Аспарух

бугарски владетел

Аспарух (околу 640-701) — творецот и првиот владетел на Дунавска Бугарија, којшто со 30.000 до 50.000 Прабугари (Уногундури)[1][2][3] дошол од исток кон утоката на Дунав, бегајќи од Хазарите, кои ја уништиле Стара Велика Бугарија.

Аспарух
Хан на Бугарија
Споменик во Стрелча, Бугарија
На престол681–701
ПретходникКубрат
НаследникТервел
Роден(а)околу 640
Починал(а)701
крај Днепар, денес Украина
ДецаТервел
Ајар
ДинастијаДуло
ТаткоКубрат

Биографија уреди

 
Бугарското царство за време на Аспарух

Откако ги покорил словенските племиња и ги разбил Византијците, во 681 година Аспарух ја создал првата држава на Прабугарите на Балканскиот Полуостров со седиште во Плиска, од каде што подоцна ќе ги проширува границите на својата држава на просторот до Стара планина. Во „Именик на бугарските ханови„ Аспарух е наречен кнез, но историчарите мислат дека оригиналната титула треба да е хан. Постои една теорија според која вистинското име на бугарскиот владетел e Батај, a „Аспарух“ е грчки изговор на титула во смисла на кнез.[4] Се смета дека Аспарух загинал во борба со Хазарите.

 
Монограм на Аспарух

Аспарух бил од значајниот болјарски род Дуло, а татко му бил ханот Кубрат, основачот на Стара Велика Бугарија. Според легендата Аспарух имал уште 4 браќа - потврден е само Батбајан, за Котраг се претпоставува дека доаѓа од името на прабугарското племе Котраги; наспроти хипотезите, нема никакви податоци дека Кубер и Алцек се негови браќа.

Литература уреди

  1. Васил Н. Златарски. История на Първото българско Царство. Епоха на хуно-българското надмощие с. 188.
  2. Ал. Бурмов, Създаване на Българската дъжава с. 132.
  3. Образуване на българската народност. Димитър Ангелов (Издателство Наука и изкуство, „Векове“, София 1971) с. 203—204.
  4. За името на Аспарух - на бугарски
Претходник
Батбајан
Кан на Бугарија
681–околу 700
Наследник
Тервел