јуџин Фама — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 2013 година.
1944  Алан Паркер — американски глумец.
1947  Тим Бакли — американски рок-музичар.
1950  Јосипа Лисац — хрватска пејачка.
1951  Кевин Киген — англиски фудбалер.
1953  Ханс Кранкл — австриски фудбалер.
1977  Кедел Еванс — австралиски велосипедист.
1983  Бакари Сања — бразилски фудбалер.
1986  Јан Бакелантс — белгиски велосипедист.
1987  Единсон Кавани — уругвајски фудбалер.
1988  Анхел ди Марија — аргентински фудбалер.
1992  Кристијан Ериксен — дански фудбалер.
1996  Лукас Ернандес — француски фудбалер.


Починале

869  Кирил Солунски — еден од творците на првата словенска азбука.
1468  Јохан Гутенберг — пронаоѓач на техниката за печатење со подвижни букви.
1779  Џемс Кук — британскиот морепловец.
1943  Никола Петров Русински — македонски социјалист и револуционер.
2002  Нандор Хидекути — унгарски фудбалер.
2014  Том Фини — англиски фудбалер.
2015  Фрањо Михалиќ — хрватски и југословенски атлетичар.


15 февруари уреди

Настани

1889  Основано Министерството за земјоделство на САД (USDA) како наследник на Земјоделското одделение.
1922  Во Хаг се одржа првата седница на Меѓународниот суд основан во 1920 од страна на Друштвото на народите.
1942  Втора светска војна: Јапонските војници го зазедоа Сингапур и заробија 85.000 британски војници.
1944  Втора светска војна: Средновековниот манастир Монтекасино во Италија, претворен во упориште на германските сили, е бомбардиран од страна на сојузничкото воздухопловство.
1990  Лондон и Буенос Аирес ги обновија дипломатските односи, прекинати во 1982 година, кога Аргентина не успеа да и ги одземе на Велика Британија Фолкландските Острови во Атлантскиот Океан.
1993  Словачкиот парламент го избра Михал Ковач за прв претседател на државата по распадот на Чехословачка.
1994  Министерот за надворешни работи на Австралија, сенаторот Герет Еванс, соопшти дека Австралија ја призна Република Македонија.
1995  Во Мала Речица е основан Тетовскиот парауниверзитет.


Родени

1564  Галилео Галилеј — италијански астроном и физичар.
1710  Луј XV — крал на Франција.
1748  Џереми Бентам — британски филозоф.
1839  Рајко Жинзифов — македонски писател, преродбеник и публицист.
1874  Ернест Шеклтон — ирски истражувач.
1879  Павел Делирадев — бугарски општественик.
1898  Тото — италијански глумец.
1911  Григор Витез — хрватски писател и преведувач.
1932  Момчило Богданов — македонски електро-инженер.
1942  Џеладин Мурати — македонски педагог.
1944  Хенри Тредгил — американски џез-музичар.
1952  Димитрие Дурацовски — македонски писател.
1957  Азис Положани — македонски политичар.
1962  Мило Ѓукановиќ — претседател и премиер на Црна Гора.
1962  Иван Стоилковиќ — македонски политичар.
1972  Јаромир Јагр - чешки хокеар.
1969  Ања Андерсен — данска ракометарка.
1973  Клод Макелеле — француски фудбалер и тренер.
1973  Ејми Ван Дајкен — американска пливачка.
1976  Оскар Фреир — шпански велосипедист.
1984  Дорота Рабчевска — полска пејачка.
1985  Виктор Томас — шпански ракометар.
2000  Јакуб Кивиор — полски фудбалер.


Починале

1145  Луциј II — римски папа.
1573  Матија Губец — водач на Селанската буна во Хрватска и Словенија.
1788  Морис Кантен де Ла Тур — француски сликар.
1857  Михаил Иванович Глинка — руски композитор.
1877  Рајко Жинзифов — македонски писател, преродбеник и публицист.
1908  Марко Бошнаков — македонски анархист.
1923  Иван Мазов — македонски раскажувач.
1965  Нет Кинг Коул — американски музичар.
1967  Симеон Радев — македонски новинар.
1979  Жан Реноар — француски филмски режисер.
1984  Харалампие Поленаковиќ — македонски научен и културен работник.
1994  Љубомир Белогаски — македонски сликар и академик.
2003  Александар Тишма — српски и југословенски писател.
2016  Венити — американска пејачка, членка на групата „Венити 6“ (Vanity 6).


16 февруари уреди

Настани

1871  Француската влада потпишала капитулација и акт за примирје со Прусите по загубената војна.
1873  Во Шпанија е прогласена Република, бидејќи поради внатрешните превирања во земјата, несредената стопанска ситуација и јакнење на републиканското движење, тогашниот крал Амедео Савојски се откажа од престолот. Меѓутоа, поради разединетоста на револуционерните сили, следната година генерал Серано изврши удар и го обнови монархофашистичкиот систем.
1945  Втора светска војна: Американското воздухопловство започна масовно бомбардирање на Токио.
1959  Фидел Кастро стана премиер на Куба.
1972  Група офицери на вооружените сили на Еквадор, предводени од генерал Гилермо Родригес Лара со државен удар, без крв го ослободи од власт Хосе Марие Веласко Ибара. На чело на државата дојде генерал Лара, а соборениот претседател Ибара доби азил во Венецуела.
1978  Кина и Јапонија во Пекинг потпишаа Договор за трговија меѓу двете држави во висина од 20 милијарди американски долари.
1994  Островот Суматра го погодил силен земјотрес во којшто загинале најмалку 200 луѓе.
1994  Република Грција ја затвори границата кон Република Македонија и воведе трговско ембарго кон Република Македонија, ги затвори грчкиот конзулат во Скопје и Солунското пристаниште за Република Македонија. Ембаргото е укинато на 15 октомври 1995 година.
1996  Европскиот парламент донесе одлука за пристапување на Република Македонија во Европската програма ФАРЕ за помош и развој на земјите од Централна и Источна Европа.
2000  Русија и НАТО ги обновија односите, прекинати во 1999 година поради агресијата на Алијансата врз СР Југославија, соопштено е во Москва.
2001  Во близината на селото Танушевци се случила вооружена пресметка меѓу македонската војска и полиција и припадници на „УЧК“.


Родени

1848  Октав Мирбо — француски писател.
1873  Радое Домановиќ — српски писател.
1877  Исидора Секулиќ — српска писателка.
1912  Крум Тошев — македонски славист.
1926  Џон Шлезингер — англиски режисер и глумец.
1935  Сони Боно — американски пејач и политичар.
1942  Ким Џонг Ил — претседател на Северна Кореја.
1948  Екхарт Толе — германско-канадски духовен учител.
1958  Оскар Шмид — бразилски кошаркар.
1958  Сергеј Фомин — руски математичар.
1959  Благоја Маркоски — македонски географ.
1959  Џон Мекинро — американски тенисер.
1959  Александар Петровиќ — хрватски и југословенски кошаркар и тренер.
1961  Енди Тејлор — англиски поп-музичар, член на групата „Дјуран Дјуран“ (Duran Duran).
1964  Бебето — бразилски фудбалер.
1970  Владан Лукиќ— српски фудбалер.
1973  Кети Фримен— австралиска атлетичарка.
1979  Валентино Роси — Италијански мотоциклист.
1984  Брент Букволтер — американски велосипедист.
1986  Диего Годин — уругвајски фудбалер.
1986  Карлес Перес — шпански фудбалер.
1988  Андреа Ранокја — италијански фудбалер.
1994  Федерико Бернардески — италијански фудбалер.


Починале

1391  Јован V Палеолог — византиски цар.
1944  Андон Дуков — македонски партизан во НОБ и сликар.
1917  Октав Мирбо — француски писател.
1990  Кит Харинг — американски сликар.
2014  Лорена Рохас — мексиканска глумица и пејачка.
2019  Бруно Ганц — швајцарски глумец.


17 февруари уреди

Настани

1600  На Кампо деи Фјори (денес плоштад) во Рим, бил жив запален Џордано Бруно за ерес.
1867  Првиот брод минал низ Суецкиот Канал.
1904  Операта „Мадам Батерфлај“ од Пучини е премиерно претставена во Миланската Скала.
1946  Во Скопје е основано Здружението на професионалните новинари во Македонија. За прв претседател беше избран Мито Хаџивасилев - Јасмин.
1947  Во Битола почна со работа Нижото музичко училиште, кое во 1962 година прерасна во Средно музичко училиште.
1997  Пакистанскиот претседател Фарук Легари кој во ноември 1996 година ја распушти Владата на Беназир Буто, го наименува Наваз Шариф за нов премиер.


Родени

1653  Арканџело Корели — италијански композитор и виолинист, претставник на италијанската класична музика.
1865  Силвие Страхимир Крањчевиќ — хрватски поет.
1871  Јован Дучиќ — српски поет и дипломат.
1916  Раф Валоне — италијански фудбалер и глумец.
1927  Лазо Каровски — македонски писател и книжевен историчар.
1954  Доста Димовска — македонска политичарка.
1963  Мајкл Џордан — американски кошаркар од лигата НБА.
1964  Давор Гобац — хрватски рок-музичар, член на групата „Психомодо поп“.
1971  Дениз Ричардс — американска глумица.
1971  Карлос Гамара — парагвајски фудбалер.
1981  Џозеф Гордон — американски глумец.
1981  Бернхард Ајзел — австриски велосипедист.
1982  Адријано (фудбалер) — бразилски фудбалер.
1982  Лупе Фијаско — американски музичар.
1987  Анте Томиќ — хрватски кошаркар.
1991  Ед Ширан — англиски поп-музичар.
1992  Игор Кирејев — руски фудбалер.


Починале

1600  Св. Теодор Тирон — православен христијански великомаченик.
1600  Џордано Бруно — италијански филозоф, типичен претставник на антисхоластичката ренесанса на филозофијата.
1673  Жан Батист Поклен Молиер — француски писател и артист, еден од најголемите комедиографи на светската книжевност.
1805  Јосиф Николај Лауренти — австриски природонаучник.
1827  Јохан Хајнрих Песталоци — швајцарски педагог и реформатор, духовен творец на современото основно училиште.
1856  Хајнрих Хајне — германски поет.
1952  Анѓел Динев — македонски општественик и публицист.
1982  Телониус Монк — американски џез-музичар.
1989  Ги Ларос — француски моден творец.
1995  Благоја Корубин — македонски јазичар
2005  Омар Сивори — аргентински фудбалер.
2019  Шабан Шаулиќ — српски и југословенски фолк-пејач.


18 февруари уреди

Настани

1861  Првиот парламент на Италија го прогласи за крал Виктор Емануел II.
1915  Прва светска војна: Германија со помош на подморници ја започна поморската блокада на Велика Британија.
1945  Во Скопје е отворен Работничкиот дом, прв во Народна Република Македонија.
1952  Грција стана членкa на НАТО.
1952  Турција стана членкa на НАТО.
1960  Аргентина, Бразил, Мексико, Парагвај, Перу, Уругвај и Чиле се договорија да формираат Латиноамериканско здружение за слободна трговија.
1965  Прогласена е независност на африканската држава Гамбија во рамките на Британскиот комонвелт.
1992  Собранието на Република Македонија донесе одлука за формирање на Македонска информативна агенција (МИА) како јавен информативен сервис. Првата вест МИА ја емитуваше на 30 септември 1998 година.
1994  Владата на Република Македонија донесе одлука за воспоставување на дипломатски односи меѓу Република Македонија и САД на ниво на амбасади.


Родени

1404  Леон Батиста Алберти — италијански ренесансен архитект.
1516  Марија I — кралица на Англија.
1745  Алесандро Волта — италијански и физичар.
1860  Андерс Цорн — шведски сликар и бакрорезец.
1898  Енцо Ферари — италијански автомобилист и конструктор.
1921  Бранко Бауер — хрватски режисер.
1930  Драган Бојаџиев — македонски музички публицист.
1933  Боби Робсон — англиски фудбалер и тренер.
1935  Бошко Петровиќ — хрватски џез-музичар.
1938  Иштван Сабо — унгарски режисер.
1931  Тони Морисон — американска писателка, добитничка на Нобеловата награда во 1993 година.
1942  Ѓорѓија Најдоски — македонски поет.
1950  Сибил Шепард — американска глумица.
1954  Џон Траволта — американски глумец.
1957  Марита Кох — германска атлетичарка.
1960  Грета Скаки — италијанско-австралиска глумица.
1964  Мет Дилон — американски глумец.
1965  Д-р Дре — американски рапер и музички продуцент.
1967  Роберто Баџо — италијански фудбалер.
1973  Клод Макелеле — франуцуски фудбалер и тренер.
1974  Евгениј Кафелников — руски тенисер.
1975  Гери Невил — англиски фудбалер и тренер.
1981  Андреј Кириленко — руски кошаркар.
1985  Фабио Сабатини — италијански велосипедист.
1985  Кристијано Салерно — италијански велосипедист.
1995  Натан Аке — холандски фудбалер.


Починале

999  Грегориј V — римски папа.
1405  Тимур — монголски кан.
1546  Мартин Лутер — германски духовник, водач на протестантската реформација.
1564  Микеланџело — италијански вајар, сликар, градител и поет.
1682  Балдасаре Лонгена — венецијански архитект.
1873  Васил Левски — бугарски национален деец.
1915  Стојан Новаковиќ — српски научник.
1950  Прежихов Воранц — словенечки писател.
1967  Роберт Опенхајмер — северноамерикански физичар.
1969  Драгиша Цветковиќ — југословенски политичар.
1986  Пол Стјуарт — американски глумец и режисер.
2001  Крум Монев — македонски борец.


19 февруари уреди

Настани

1878  Томас Едисон го патентирал фонографот, претходник на грамофонот.
1905  Во Париз излегол првиот број на весникот „Македонија“.
1921  Склучен е првиот од пактовите со кои Франција настојуваше да обезбеди хегемонија во Европа - сојуз со Полска против Германија и со Малата Антанта дејствуваа многу силно врз европската политика.
1945  Започнала големата битка на тихоокеанскиот остров Иво Џима, која се водела меѓу армиите на САД и на Јапонија.
1959  Потпишана е Лондонската спогодба меѓу Велика Британија, Грција и Турција за независност на Кипар.
1968  Започнал судскиот процес на група родители против компанијата „Дистилер“, која го произведувала лекот „талидомид“.
1994  Во Скопје е основано Македонско-американско здружение за пријателство и соработка.
1996  Во Њујорк официјално започна со работа генералниот конзулат на Република Македонија.
1996  Советот на Театарските игри „Војдан Чернодрински“ донесе одлука оваа манифестација во иднина да се одржува под името „Македонски театарски фестивал“.
2021  Порфириј е устоличен како патријарх на Српската православна црква.


Родени

1473  Никола Коперник — полски астроном.
1743  Лујџи Бокерини — италијански композитор и виолончелист.
1875  Димо Хаџи Димов — македонски револуционер.
1876  Константин Бранкуси — романски вајар.
1895  Лика Чопова-Јуркова — македонски педагог и публицист, внука на Гоце Делчев.
1896  Кирил Јанчулев — генерал во бугарската армија.
1896  Андре Бретон — француски писател.
1912  Адолф Рудницки — полски писател.
1922  Тодор Димитровски — македонски лингвист.
1935  Јосип Генералиќ — хрватски сликар.
1940  Смоки Робинсон — американски соул-музичар.
1951  Трајан Мартиноски — македонски поет.
1952  Данило Турк — претседател на Словенија.
1954  Сократес — бразилски фудбалер.
1954  Јура Стублиќ — хрватски и југословенски пејач, член на рок-групата „Филм“ (Film).
1955  Дејвид Мареј — американски џез-музичар.
1957  Јохан Холзек - Фалко — австриски поп и рап пејач.
1960  Момчило Бајагиќ-Бајага — српски поп-рок пејач.
1962  Хана Мандликова — чешка тенисерка.
1966  Енцо Шифо — белгиски фудбалер.
1979  Игор Митрески — македонски фудбалер.
1985  Јеле Ванендерт — белгиски велосипедист.
1989  Ридигер Зелиг — германски велосипедист.
1993  Мауро Икарди — аргентински фудбалер.
1994  Владимир Цупара - српски ракометар.
1995  Никола Јокиќ - српски кошаркар.


Починале

1923  Иван Тавчар — словенечки писател и политичар.
1951  Андре Жид — француски писател, добитник на Нобеловата награда во 1947 година.
1952  Кнут Хамсун — норвешки писател.
1962  Јоргос Папаниколау — грчки цитопатолог, творец на т.н. ПАП-тест.
1997  Денг Сјаопинг — премиер на НР Кина.
2008  Наталија Бесмертнова — примабалерина на Бољшој театар од 1961 до 1995 година.
2016  Умберто Еко — италијански писател и филозоф.
2019  Карл Лагерфелд — моден творец.
2021  Ѓорѓе Балашевиќ — српски поп-музичар.


20 февруари уреди

Настани

1872  Отворен е Метрополитен во Њујорк, еден од најголемите музеи во светот.
1938  Британскиот министер за надворешни работи Ентони Идн, поднесе оставка во знак на протест поради политиката на попуштање на премиерот Невил Чемберлен кон Хитлер. Кога Черчил го презеде раководењето со британскиот кабинет, Идн како министер беше еден од најактивните државници на антихитлеровската коалиција.
1941  Во САД бил промовиран првиот џип од марката „вилис МБ“, наменет за армијата на САД.
1962  САД го лансираа вселенскиот брод „Меркјури Атлас МА-6“ со првиот американски космонаут Џон Глен. Бродот трипати ја обиколи Земјата и се спушти во Атлантикот.
1970  Почнала изградбата на големиот мост преку теснецот Босфор, кој денес е прва директна копнена врска меѓу Балканот и Мала Азија.
1986  СССР ја лансирал вселенската станица „Мир“.
1987  Излегува од печат словенечкиот месечник „Нова ревија 57“ во која се пренесени Прилозите за словенечката национална програма кои претставуваат еден вид одговор на словенечките интелектуалци на Меморандумот на САНУ.
1991  Во Тирана избувнале масовни демонстрации против комунистичкиот режим.


Родени

1886  Бела Кун — унгарски револуционер, водач на Советската Унгарска Република во 1919 г.
1925  Роберт Алтман — американски филмски режисер.
1927  Сидни Поатје — американски глумец.
1927  Ибрахим Ферер — кубански музичар.
1930  Миодраг Булатовиќ — црногорски и југословенски писател.
1940  Џими Гривс — англиски фудбалер.
1943  Мајк Ли — англиски режисер.
1949  Васе Манчев — македонски писател.
1950  Волтер Бекер — американски рок-музичар.
1951  Гордон Браун — британски премиер.
1951  Ентони Дејвис — американски џез-музичар.
1963  Чарлс Баркли — американски кошаркар.
1964  Руди Гарсија — француски фудбалер и тренер.
1967  Курт Кобејн — американски рок-музичар, член на групата „Нирвана“.
1969  Синиша Михајловиќ — југословенски и српски фудбалер.
1971  Јари Литманен — фински фудбалер.
1980 Ана Полеска — германска пливачка.
1985  Мајкл Оливер — англиски фудбалски судија.
1988  Ријана — американска поп-пејачка со потекло од Барбадос.
1990  Чиро Имобиле — италијански фудбалер.
1992  Борјан Ристовски — македонски фудбалер.


Починале

1431  Мартин V — римски папа.
1626  Џон Дауленд — англиски композитор за лејта.
1790  Јосиф II — свет римски цар од династијата на Хабсбурговците.
1908  Мануш Георгиев — македонски револуционер.
1908  Симо Матавуљ — српски писател.
1910  Бутрос Бутрос-Гали — египетски политичар и дипломат.
1943  Раде Јовчевски - Корчагин — народен херој на Македонија.
1949  Василиј Лебедев-Кумач — советски поет, текстописец на маршот „Света војна“.
1983  Танкреди Пазеро — италијански оперски пејач (бас).
2002  Бранко Станковиќ — српски и југословенски фудбалер и тренер.
2016  Мухамед Мујиќ — босански и југословенски фудбалер.
2024  Андреас Бреме — германски фудбалер.


21 февруари уреди

Настани

1613  Првиот руски владетел од династијата Романови, Михаил Фјодорович, бил прогласен за цар. Со тоа започнала ерата на династијата.
1795  Холандија ѝ го предала на Велика Британија островот Цејлон во Индискиот Океан.
1848  Објавен е Комунистичкиот манифест, дело на Карл Маркс и Фридрих Енгелс.
1916  Започнала Битката кај Верден во Франција, најкрвавата битка во Првата светска војна, која со кратки прекини траела шест месеци, а во која загинале 700.000 војници.
1925  Излегол првиот број на американското списание „Њујоркер“.
1947  Физичарот Едвард Харвард Ленд од Њујорк ја измислил камерата која веднаш ги развива фотографиите. Подоцна, таа го добила името полароид-камера според фирмата „Полароид“ каде што се произведувала.
1972  Ричард Никсон, допатувал во Пекинг, со што започнала нормализацијата на американско-кинеските односи. Тоа било првата посета на еден американски претседател на Кина.
1986  Излегол албумот на американската хеви-метал група „Металика“ насловен како „Господар на куклите (Master of Puppets)“.
1992  Во Вадуц (Лихтенштајн), на Генералното собрание на меѓународната хотелска агенција „Евротел“ во која членуваат девет земји, Република Македонија била примена за десетта членка.
1999  Посетата на индискиот премиер Атал Бехари Ваџпај на Пакистан, прва на еден шеф на влада на соседната земја по десет години, завршила со потпишување на договор за соработка меѓу двете држави во напорите за решение на спорот околу Кашмир, како и за намалување на ризикот од војна.


Родени

1728  Петар III — руски цар.
1795  Франческо Маноел да Силва — бразилски композитор.
1866  Аугуст фон Васерман — германски бактериолог.
1880  Георги Казепов — македонски револуционер.
1893  Андре Сеговија — шпански гитарист.
1895  Милан Кашанин — српски и југословенски писател, ликовен критичар и историчар на уметноста.
1903  Рејмон Кено — француски писател.
1924  Роберт Габриел Мугабе — зимбабвеански револуционер и политичар.
1925  Сем Пекинпо — американски филмски режисер.
1933  Нина Симон — американска пејачка.
1943  Људмила Улицка — руска писателка.
1949  Џери Харисон — американски рок-музичар, член на групите „Модерн лаверс“ и „Токинг хедс“.
1951  Мухамед Халили — македонски политичар.
1956  Ха Ѓин — кинеско-американски писател.
1960  Стив Вин — американски рок-музичар, член на групата „Дрим синдикејт“.
1967  Лирој Барел — американски атлетичар.
1969  Петра Кронбергер — австриска скијачка.
1974  Иван Кампо — шпански фудбалер.
1980  Џигме Кесар Намѓел Вангчук — крал на Бутан.
1984  Андреас Сепи — италијански тенисер.
1985  Мартин Велитс — словачки велосипедист.
1985  Петер Велитс — словачки велосипедист.
1985  Кристијан Мајер — канадски велосипедист.
1989  Корбин Блу — американски глумец.
1990  Даниел Дидави — германски фудбалер.
1991  Ријад Марез — алжирски фудбалер.
1992  Фил Џонс — англиски фудбалер.


Починале

1575  Клаудија Валоа — француска принцеза.
1513  Јулиј II — римски папа.
1677  Барух Спиноза — холандски филозоф.
1730  Бенедикт XIII — римски папа.
1965  Малколм Икс — водач на црнечките националисти во САД.
1984  Михаил Шолохов — руски и советски писател.
1991  Маргот Фонтејн — англиска балерина.
2004  Џон Чарлс — велшки фудбалер.
2015  Кларк Тери — американски џез-музичар.
2022  Драги Михајловски — македонски писател, универзитетски професор и преведувач.


22 февруари уреди

Настани

1281  Мартин IV станува папа.
1819  Шпанија ја продава Флорида на САД за пет милиони американски долари.
1862  Во текот на Американската граѓанска војна, Џеферсон Дејвс бил прогласен за претседател на Конфедерацијата на државите на Америка, составена од 11 јужни држави.
1879  Во Јутика, Њујорк, САД, Френк Вулворт ја отвора првата продавница од својот синџир на продавници.
1955  Поради повреда, предизвикана од паѓање од коњ, тенисерката Морин Коноли, позната како „Малата Мо“ се повлекла од тенисот. Таа победила на Вимблдон трипати по ред, во 1952, 1953 и 1954 година.
1979  Карипскиот остров Света Луција стекна независност по 165 години поминати под британска управа.
1980  Израелската влада донесе одлука за пуштање во оптек на нова национална валута, шекел, која ја замени израелската фунта.
1980  Хокеарската репрезентација на САД извојува победа над екипата на СССР во финалето на Зимските олимписки игри во 1980 г.
1986  Долгогодишниот претседател на Филипините, диктаторот Маркос бил принуден да ја напушти земјата, под притисок на јавноста.
1994  Владата на Република Македонија донесе одлука за воспоставување на дипломатски односи меѓу Република Македонија и Кралството Белгија. Во Брисел, со размена на дипломатски документи, Кралството Белгија воспостави дипломатски односи со Република Македонија.
2011  Градот Крајстчерч во Нов Зеланд е погоден од катастрофален земјотрес.


Родени

1403  Шарл VII Победникот — крал на Франција.
1732  Џорџ Вашингтон — првиот претседател на САД.
1788  Артур Шопенхауер — германски филозоф.
1810  Фредерик Шопен — полски композитор.
1857  Хајнрих Рудолф Херц — германски физичар.
1878  Христо Узунов — македонски револуционер.
1913  Ранко Маринковиќ — хрватски и југословенски писател.
1921  Џулиета Масина - италијанска глумица.
1932  Едвард Кенеди — американски политичар, член на Демократската партија на САД.
1935  Данило Киш — српски и југословенски писател.
1937  Петар Радаковиќ — хрватски и југословенски фудбалер.
1942  Војин Лазаревиќ — српски фудбалер.
1943  Едуард Лимонов — руски писател и политичар.
1949  Ники Лауда — австриски автомобилист, првак во трките на „Формула 1“.
1959  Кајл Меклахлан — американски глумец.
1964  Магнус Висландер — шведски ракометар.
1969  Брајан Лаудруп — дански фудбалер.
1972  Мајкл Ченг — американски тенисер.
1975  Дру Баримор — американска глумица.
1984  Бранислав Ивановиќ — српски фудбалер.
1981  Георгиос Принтезис — грчки кошаркар.
1990  Тарас Бурлак — руски фудбалер.
1992  Харис Сеферовиќ — швајцарски фудбалер.
1995  Рајан Кристи — шкотски фудбалер.


Починале

606  Сабинијан — римски папа.
1512  Америго Веспучи — италијански морепловец.
1875  Камиј Каро — француски сликар.
1888  Ана Кингсфорд — англиски доктор.
1907  Митре Влаот — македонски револуционер.
1907  Андон Брештенски — македонски револуционер.
1942  Штефан Цвајг — австриски писател.
1980  Оскар Кокошка — австриски сликар.
1987  Енди Ворхол — американски уметник, режисер и писател.
1988  Петар Богданов - Кочко — македонски композитор, оперски пејач (тенор) и организатор на музичкиот живот во Македонија.
2002  Чак Џонс — американски аниматор, творец на неколку познати ликови од цртаните филмови.
2022  Радован Павловски — македонски поет.


23 февруари уреди

Настани

303  Царот Диоклецијан наредил да се урне новоизградената црква во Никомедија, а следниот ден наредил да се уништат сите христјански храмови и списи во Римското Царство.
1905  Американскиот адвокат Пол Перси Харис во Чикаго го основа Ротари клубот.
1919  Бенито Мусолини ја формира Фашистичката партија на Италија.
1933  Јапонија ја почна окупацијата на Кина, северно од големиот кинески ѕид.
1941  Откриен е плутониумот.
1945  Втора светска војна: Американските трупи го зазедоа главниот град на Филипини, Манила, и им нанесоа тежок пораз на Јапонците. Генералот Макартур, кој командуваше со американската Осма армија, имаше посебни причини, за да им се одмаздува на Јапонците. Тој три години порано, се повлече пред јапонската наезда.
1945  Втора светска војна: Изведена е најголемата сојузничка воздушна офанзива. Околу шест илјади авиони нападнаа многу сообраќајни центри во Германија, од Хамбург и Хановер на запад до Берлин и Лајпциг на север. Притоа, на простор од околу 80.000 км. беа исфлени 14.000 бомби од по 250 килограми.
1947  Во Женева основана е Меѓународната организација за стандардизација (ISO).
1967  Основана е Македонската Академија на Науките и Уметностите.
1970  Британска Гвајана стекна независност.
1994  На падините на Шар Планина, во близина на Тетово, беа предадени во редовно производство четири мали хидроцентрали на водоснабдително-енергетскиот систем „Попова Шапка“.
1998  Шефовите на дипломатиите на Европската унија ја укинаа забраната за официјални контакти со Иран на високо ниво.


Родени

1417  Павле II — римски папа.
1685  Георг Фридрих Хендл — германскo-англиски композитор.
1864  Крсте Златарев — бугарски генерал.
1867  Александар Протогеров — бугарски генерал.
1868  В.Е.Б. Дибаа — американски борец за човекови права.
1879  Казимир Малевич — руски и советски сликар.
1883  Карл Јасперс — германски филозоф.
1889  Виктор Флеминг — американски филмски режисер.
1940  Питер Фонда — американски глумец.
1944  Џони Винтер — американски музичар.
1954  Виктор Јушченко — претседател на Украина.
1958  Дејвид Силвиен — англиски музичар.
1961  Ивица Вдовиќ — југословенски рок-музичар.
1964  Зоран Русоманов — македонски одбојкар.
1988  Михал Кубијак — полски одбојкар.
1997  Џамал Мареј — канадски кошаркар.


Починале

1447  Евгениј IV — римски папа.
1792  Џошуа Рејнолдс — англиски сликар.
1824  Блазиус Мерем — германски зоолог.
1848  Џон Квинси Адамс — претседател на САД.
1934  Едвард Елгар — англиски композитор.
1945  Алексеј Толстој — руски и советски писател.
1955  Пол Клодел — француски поет, драматург и дипломат.
1965  Стен Лорел — англиски глумец.
1979  Ќемал Ајдини — глумец во албанската драма при Театарот на народностите во Скопје.
2000  Стенли Метјус — англиски фудбалер.
2006  Телмо Зара — шпански фудбалер.
2007  Добрила Пуцкова — македонска глумица.
2021  Војкан Борисављевиќ — српски композитор.


24 февруари уреди

Настани

1525  Во Битката кај Павија, во Италија, шпанската армија за првпат во историјата на војните ги употребила пушките „мускети“, и притоа ја победи француско-швајцарската војска. Во таа битка загинаа 14.000 војници.
1582  Воведен е грегоријанскиот календар.
1819  Американскиот конгрес го ратификувал договорот, според кој Шпанија им ја отстапува Флорида на САД.
1882  Во Физиолошкото друштво во Берлин, бактериологот Роберт Кох изјавил дека причината за туберкулозата е патогениот микроорганизам за долгнавест облик, кој според него, е наречен Кохова бактерија.
1887  Воспоставена е телефонска врска меѓу Париз и Брисел.
1920  Во пивницата „Хофбројхаус“ во Минхен претставена е програмата на Националсоцијалистичката германска работничка партија (НСДАП).
1942  Во рамките на пропагандната војна, Министерството за информации на САД започнало со емитување на меѓународната програма „Гласот на Америка (Voice of America)“.
1945  Втора светска војна: Војската на САД го ослободила главниот град на Филипините, Манила кој бил под окупација од страна на Јапонија.
1946  Хуан Перон е избран за претседател на Аргентина.
1968  Борците на Виетконг го зазеле Хуе, третиот по големина град во Виетнам.
1971  Алжирските власти соопштиле дека ја преземаат контролата над француските нафтени компании во земјата.
1974  Властите во Пакистан соопштиле дека официјално го признале Бангладеш (поранешен Источен Пакистан) за независна држава.
1987  Слободан Милошевиќ го посетил САП Косово, каде што се состанал со месните Срби. Во текот на неговите разговори со Србите и со месните комунистички функционери, илјадници Срби се собрале пред зградата и почнале да ја каменуваат, барајќи средба со Милошевиќ. Дошло до конфликт на масите со милицијата и Милошевиќ застанал на страната на народот, изговарајќи го познатото „Никој не смее да ве тепа.“
1998  Францускиот парламент едногласно го ратификувал Договорот за сеопфатна забрана за јадрени проби.
2005  Римскиот папа Јован Павле II бил подложен на сложена операција со која во дишникот му бил вграден катетер.


Родени

1536  Климент VIII — римски папа.
1786  Вилхелм Грим — германски филолог, писател и собирач на народни умотворби.
1850  Мари Јасаи — унгарска глумица.
1866  Петар Лебедев — руски научник, физичар.
1923  Михаило Марковиќ — југословенски и српски филозоф.
1931  Славе Македонски — поет, раскажувач, публицист, драмски автор, литературен преведувач.
1940  Денис Ло — шкотски фудбалер.
1946  Ратомир Дујковиќ — српски и југословенски фудбалер и тренер.
1955  Алан Прост — француски автомобилист, првак во трките на „Формула 1“.
1955  Стив Џобс — соосновач и директор на „Епл“.
1957  Рафаел Гордиљо — шпански фудбалер.
1959  Александар Белостењи — украински и советски кошаркар.
1965  Ханс-Дитер Флик — германски фудбалер и тренер.
1967  Љупчо Марковски — македонски фудбалер.
1977  Флојд Мејведер — американски боксер.
1981  Лејтон Хјуит — австралиски тенисер.
1992  Стефан Ашковски — македонски фудбалер.
1994  Рајан Фрејзер — шкотски фудбалер.
1995  Игор Алексовски — македонски фудбалер.


Починале

1815  Роберт Фултон — американски инженер и пронаоѓач, конструктор на паробродот.
1952  Христо Татарчев — основоположник и претседател на Македонската револуционерна организација.
1974  Синиша Станковиќ — српски биолог.
1976  Димитар Митрев — македонски литературен критичар и есеист, академик.
1990  Сандро Пертини — претседател на Италија.
1993  Боби Мур — англиски фудбалер.
2001  Клод Шенон — американски математичар и компјутерски инженер, „татко“ на информациската теорија.
2006  Томе Саздов — доајен на спикерската професија во Македонија.
2010  Момчило Грошев — македонски фудбалер.
2022  Луан Старова — македонски писател.
2022  Сали Келерман — американска глумица.


25 февруари уреди

Настани

1889  Формиран округот Чавес во Ново Мексико, САД.
1949  Со закон на Народното собрание на НР Македонија е основан Универзитетот во Скопје. Со одржувањето на првото Универзитетско собрание на 24.04.1949 година, е означено раѓањето на Универзитетот како највисока научна и образовна институција во Македонија. Во 1969 година, при одбележувањето на 20-годишнината од работата на Универзитетот, тој го доби името Универзитет „Кирил и Методиј“, а на 12.11.1992 година, со одлука на Универзитетскиот совет, Универзитетот „Кирил и Методиј“ пред името на словенските просветители го доби и епитетот свети, значи „Свети кирил и Методиј“.
1994  Во Брисел официјално започна да работи Амбасадата на Република Македонија.


Родени

1611  Евлија Челебија — отомански патописец.
1643  Ахмед II — отомански султан.
1682  Џовани Батиста Моргањи — италијански медицински научник.
1707  Карло Голдони — италијански комедиограф.
1841  Пјер Огист Реноар — француски сликар.
1861  Рудолф Штајнер — австриски филозоф.
1888  Јордан Бадев — македонски револуционер.
1901  Зепо Маркс — американски глумец.
1919  Карл Прибрам — американски научник.
1921  Роман Качанов — руски аниматор.
1930  Садик Садику — македонски деец.
1935  Родољуб Анастасов — македонски сликар.
1944  Боре Ангеловски — театарски деец во Македонија.
1950  Нестор Киршнер — претседател на Аргентина († 2010)
1950  Јурица Јерковиќ — хрватски и југословенски фудбалер.
1958  Курт Рембис — американски кошаркар.
1962  Пија Мајоко — американска рок-музичарка, басистка на групата „Vixen“.
1974  Сретко Калиниќ — еден од учесниците во атентатот врз српскиот премиер Зоран Ѓинѓиќ.
1976  Марко Пиноти — италијански велосипедист.
1981  Бурим Хусеини — поранешен член на ОНА.
1981  Џи-санг Парк — јужнокорејски фудбалер.
1983  Едуардо да Силва — бразилско-хрватски фудбалер.
1984  Хајнрих Хауслер — австралиски велосипедист.
1985  Џексон Родригес — венецуелски велосипедист.
1989  Милан Бадељ — хрватски фудбалер.
1993  Вања Илиќ — српски ракометар.
1995  Марио Хезоња — хрватски кошаркар.
1999  Џанлуиџи Донарума — италијански фудбалски голман.


Починале

806  Тарасиј Цариградски — цариградски патријарх.
1856  Николај Иванович Лобачевски — руски математичар.
1899  Паул Јулиус Ројтер — германски новинар.
1944  Кузман Јосифовски - Питу — народен херој на Македонија.
1945  Марио де Андраде — бразилски писател.
1970  Марк Ротко — американски сликар.
1983  Тенеси Вилијамс — американски драмски писател.
2012  Морис Андре — француски трубач.
2012  Ерланд Јозефсон — шведски глумец.
2014  Марио Колуна — португалски фудбалер.
2014  Пако де Лусија — шпански композитор и гитарист.


26 февруари уреди

Настани

1531  Во Лисабон, главниот град на Португалија, во земјотрес загинаа меѓу 20 и 30 илјади луѓе.
1815  Францускиот цар Наполеон Бонапарт го напушти островот Елба, кој по абдикацијата му беше одреден како привремено живеалиште, и со мала група следбеници тргна за Париз за да ја преземе власта. Со тоа почна периодот на неговото владеење познато како „Сто денови“, завршено со поразот на неговата војска кај Ватерло.
1848  Британскиот воен транспоретен брод „Биркенхед“ потона во заливот Симон покрај брегот на Јужна Африка, повлекувајќи во смрт 485 луѓе.
1901  По задушувањето на двегодишното кинеско востание против окупаторите наречено „Боксерско востание“ на водачите на побунетите Чи Сјији и Су Ченг Ју јавно им ги отсекоа главите.
1909  Отоманското Царство ја призна австроунгарската анексија врз Босна и Херцеговина.
1915  Германците во Првата светска војна, во борбата против Французите кај Маланкур за првпат во историјата војуваа со употреба на фрлачи на пламен.
1918  Германски авиони во Првата светска војна го бомбардираа италијанскиот град Венеција.
1936  Адолф Хитлер во Саксонија ја отвори првата фабрика за производство на „народното возило“ Фолксваген.
1984  Околу 1.000 американски маринци, кои биле дел од војниците на Обединетите Нации, го напуштиле Бејрут.
1987  Со указ на Генералниот синод на Англиканската црква, на жените им било дозволено да бидат свештеници.
1991  По 208 дена ирачка окупација, Кувајт бил ослободен од страна на војските на неколку западни земји.
1992  Република Босна и Херцеговина ја призна Република Македонија.
1993  Во терористички напад во Светскиот трговски центар во Њујорк загинале шест лица, 1.042 биле повредени.
2004  Македонскиот претседател Борис Трајковски, шест члена делегација и двајца пилоти загинале при уривањето на авионот од типот „Кингер“ на 15-километри јужно од Мостар.
2008  Пуштена Енциклопедијата на живиот свет.


Родени

1725  Никола Кињо — изумител на автомобилот.
1802  Виктор Иго — француски писател.
1846  Бафало Бил — американски војник, ловец и забавувач.
1861  Фердинанд I — кнез и цар на Бугарија.
1887  Стефан Грабињски — полски писател.
1898  Константин Библ — чешки поет.
1902  Веркор — француски писател.
1928  Фетс Домино — американски рокенрол-музичар.
1932  Џони Кеш — американски пејач, глумец и автор.
1932  Спиро Прилепчански — македонски новинар, уредник на неделниот енигматски забавник на „Нова Македонија“.
1946  Колин Бел — англиски фудбалер.
1948  Ѓорѓи Колозов — македонски глумец.
1949  Ема Керкби — англиска пејачка, специјалист по раномузичка изведба.
1952  Лука Перузовиќ — хрватски и југословенски фудбалер и тренер.
1956  Мишел Уелбек — француски романописец, поет и режисер.
1963  Милко Ѓуровски — македонски и југословенски фудбалер.
1970  Предраг Даниловиќ — српски кошаркар.
1973  Оле Гунар Солксјер — норвешки фудбалер и тренер.
1980  Хулијан Санчес — шпански велосипедист.
1982  Ли На — кинеска тенисерка.
1983  Сергеј Биков — руски кошаркар.
1983  Пепе — португалски фудбалер.
1984  Емануел Адебајор — тогоански фудбалер.
1985  Фернандо Љоренте — шпански фудбалер.
1986  Начо Монреал — шпански фудбалер.


Починале

1275  Маргарет — кралица на Шкотска.
1726  Максимилијан II Емануел — изборен кнез на Баварија.
1875  Светозар Марковиќ — српски политичар и публицист.
1916  Наум Туфекчиев — македонски револуционер.
1927  Херман Обрист — швајцарски и германски дизајнер и вајар.
1931  Ото Валах — германски хемичар.
1938  Александар Амфитеатров — руски писател.
1952  Јозеф Торак — австриско-германски вајар.
1960  Александар Белиќ — македонист.
1971  Фернандел — француски глумец.
1985  Тјалинг Копманс — холандско-американски математичар и економист.
1993  Бранислав Ѓурѓев — македонски историчар и османист.
1998  Теодор Шулц — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 1979 година.
2004  Борис Трајковски — претседател на Република Македонија.
2008  Бади Мајлс — американски рок и фанк тапанар.
2015  Јовица Јовановски — македонски музичар и џез гитарист.
2016  Нико Нестор — македонски пливач.
2018  Атанас Русоманов — макеоднски шахист.


27 февруари уреди

Настани

1844  Доминиканската Република стекнала независност од Хаити
1900  Основан е ФК Баерн Минхен
1900  Основана е британската Лабуристичка партија
1908  Во Битола е основано работничкото просветно друштво „Класно сознание“, кое ги ширело социјалистичките идеи меѓу работниците.
1921  Во Виена е основана Втората и пол интернационала.
1933  Запалена е зградата на Рајхстагот во Берлин.
1967  Доминика добила независност од Британија.
1976  Револуционерното движење „Полисарио“ ја прогласила поранешната шпанска колонија Западна Сахара за самостојна држава.
1989  Во Венецуела се случиле масовни немири, познати како Каракасо.
1996  Република Македонија и Република Грција воспоставиле дипломатски односи на амбасадорско ниво.


Родени

272  Константин I — римски цар, познат и како Константин Велики, основач на градот Цариград.
1846  Франц Меринг — германски социолог и историчар, еден од водачите на левото крило на германската социјалдемократија и еден од основачите на Комунистичката партија на Германија.
1867  Ирвинг Фишер — американски економист.
1873  Енрико Карузо — италијански оперски пејач, тенор.
1902  Џон Стајнбек — американски писател.
1913  Ирвин Шо — американски писател.
1923  Декстер Гордон — американски џез-музичар.
1928  Ариел Шарон — израелски премиер.
1929  Џалма Сантос — бразилски фудбалер.
1932  Ласло Шароши — унгарски фудбалер.
1932  Елизабет Тејлор — британско-американска глумица.
1951  Стив Харли — англиски рок-музичар, член на групата Кокни ребелс (Cockney Rebels).
1961  Џејмс Ворти — американски кошаркар.
1967  Владо Јовановски — македонски глумец.
1971  Дерен Браун — англиски илузионист и менталист.
1978  Кахабер Калаѕе — грузиски фудбалер.
1986  Жонатан Мореира — бразилски фудбалер.
1993  Алфонс Ареола — француски фудбалски голман.


Починале

1887  Александар Бородин — руски композитор.
1936  Иван Павлов — руски научник, лекар-физиолог, познат по Павловиот условен рефлекс.
1990  Михаил Петрушевски — македонски академик, филолог, еден од основачите на Филозофскиот факултет во Скопје.
2008  Мира Алечковиќ — српска поетеса.
2013  Александар Лековски — македонски диригент и композитор.


28 февруари уреди

Настани

1531  Во Лисабон, главниот град на Португалија, во земјотрес загинаа меѓу 20 и 30 илјади луѓе.
1815  Францускиот цар Наполеон Бонапарт го напушти островот Елба, кој по абдикацијата му беше одреден како привремено живеалиште, и со мала група следбеници тргна за Париз за да ја преземе власта. Со тоа почна периодот на неговото владеење познато како „Сто денови“, завршено со поразот на неговата војска кај Ватерло.
1848  Британскиот воен транспоретен брод „Биркенхед“ потона во заливот Симон покрај брегот на Јужна Африка, повлекувајќи во смрт 485 луѓе.
1901  По задушувањето на двегодишното кинеско востание против окупаторите наречено „Боксерско востание“ на водачите на побунетите Чи Сјији и Су Ченг Ју јавно им ги отсекоа главите.
1909  Отоманското Царство ја призна австроунгарската анексија врз Босна и Херцеговина.
1915  Германците во Првата светска војна, во борбата против Французите кај Маланкур за првпат во историјата војуваа со употреба на фрлачи на пламен.
1918  Германски авиони во Првата светска војна го бомбардираа италијанскиот град Венеција.
1936  Адолф Хитлер во Саксонија ја отвори првата фабрика за производство на „народното возило“ Фолксваген.
1984  Околу 1.000 американски маринци, кои биле дел од војниците на Обединетите Нации, го напуштиле Бејрут.
1987  Со указ на Генералниот синод на Англиканската црква, на жените им било дозволено да бидат свештеници.
1991  По 208 дена ирачка окупација, Кувајт бил ослободен од страна на војските на неколку западни земји.
1992  Република Босна и Херцеговина ја призна Република Македонија.
1993  Во терористички напад во Светскиот трговски центар во Њујорк загинале шест лица, 1.042 биле повредени.
2004  Македонскиот претседател Борис Трајковски, шест члена делегација и двајца пилоти загинале при уривањето на авионот од типот „Кингер“ на 15-километри јужно од Мостар.
2008  Пуштена Енциклопедијата на живиот свет.


Родени

274  Константин I Велики — римски цар од 306 до 337 година.
1533  Мишел де Монтењ — француски ренесансен писател и мислител.
1552  Јост Бирги — швајцарски часовничар и математичар.
1890  Владимир Нижински — руски балетан и кореограф.
1903  Винсент Минели — американски режисер.
1940  Марио Андрети — американски автомобилист, светски првак во трките на „Формула 1“ во 1978 година.
1942  Брајан Џоунс — англиски рок-музичар, член на групата Ролинг Стоунс.
1942  Дино Ѕоф — италијански фудбалски голман.
1944  Сеп Мајер — германски фудбалски голман.
1950  Антонело Рива — италијански кошаркар.
1953  Пол Кругман — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 2008 година.
1957  Јан Кулеманс — белгиски фудбалер.
1961  Борут Петрич — словенечки и југословенски пливач.
1979  Примож Петерка — словенечки скокач со скии.
1979  Иво Карловиќ — хрватски тенисер.
1980  Васил Зафирчев — македонски театарски и филмски глумец.
1980  Тејшон Принц — американски кошаркар.
1982  Алберто Лосада — шпански велосипедист.
1985  Јелена Јанковиќ — српска тенисерка.
1999  Лука Дончиќ — словенечки кошаркар.
2000  Моис Кин — италијански фудбалер.
1998  Јосип Шутало — хрватски фудбалер.


Починале

1869  Алфонс де Ламартин — француски поет и академик.
1907  Петар Христов - Германчето — македонски револуционер.
1916  Хенри Џејмс — американско-британски писател.
1941  Алфонсо XIII — крал на Шпанија.
1981  Љутви Руси — македонски новинар, писател и преведувач.
1986  Улоф Палме — премиер на Шведска.
2001  Ранко Маринковиќ — хрватски и југословенски писател.
2010  Куширо Хајаши — јапонски астрофизичар.
2011  Џејн Расел — американска глумица.
2023  Милан Јелиќ — српски режисер, драмски писател и глумец.


29 февруари уреди

Настани

2012  Завршена радиодифузната кула „Токиско небесно дрво“ — втора највисока градба во светот.


Родени

1468  Павле III — последниот папа од ренесансниот период.
1792  Џоакино Росини — истакнат италијански оперски композитор.
1784  Лео фон Кленце — прочуен германски неокласичен архитект.
1820  Луис Свифт — американски астроном, откривач на многу комети и маглини.
1940  Вартоломеј I — Цариградски патријарх.
1920  Благој Страчковски — македонски народен херој, учесник во НОБ.
1980  Рубен Плаза — шпански велосипедист.
2000  Феран Торес — шпански фудбалер.


Починале

1868  Лудвиг I — крал на Баварија.
2008  Ерик Ортвад — дански сликар.
2012  Дејви Џонс — англиски пејач, текстописец и глумец.


јануари - февруари - март - април - мај - јуни - јули - август - септември - октомври - ноември - декември
Начин на користење на предлошките во рубриката
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Википедија:На_денешен_ден/Архива/Февруари&oldid=3041512“